Osman Çaklı
UŞAK – Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bilgilerine nazaran 2019 yılında Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı 2 milyon 83 bin çiftçi bulunuyorken Ağustos 2020’de açıklanan şimdiki bilgilere nazaran bu sayı 1 milyon 803 bine düştü. Son 1 yılda yaklaşık 280 bin çiftçi tarımdan vazgeçti. Ziraat Mühendisleri Odası’na nazaran tarımdaki çöküşün en büyük sebebi tarım iktisadı siyasetleri.
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün (TİGEM) Ağustos ayında açıkladığı tohum satış fiyatlarına reaksiyon gösteren Ziraat Mühendisleri Odası bir açıklama yayınlayarak mevcut tarım siyasetlerini eleştirdi. Ziraat Mühendisleri Odası İstanbul Idare Heyeti Lideri Murat Kapıkıran da tarımdaki kahırlar ve yapılması gerekenlerle ilgili fikirlerini Gazete Duvar’a anlattı.
Ziraat Mühendisleri Odası İstanbul Idare Heyeti Lideri Murat Kapıkıran
‘TİGEM’İN AÇIKLADIĞI FİYATLAR ÇİFTÇİLERİN ALIN GÜCÜNÜ DÜŞÜRDÜ’
TİGEM’in 2019 ve 2020 tohum satış fiyatlarını ele alan Ziraat Mühendisleri Odası, çiftçinin maliyet fiyatları hesaplanınca, alım gücünün günden güne eridiğine dikkat çekti. 2019 yılına nazaran bu yıl, makarnalık buğday tohumluğunda yüzde 19, ekmeklik buğday tohumluğunda yüzde 21, arpa tohumluğunda yüzde 17,6, tritikale ve yulaf tohumluğunda yüzde 20 çıplak fiyat artışı oldu.
Ziraat Mühendisleri Odası yaptığı açıklamada, “TİGEM’in açıkladığı yurt içi peşin satış fiyatları, çiftçinin tohumluk maliyetlerinin fiyatı değil. Ek fiyatlar eklenince çiftçilerin 1 ton makarnalık buğdayda maliyeti 3 bin 123 lira olacakken, 1 ton ekmeklik buğday tohumluğunda maliyet 2 bin 895 lira olacak” tabirlerini kullandı. Ziraat Mühendisi Murat Kapıkıran da, girdi maliyetlerinin hesaplanması, çiftçi sigorta ve Bağ-Kur primleri ve çiftçi ailesi taban geçim sarfiyatları üzere parametreler eklendiğinde 5 yıl evvelki alım gücüne nazaran düşüşün devam ettiğini belirtiyor.
‘ÇİFTÇİ AÇLIK SONUNUN ALTINDA KAZANIYOR’
ÇKS’ye üye olmayan çiftçilerin Toprak Mahsulleri Ofisi’ne buğday satamadığının altını çizen Murat Kapıkıran, “Çiftçi, kredi çekmeye teşvik ediliyor. Çiftçinin ürettiği eserin fiyatı piyasa şartlarında kırıldığı için gelir kaybına neden olunca, ipotekle tarlaları elinden alınıyor. Üretimden kopan çiftçiler, kentlerde ucuz iş gücüne dönüşüyor” dedi. “Çaresiz kalan çiftçiler topraklarını büyük toprak sahiplerine veyahut tarım şirketlerine satıyor, bu da toprağa dayalı bilgi ve tecrübenin kaybolmasına neden oluyor” diyen Kapıkıran, “TÜRK-İŞ bilgilerine nazaran 4 kişilik bir ailenin Ağustos 2020 için açıklanan açlık hududu 2 bin 383 lira, yoksulluk hududu 7 bin 764 lira lakin 50 dekar alanda buğday tarımı yapan bir çiftçi açlık sonunun onda birinden daha az kazanıyor. Bu nedenle çiftçi tarımdan vazgeçiyor. Böylelikle buğday ekim yerleri azalıyor” diye konuştu.
.
‘BUĞDAY ÜRETİMİ GERİLEDİ’
TÜİK datalarına nazaran 2004 yılında 9.3 milyon hektar olan ekili buğday alanı 2019 yılında 6.8 milyon hektara geriledi. Yani yaklaşık 2 buçuk milyon hektar alanda azalma yaşandı. “Toplam buğday üretimi 21 milyon tondan 19 milyona geriledi” diyen Kapıkıran, “Buğday üretiminde yüzde 10’luk bir azalma yaşandı. 2002 yılından itibaren nüfus artmaya devam ederken kişi başı tüketim ise yüzde 21’lik bir azalma yaşadı” sözlerini kullandı.
‘İTHALAT ARTIYOR’
Üretim alanı ve ölçüsü her geçen yıl daralan buğdayda ithalatın ise giderek arttığına vurgu yapan Kapıkıran, “2018 yılında 5,8 milyon ton buğday ithalatı ile rekor kırılırken, 2019 yılında yüzde 69 artışla ithalat 9,8 milyon tona ulaştı ve 2.3 milyar dolar kaynak buğday ithalatına aktarıldı” dedi. Kapıkıran, çiftçilerin buğday üretiminden neden çekilmekte olduğunu şu sözlerle anlattı: “Tarım ve Orman Bakanlığı’nın buğday raporunda ünite buğday satışından çiftçinin eline geçen parayla aldığı gübre ölçüsü, 2019 yılında birebir kalırken, mazot ölçüsü yüzde 5, tohum ölçüsü yüzde 16 geriledi. Münasebetiyle çiftçinin girdi maliyeti yükseldi, alım gücü geriledi.”
‘İTHALAT BAĞIMLILIĞINDAN KURTULMAYI HEDEFLEYEN SIYASETLERE GEREKSINIM VAR’
Global salgın, ziraî üretim ve besin eserlerinde kendine yeterliliğin stratejik ehemmiyetine değinen Kapıkıran, “Buğday başta olmak üzere temel tarım eserlerinin her biri için öncelikle kendine yeterliliği temel alan, giderek büyüyen ithalat bağımlılığından kurtulmayı hedefleyen, üretim, üretici ve tüketiciyi özne olarak gören, eser bazlı, kısa, orta ve uzun vadeli gayelerini net bir formda ortaya koyan, odunsuz, dengeli ve direngen bir idare anlayışı ile yürütülecek olan planlama ve kamu faydasını temel alan tarım iktisadı siyasetlerine muhtaçlık var” diye konuştu.
Gazete Duvar