Batman’ın Sason ilçesine bağlı Balbaşı (Herîvê) köyü ile Diyarbakır’ın Kulp ilçesine bağlı Kayahan (Xweşika) Mahallesi ortasında bulunan Zorê Çayı üzerinde hidroelektrik santrali (HES) yapılmak isteniyor. Bu gayeyle hazırlanan proje, 2016 yılında sunulduğu Batman Vilayet Genel Meclisi tarafından reddedildi. Geçen eylül ayında tekrar Vilayet Genel Meclisi önüne getirilen proje, oy çokluğuyla tekrar kabul görmedi. Ret kararı onayına sunulan Batman Valisi Hulusi Şahin projeyi geri göndermesinin akabinde AK Partili Vilayet Genel Meclisi liderinin iki oyu olmasından kaynaklı 11 ret oyuna karşı 12 oyla kabul edildi.
Maya Güç Üretim Şirketi tarafından yapılacak olan proje, 452 parsel, 67 bin 450 metrekare alanı kapsıyor. 49 yıllığına bu şirkete kiralanan projenin ömrü ise 50 yıl. Proje alanı içerisinde yer alan 95 parsel için kamulaştırma kararı alınırken, kamulaştırılacak şahsi parseller Kulp ilçesine bağlı 140 haneli Hamzalı (Şêxhemza) Mahallesi ve ona bağlı 10 mezrayı kapsıyor.
DÖRT MEZRA SULAR ALTINDA KALACAK
Projenin faaliyete geçmesi ile birlikte mahalleye bağlı dört mezra sular altında kalacak. Bu yerleşim yerleri ortasında 90’larda boşaltılan köyler de var. Birtakım yurttaşların pandemi sürecinde geri döndükleri köylerine inşa ettikleri meskenleri su altında kalma tehdidi altında.
Toplanan yüzlerce imzaya karşın Batman Valisi Hulusi Şahin’in talimatı ile yapılmak istenen HES’e bölge sakinleri karşı. Köylüler, hayat alanlarının HES’e kurban edilmemesini istemediklerini lisana getirdi.
‘ÇOCUKLARIMI BURADA BÜYÜTMEK İSTİYORUM’
Köylülerden Yusuf Çiçek (27), HES’in yapılması halinde köylerinin bulunduğu 7 bin dönümlük tarım toprağı ve meraların sular altına kalacağını anlattı. Konutu ile birlikte yıllardır emek verdiği 30 dönümlük meyve bahçesinin de sulara gömüleceğini söyleyen Çiçek, “Bir şirketin çıkarı için her yer talan ediliyor. Bir şirket için binlerce insan mağdur oluyor. Bu mağduriyetin oluşmasına müsaade verilmemeli” dedi.
Köylülerden Barış Arslan da, hayat alanlarının su altında bırakılmak istenmesine yansılı. Arslan “Benim cetlerim burada doğup büyümüşler. Burası bize atalarımızdan miras. Dünyanın hiçbir yerinde bu türlü hoş bir tabiat bulamazsınız. Adeta cennet burası. Lakin bir şirketin menfaati için bu tabiat olağanüstüsü cehenneme çevrilmek isteniyor. Ben çocuklarımı metropollerde değil, burada büyütmek istiyorum. 9 çocuğum ile metropolle gitsem ya da rastgele bir kent merkezine, orada sürünürüz” tabirlerini kullandı. Yapılmak istenen HES’e karşı direneceklerini vurgulayan Arslan, doğal ömür savunucularını bu gayretlerinde yanlarında görmek istediklerini söyledi.
‘10 YIL BOYUNCA DİRENDİK’
Nusrettin Ege ise, 90’lı yıllarda zorla boşaltmak zorunda kaldıkları köylerini dünyanın hiçbir yerine değiştirmek istemediğini söyledi. HES’ler için “Doğanın katili” diyen Ege, ne köylerine ne de öbür bir yere HES yapılmasına müsaade verilmemesi gerektiğini vurguladı.
Serhat Çiçek isimi köy sakini de, 2010 yılından bu yana yapılmak istenen HES projesine karşı gösterdikleri reaksiyonlar sonucu kaç kere geri adım atılsa da Vali’nin ısrarı artık yine karar alındığını anlattı. Projeye karşı topladıkları 716 imzayı yetkili kurumlara sunmalarına karşın sonuç alamadıklarını söyleyen Çiçek, köyleri ile birlikte endemik bitki cinslerinin bulunduğu Zorê Vadisi’nin yok edileceğini vurguladı. Çiçek, “HES’in üretimi ile birlikte bu bitkiler de yok olacak. Burası yaz aylarında dolup taşıyor. Her yerden beşerler geliyor. Buraya gelip piknik yapan insanların da bu vadinin tahrip olmasına müsaade vermemesi gerekiyor. Daima birlikte sahip çıkalım” diye konuştu. (MA)
Kayser Barajı ‘Küçük Karadeniz’i yutacakGÜNDEMGazete Duvar
