Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi’nde yapılan bir araştırma ile Ordu ili etrafında bulunan Ermenilerin kaydını gösteren evrak ortaya çıkarıldı. Agos gazetesinde yayınlanan ve Mahsuni Gül’ün ulaştığı 5-10-1945 tarihli evrakta Ordu’da bulunan Ermenilerin üç sayfalık listesi ve Müslümanlaştırılan Ermenilerin iki sayfalık listesi yer alıyor. Evraka nazaran 1945 yılında Ordu civarında 114 Ermeni yaşıyor.
Dokümanın birinci sayfası. Mahsuni Gül’ün haberinde şu bilgiler yer alıyor:
“Belgenin arşiv Fon kodu ‘490.0.0.0’dur. ‘490.0.0.0’ numaralı Fon kodu, ‘Siyasi Partilere’ ilişkin Fon kodudur. Doküman 1945 yılına ilişkin. Münasebetiyle Ordu ili etrafında bulunan Ermenilerin kaydını gösteren bu listenin Cumhuriyet Halk Partisi’nin devlet olduğu tek parti periyoduna ilişkin bir jurnal (ihbar) yani fişleme dokümanı olduğunu anlıyoruz.
Jurnal listesi eklerde de görüleceği üzere, bireylerin fiş numarasını, -ki bunu fişleme numarası olduğunu anlamak için uzman olmaya gerek yok sanırız- ismi soyadını, eski ismini, baba ismini ve doğum tarihini içerir.
Evrakın birinci sayfasının üst kısmında: ‘Ordu Vilayeti mıntıkasında bulunan muhtedilere mahsus listedir (Mühlakatı dahil)’ deniyor. Burada Ordu ili ve etrafı kastediliyor ama yalnızca Ordu ilinin merkez etrafının mi yoksa buna ek olarak ilçeleri yahut köylerinin mi kastedildiği tam anlaşılmıyor.
Dokümanın ikinci sayfası. Dokümanın ikinci sayfasının alt kısmında: ‘Yukarıda hüviyetleri yazılı bulunan ermeni muhtedileri genel harpte tehcire tabi tutulan ermenilerin çocukları olup terk edilen ve en fazla Gürcü muhacirleri tarafından himaye ve büyütülen ermenilerdendir. Bunların ihtida etmelerinde ekseri samimiyet görülmediği ermeni cemaati ile vaki temas ve münasebetlerden anlaşılmaktadır. Memleket için menfaat beklemek zait bir keyfiyettir’ deniyor.”
‘GÜVENİLMEZ KİŞİLER’ DENİYOR
Dokümanda kimlikleri yazılan ve Müslümanlaş(tırıl)mış Ermenilerin 1915’te tehcir edilen Ermenilerin çocukları oldukları belirtilerek, bu Ermeni yetimlerinin inançsız bireyler oldukları öne sürülüyor.
Evrakın üçüncü sayfasında hala Ordu’da yaşayan Ermeniler listesi verilmeye başlanıyor. Agos’un 9 Nisan tarihli sayısında yer verilen haberde ayrıyeten doküman kodunun BCA 490-1-0–0_50-199-4 olduğu belirtilerek Müslümanlaş(tırıl)mış Ermenilerin isimleri kapatılarak verildi. Gazetenin notunda, “Bu şuurlu bir tercih. Bunu kişilik haklarına hürmet çerçevesinde yaptık. Çünkü kimi olaylarda birtakım ailelerin, yaşadıkları bölge ya da etraf prestijiyle, bu bilginin mahrem kalmasın tercih ettiklerini biliyoruz. Böylesi tercihlere hürmet göstermek telaşıyla bu yola gittik” denildi. İsteyenlerin dokümanın arşiv sayfasına girerek kendi ailelerinin geçmişini öğrenebilecekleri belirtildi.
Evrakın dördüncü sayfası. 
Dokümanın beşinci sayfası. Gazete Duvar
