Sahaf dükkanı açan Kürt muharrir Şivan Zeren, Kürtçenin gelişimi ve okunması için kampanya yürütüyor. Instagram’da başlattığı ‘Türkçe getir, Kürtçe oku’ kampanyasına ilgi her geçen gün daha da artıyor.
‘Li Bin Siya Welateki’, ‘Kürdistanbol’ ve ‘Dilperest’ isminde yazdığı üç kitabı ile Kürtçeye katkı sunan Şivan Zeren, Kürt nüfusunun ağır olduğu Küçükçekmece’nin Kanarya Mahallesi’nde yaşıyor. Burada Liberta Sahaf isminde bir dükkan açan Zeren, Instagram’da 5 bin Kürtçe kitap gayesiyle başlattığı ‘Türkçe getir, Kürtçe oku’ kampanyasında 4 bin kitabın üzerine çıktı. Zeren getirilen ikinci el Türkçe kitaplar karşılığında Kürtçe kitap veriyor. Sattığı Türkçe kitaplardan elde ettiği gelirle Kürt çocuklarına Kürtçe kitaplarını fiyatsız dağıtıyor.
‘ÇOCUKLARINA KÜRTÇE İSİM VERİYORLAR FAKAT KÜRTÇE KİTAP ALMIYORLAR’
Kürt ailelerde büyüklerin Kürtçe konuşurken çocuklarının ise Türkçe konuştuğunu söyleyen Zeren şunları anlattı:
“Kürdistan ve Türkiye metropollerindeki bu durum beni çok rahatsız ediyor. Çocuklar için bir şey yapma fikri üzerinde ağırlaşırken, yüklü bir çocuk kitabı aldım. Bir kampanya ile belli bir bütçe oluşturarak çocuklara fiyatsız kitap vermek istedim. Herkes çocukları Kürtçe bilmiyor diye yakınıyor. Herkes çocuklarına Kürtçe isim veriyor ancak kimse de çocuk kitabı alıp meskene sokmuyor. Ben bunu nasıl daha kapsamlı hale getiririm diye düşündüm. Çocuk Kürtçe kitap okumuyor lakin anne ve babalar okutabilir. Büyüklere verdiğim kitapların yanında çocuk kitaplarını da verdim. Bunun içine kelamlık, roman, araştırma üzere çeşitli Kürtçe kitaplar olursa, bunun cezbedici bir yanı da olur. Evvel büyüklerin okumasını sağlarsam onlar esasen çocukaların okumasını sağlar. Ben bu mahallede en çok Türkçe çocuk kitapları satıyorum. Bu çocuklar kim? Şırnak, Mardin ve Diyarbakır’da köyleri yakılıp yıkılan Kürt çocukları. Canı yanmış beşerler. Şayet Kürtler Kürtçeyi hayatlarına alırlarsa nasıl büyük bir kayıp yaşadıklarını fark edecekler.”
‘BEN MESKENDEKİ BİR KİTAPTAN ETKİLENEREK KÜRTÇE ÖĞRENDİM’
Kürtçe kitapların daha fazla meskenlere girmesi gerektiğini belirten Zeren, şöyle devam etti: “Kürtçe öğrenme kitapları, çocuk kitapları, sözlükler… Kürtçe ile temas kuracak şeyler bıraktığımız vakit tohum gibiler. Hiç muhakkak olmaz nerede ve nasıl çıkacak.. Zati herkesin meskeninde Türkçe kitaplar var. Onlardan Türkçe kitapları alıp yerine Kürtçe kitap verebilirim. Sonuçta ben sahafım ve Türkçe kitapları elimden çıkarırım. Kürtçenin bir müspet tarafı olmalı. Kürtçeye bir avantaj sağlarsak beşerler alır. 5 bin kitabı insanlara ulaştırmak için bir maksat koydum. Ben konuttaki bir kitaptan etkilenerek Kürtçe öğrendim. Okuyamadığım, meskenin içinde huzursuz eden bir kitap sayesinde Kürtçe öğrendim. Meskenlerdeki Kürtçe kitaplar birilerinin kesinlikle başlamasına sebep olur. 5 bin kitap yüzlerce ailenin meskenine girecek. Çocuk babaya Kürtçe kitabı soracak. Baba da kendisiyle yüzleşecek. Bu yüzden bu türlü bir kampanya başlattım. Türkiye ve Kürdistan’da iletiler gelmeye başladı. Yılbaşına hakikat hoş bir hareketlilik oldu. ‘Biz size kitaplarımızı göndereceğiz, sizde bize Kürtçe kitapları gönderebilir misiniz?’ diye ileti göndermeye başladılar.”
