Yetkinreport.com müellifi Murat Yetkin, kabine değişikliği ve bakanlık sayılarında artış üzere beklentilerin ‘yönetim içi sıkıntı’ işareti olduğu değerlendirmesini yaptı. Yetkin’in “Yeni bakanlıklar: Erdoğan da ‘ver kurtul’ tuzağında” başlıklı metninin bir kısmı şöyle:
Türk siyasetinde kuraldır. Kendinizi güçlü hissettiğinizde makam azaltır, güçsüzlüğünüze ilaç olacağı umuduyla makam üretirsiniz. Bir cins “ver kurtul” siyasetidir bu fakat yalnızca kısa vadede bir ferahlık getirir.
Örneğin, şimdiye dek en fazla bakanlık sayısına sahip hükümeti, Bülent Ecevit başbakanlığında çok kırılgan kurulmuş DSP-MHP-ANAP üçlü koalisyon hükümetiydi; yola 35 bakanla başlamış, 37 bakanla bitirmişti. Meğer tek başına iktidara geldiğinde ANAP başkanı Turgut Özal kendisi dahil 25 bakanlık kabine kurmuştu.
AK Parti birinci iktidara geldiğinde, bir güç gösterisi olarak evvel bakanlık sayısını azaltmış ve takdir toplamıştı. Artık Erdoğan’ın kendisini en güçlü hissettiği noktalardan birindeki kelamlarını hatırlatalım. Tarih 22 Haziran 2018. Erdoğan, MHP başkan Devlet Bahçeli’nin desteğiyle iki gün sonra, 24 Haziran 2018’de Cumhurbaşkanı seçileceğinden emin olarak aTV ve aHaber ortak canlı yayınında şunları söylemiş:
“Bürokratik oligarşi’ diye benim daima söz ettiğim bu yapıların hantallığı, kurumlardaki iş ve işleyiş süreçleri önümüze daima birer handikap olarak çıktı. (…) Yeni idare modelinde yalın, makamların azaldığı, yeniliklere süratli adapte olan, insan kaynağının gelişmesine imkân sağlayan, salahiyet ve sorumluluk sahaları net, dijital dönüşümü gerçekleştiren, karar alma süreçleri süratli, global yarışma gücü yüksek, ortak aklı kurumsallaştıran bir yapı var. (…) Bunun için bakanlıkların sayısını azaltmak, işlevselliğini arttırmak ve verimliliğini arttırmak için birtakım birleşmeler gerçekleştiriyoruz. Örneğin başbakan olduğum vakit 37 bakanlık sayısı vardı. Bu sayıyı 26’ya indirdik. Artık ise bunu 16’ya indiriyoruz.”
Artık öğreniyoruz ki, bakanlıklar ve Meclis komiteleri sayısının yine artırılması için çalışmalar yapılıyor.
Bütün bunların bir ucunda 31 Mart 2019’da (ve 23 Haziran İstanbul seçim tekrarında) AK Parti’nin İstanbul ve Ankara başta olmak üzere pek çok büyükşehir belediyesini kaybetmiş olması var. Her biri en az bir icra bakanlığı tartısındaki büyükşehir belediyeleri, yalnızca ekonomik güçleriyle siyasi tabanı bir arada tutma imkânı mealine gelmekle kalmıyordu. Birebir vakitte dayanılmaz bir makam üretme kapasitesi manasına geliyordu. CHP’nin UYGUN Parti desteğiyle bu belediyeleri alması, AK Parti’yi bu makamlardan da etti.
Oysa kamuoyu araştırmalarında ne AK Parti ne MHP’nin yukarı gerçek kımıldadığı görünüyor. Ali Babacan’ın Deva Partisi ve Ahmet Davutoğlu’nun Gelecek Partisi anketlerde şimdi çıkış yakalamış değil fakat yüzde 50+1 oy sisteminde yüzde 1 oy bile iktidar getirebilir, ya da götürebilir. Bu da rastgele bir makam, mevki, tesir sahibi olmadan, yalnızca kurşun er görünümünde AK Parti’de kalmanın cazibesini azaltıyor.
Hal bu türlü olunca, beklenen kayıpların önüne geçmek üzere “ver kurtul” taktiğiyle makam üretmek bir yol üzere görünebilir. Bu açıdan bakıldığında, Bakanlıklar ve Meclis encümenleri sayısının yanı sıra diğer bürokratik makamların da üretilmesi de sürpriz olmaz.
METNIN TAMAMI
Gazete Duvar
