Türkiye Erozyonla Çaba, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Müdafaa Vakfı (TEMA), Kazdağları madencilik raporunu yayınladı. Raporun resmi kaynaklara dayandırdığı bilgilere nazaran Kazdağları’nın yüzde 79’unun maden ruhsatlı olduğu ortaya çıktı. Dağlardaki çalışma alanının ormanlarının ise yüzde 80’i madencilik yapılabilecek alan olarak belirlenmiş durumda.
Vakıf, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’ne (MAPEG) nazaran dağlarda 1 milyon 294 bin 335 hektarlık toplam ruhsat alanı olduğunu açıkladı. Vakfın raporuna nazaran alan ihale, arama ve işletme safhalarındaki bin 634 ruhsata bölünmüş durumda. TEMA’nın MAPEG’den elde ettiği bilgilere nazaran IV. Küme ruhsatların (altından uranyuma, kömürden nitrata birçok maden çeşidini kapsayan ruhsatlar) alansal dağılımına nazaran çalışma alanının yüzde 79’u etkin ve ihale çeşidinde ruhsatlandırıldı.
‘RUHSATLARIN YÜZDE 41’İ AKTİF’
Vakıf bu ruhsatların yüzde 41’inin etkin ruhsatlardan oluştuğunu, bunların ise yüzde 57’sinin arama, yüzde 43’ünün ise işletme ruhsatı safhasında bulunduğunu açıkladı. Ruhsatların yüzde 38’i ise ihale alanı olarak ruhsatlandırıldı. Hesaplara nazaran Kazdağları’ndaki tüm çalışma alanının yalnızca yüzde 21’i rastgele bir IV. Küme maden ruhsat alanı olarak tanımlanmadı. Vakıf, bu tanımlanmayan alanların büyük bir kısmının verisi olmadığını ve potansiyel birer ruhsat alanı olarak değerlendirilebileceğini de belirtti.
Rapora nazaran Kazdağları’ndaki gen muhafaza, kent ormanı, koruma ormanları, tohum meşcere alanı, tabiat parkı, tabiatı müdafaa alanı, ulusal park, özel etraf muhafaza bölgesi ve doğal sit alanı üzere farklı statülerle korunan alanların yüzde 55’i madenciliğe açık. Kaz Dağları Ulusal Park Alanı’nın yüzde 80’i, Troya Ulusal Parkı’nın yüzde 10’u ihale ruhsat alanında kalmakta. Ormanların ise yüzde 80’i madenciliğe açık durumda. Ayrıyeten bölgedeki arkeolojik sit alanlarının yüzde 42’si faal, yüzde 23’ü ihale alanı alanında kalıyor. Bölgedeki Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıkları’nın yüzde 81’i, sit alanlarının ise yüzde 60’ı ihale ruhsat alanında yer alır
AKTİF-İŞLETME-ARAMA-İHALE RUHSATLARI NEDİR?
Raporda yer alan tanımlamalara nazaran ihale ruhsatları, hudutları koordinatlarla belirlenmiş lakin şimdi rastgele bir şirkete ya da kuruluşa ilişkin olmayan ruhsatlar.
Etkin ruhsatlar ise hudutları koordinatlar ile belirlenmiş ve bir şirkete ya da bir kuruluşa ilişkin ruhsatlar durumunda. Faal ruhsatların ikiye ayrıldığını açıklayan vakıf, bu husustaki ayrımı şöyle yapmakta:
“Aktif ruhsatlar da kendi içinde iki safhadan oluşmaktadır: arama ve işletme safhaları. Bir şirket ya da kurumun maden arama faaliyetleri yürütülebilmesi için ruhsatının arama, işletme faaliyetlerini yürütmesi için ise ruhsatının işletme safhasında olması gerekmektedir. Genel olarak ruhsatların tümüne potansiyel maden alanı olarak bakılabilir. İhale ruhsat alanı ihale sürecinin akabinde bir şirket/kuruma tahsis edilir. Şirket haklarına sahip olduğu ruhsat ile madenin fizibilitesini yapar. Maden şirketi ruhsat alanının madencilik açısından fizibil olduğunu tespit ettikten sonra ruhsat safhasını aramadan işletme ruhsatına çevirir ve böylelikle müracaat sürecine başlar. Şirket, işletme ruhsatı için gereken evrak süreçlerinin tamamlanmasının akabinde Çevresel Tesir Kıymetlendirme (ÇED) kararı, Gayrı Sıhhi Kuruluş (GSM) müsaadesi, arazi kullanım müsaadesi (tarım alanları için toprak muhafaza heyeti kararı, orman alanları için OGM kararı vb.) ve işletme müsaadesi üzere müsaade süreçlerini tamamlayıp madeni işletmeye açar.” (HABER MERKEZİ)
Raporun tamamına ulaşmak için tıklayınız.
Gazete Duvar