‘OTOASİMİLASYONU BİLE AŞTI’
Kürtçe üzerine yapılan asimilasyon siyasetleri ‘köksüzleştirmeye’ yanlışsız gittiğini söz eden Zeren, şunları söyledi: “Türklere birtakım kıymetlerimize hürmet göstermesi gerektiğini öğretmemiz gerekiyor. Onların hassasiyetleri varsa bizim de hassasiyetlerimiz var. Lisanımızdan ötürü bize bakış açıları değişiyor. Birtakım beşerler benim Kürtçe kitaplar sattığımı görünce benden bir daha kitap almıyorlar. Bunlar neden oluyor? Zira öbür sahaflarda ve yayınevlerinde Kürtçe kitaplar olmadığı için oluyor. Ben tuhaf geliyorum ona. Bir sahaf arkadaşımı raflarına Kürtçe kitaplar koysun diye ikna ettim. Gelip gidenler Kürtçe kitaplarla karşılaşsın. Biz aslında sakladığımız, kaçtığımız ve göstermediğimiz için bunlara hala olağandışı geliyor. Niçin onlarca lisandan rahatsız olmuyorlar da Kürtçe’den rahatsız oluyorlar? Bunun önüne geçmek için daha fazla göz önünde tutmak ve hayatın içine sokmak gerekiyor. Nazaran göre kabul edecekler. Otoasimilasyon diyorduk. Artık bu otoasimilasyonu bile aştı. Bunu köksüzlük olarak değerlendiriyorum. Kürtçe üzerine yapılan asimilasyon siyasetleri köksüzleştirmeye gerçek gidiyor. Bizim his ve niyet dünyamız tamamiyle yıkılırsa çok daha büyük travma geçirmemiz engellenemez. İrandalılar biz İrandalıyız diyebiliyorlar fakat İrlandaya dair hiçbir şey yok. Yalnızca biraz daha delidolular. Kürtler de o denli. Kürtler çok delidolu, mecnun üzere çalışırlar. Ya da çok keyfe vuranı vardır. Bu yaşanan travmalardan kaynaklı. Türk toplumu Kürtler’den daha sağlıklı. Zira savaş onların konutlarında yaşanmadı. Büyük bir güç onlar üzerinde bir dozer üzere geçmedi. Büyük travmalar yaşamadılar.”
‘HEDEF KİTLE KONUŞABİLEN KÜRTLER OLMALI’
Zeren, kitapların kıymetli olduğu ya da paralarının olmadığı mazeretinin ortadan kalktığını da belirtti: “Elindeki Türkçe kitapları vererek Kürtçe kitaplar alıyorsun. Biz asimilasyonu bu türlü geçeceğiz. O duvarı bu türlü kırabiliriz. Bize dayatılan kimlik üzerinden birbirimizle bağlantı kuruyoruz. İrtibat kuruyor ve sevgimizi bu lisanda tabir ediyoruz. Bakıyorsun toplumsal medyada bu tasayı güttüğünü söyleyen birçok insan var ancak kendilerini Türkçe tabir ediyorlar. Niçin? Zira daha fazla beğeniliyor. Daha fazla okunuyor. Bu insanların daha fazla egosu var. Lakin daha fazla sorumluluk almıyorlar. Daima sonraya ertelenen şey bizim sonumuz olabilir. Ben kendim üzere dertli insanları bulacağımı düşündüğüm için bu türlü bir kampanya başlattım. Yazın kampanya 3 bini bulunca bana moral verdi. 3 bin kitap binlerce insanı etkiliyor. Siyasalların ve yayınevlerinin amaç kitlesi konuşabilenler olmalı. Konuşabilen çok Kürt var. Bunlar okusa Kürtçede bir ihtilal olur. Kürtçe de bir rönesans başlar. Aslında okuduğunu görenler çocuklarına, kardeşlerine yönelmeye başlıyor. Kürtçe bilen insanlara okutturabilirsek bu beşerler inanılmaz şeyler getirebilirler. Evvel büyükler kendileri okumalı. Yarın öbür gün çocuklar bunu sorar. Sen konuştun mu? Sen okudun mu da bana bunu söylüyorsun. Kimliği reddeder. Neden beni zorluyorsun diyecek.”
Gazete Duvar