VAN – Van, yeni bir ‘mülteci mezarlığı’ olma yolunda ilerliyor. Neredeyse her ay yüzlerce sistemsiz göçmen yakalanıyor, her yıl yüzlercesi ölüyüro. Van’da yalnızca son bir yıl içinde 108 kişi tekne ve araç kazalarında ölürken, 26 Haziran 2020’de Van Gölü’nde batan teknede kilitli halde 100 mültecinin bulunduğu belirtiliyor. Bu mültecilerin cesetlerine ise şimdi ulaşılabilmiş değil.
VAN GÖLÜ’NDE BATAN TEKNEDE YÜZ KİŞİ KAYIP
Van Gölü’nün Çarpanak Adası mıntıkasında yaklaşık 100 mültecinin bulunduğu sav edilen teknenin batmasından sonra aralıksız süren arama çalışmalarında şu ana kadar 7 kişinin cesedine ulaşıldı. Teknede ne kadar mülteci bulunduğu konusunda şimdi net bir haber yok. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, 66 kişi olarak iddia ettiklerini söylese de teknede 100’ün üzerinde kişi olduğu argüman ediliyor. Teknede tam olarak kaç mültecinin bulunduğu ise vakit içinde anlaşılacak.
Van Barosu Göç ve İltica Komitesi Üyesi Avukat Mahmut Kaçan, Van Gölü’nde batan teknede ki mültecilerin durumunu yakından takip ettiklerini ve elde ettikleri haberlerle hazırladıkları raporu kısa devirde kamuoyuna açıklayacaklarını söyledi.
VAN MÜLTECİLERİN EN DEĞERLI GEÇİŞ NOKTASI
Avukat Mahmut Kaçan
Van’da son yıllarda meydana gelen topluluk mülteci vefatlarını kıymetlendiren Avukat Kaçan, Van kentinin uzun yıllardır göç ve mültecilik hadisesini yaşadığını söyledi. Van’ın 90’larda başlayan süreçle birlikte İran, Afganistan, Pakistan, Bangladeş üzere memleketlerden gerek ekonomik, gerek sığınma hedefiyle gelen bireylerin birinci giriş noktası özelliğinde bir yanda bulunduğunu kaydeden Kaçan, “Son yıllarda bilhassa toplu göçmen vefatları gerçekleşiyor. Kışın donma, yazın trafik kazaları ile bu vefatlar açığa çıkıyor. Son devirlerde Van Gölü üzerinden teknelerle insan kaçakçılığı yapılıyor. Türkiye giderek mahsusen sığınma prosedürlerinde ulaşım konusunda epeyce zorlaştırıldı. İnsan kaçakçılığı bir dala dönüşte ve yasal olarak insan kaçakçılığının caydırıcı cezası yok. Kişiler hayatlarını riske ederek ya sığınma talep edebilecekleri alanlara ulaşmaya çalışıyor ya da son devirlerde giderek sanayiye dönüşen göçmen kaçakçılığı ile inançsız yollardır, hayatlarını riske ederek bir noktadan bir noktaya taşımaları sonucunda vefatlar gerçekleşiyor,” diye konuştu.
“Van Gölü’nde hafta ahir batan tekneye ait maatteessüf şimdi ehliyetli habere ulaşamadık,” diyen Kaçan, “Batan tekneye ait şimdi Van Barosuna şimdi avukat talebi olmadı. Bu bahiste kamuoyuna ait şeffaf davranılması gerekiyor. Van Gölü’nde batan tekneyi yakından takip ediyoruz. Şu ana kadar 7 kişinin cesedine ulaşıldı. Yalnızca bu tekne için değil tüm mülteciler için endişeliyiz. Derhal gerekli yasal ve idari önlemlerin alınması bir zorunluluktur,” dedi.
DENETIM NOKTALARINA YAKALANMAMAK İÇİN GÖL KULLANILIYOR
Van Gölü’nün göçmen kaçakçıları tarafından denetim noktalarında yakalanmamak ve bu açıdan daha inançlı bulunduğu için kullandığını söyleyen Kaçan, ”Van Gölü’nde geçtiğimiz Aralık ayında Adilcevaz açıklarında yeniden emsal hadise yaşanmıştı ve 7 kişi öldü. Bu hadise ve evvelki vukuat dışında elimizde bir istatistik yok maatteessüf. Şu aşamada yalnızca raporlama için çalışıyoruz Kimlikleri tespit edilse dahi bu insanların ailelerinden vekâletname almak sorun,” sözlerini kullandı.
MÜLTECİLER GERİ GÖNDERİLİYOR
Geçtiğimiz günlerde Muradiye’de göçmenlerin yaşadığı trafik kazasını hatırlatan Kaçan, göçmenlerin birinci kolluk noktasında Türkiye’ye iltica etme talebiyle gelmelerine karşın iltica taleplerini alınmadan, milletlerarası hukuka iyi olmayan biçimde hudut dışı edildiğini belirten Kaçan, “Böyle bir mekanizme kurulsa hudut hattında yakalanan şahıslar var ise iltica prosedürü başvurusu alınırsa hayatlarının riske edeceklerini düşünüyorum. Hudut hattında bu biçimde giriş yaptıktan sonra şayet jandarma ya da kolluk tarafından yakalandıklarında bu bireylerin geri itme formunda muameleye maruz kaldıklarını ve iltica müracaatlarının alınmadan, geri dönme merkezine teslim ediliyorlar. Kişiler bir biçimde yakalanmadan daha büyük kentlere İstanbul, İzmir ve Ankara’ya ulaşmaya çalışıyor,” formunda konuştu.
KAYIPLAR RESMİ RAKAMLARDAN DAHA YÜKSEK
Van Valiliğinin yakalanan ve ölen mültecilere ait resmi rakamlar açıkladığını lakin bu rakamların daha yüksek olduğunu düşündüklerini kaydeden Kaçan, Ocak ayında Çaldıran’da donarak hayatını kaybeden mültecilere karşın Valiliğin, ‘Herhangi bir cenazeye ulaşamadık’ formundaki açıklamasını hatırlatarak, “Bu mevzuda hükumetin siyaseti bir muamma. Valilik kimi rakamlar açıklasa da biz bu rakamların daha yüksek olduğunu düşünüyoruz ancak ölen yahut Van’da yakalanan mültecilere ait kesin bir rakam belirtmek maatteessüf şu anda mümkün değil. Baro olarak bu kişilerin sayısından çok can güvenliklerinin ve haklarının değerli olduğunu düşünüyoruz,” dedi.
Van’da yalnızca son bir yıl içinde meydana gelen ve 108 mültecinin toplu olarak öldüğü tekne ve araç kazaları ise şunlar:
– 26 Temmuz 2019’da Van’da sistemsiz göçmenleri taşıyan minibüsün şarampole devrilmesi sonucu 17 kişi hayatını kaybetti.
– Geçen Aralık ayında göçmenleri taşıyan bir teknenin Van Gölü’nde batması sonucu 7 kişi hayatını kaybetti.
– Ocak ayında akabinde 9 Şubat’ta 13 sistemsiz göçmen Çaldıran’da donarak ömrünü yitirdi. 9 kişinin cesedine karların erimesiyle ulaşılabildi.
– 13 Mart 2020 tarihinde yapılan araştırma ve incelemede; 1 kilometrelik yerde Afganistan, Pakistan ve Suriye uyruklu mülteci oldukları bedellendirilen yedi 7 ceset bulundu.
– 27 Haziran’da Van Gölü’nde batan teknede bulunduğu belirtilen 100 mülteciden 7’sinin cenazesine ulaşıldı. (DUVAR)
Gazete Duvar
