Gerek seçtiği alıntının işaret ettikleri ve alıntının seçildiği kitabın aktardıkları gerekse portrelerinde seçtiği isimlerle sanatçı, izleyiciyi bir geçmiş hesaplaşmasına sürüklüyor. Hem de tasvirini yaptığı ve aktardığı şiddet, bir asır sonra hala her gün form değiştirip konutlarımıza konuk olurken.
1909 yılının Nisan’ı…
1895’ten bu yana devam eden Ermeni halkına yönelik taarruzların ve katliamın Giligya’da arşa çıktığı, sansürün her şeyi yok ettiği, o günlere dair artık bilinen ne var ne yoksa sadece günün şahitlerinin transferlerine dayandığı, 25 bin kadar Ermeni’nin vefatı ve yüzlerce çocuğun yetim kalması ile sonuçlanan günler.
Zabel Yesayan’ın ‘Yıkıntılar Arasında’ isimli kitabı, Yesayan’ın bahsi geçen günlerin akabinde bir heyet ile birlikte, katledilen Ermeniler’in yetim kalan çocuklarını toplayıp bir yetimhane kurmak vazifesi ile bölgede bulunduğu 3 ayın tanıklığı. Eşref Yıldırım’ın ARTweeks kapsamında sergilenen 2014 yılına ilişkin üretimleri ise bu tanıklığın transferi.
Sistematik olarak görünmez kılınmaya çalışılanların kıssasını ortaya koymaya ve görünür kılmaya, halı altına süpürüleni ortalığa saçmaya çalışanlardan Eşref Yıldırım.
. Yıldırım’ın yapıtları Zabel Yesayan, Suat Derviş, Nezihe Muhiddin, Vildan Uzel üzere düşünsel ve sistematik şiddet mağduru, resmi tarihten neredeyse ‘silinmiş’ isimleri yine üreterek gün yüzüne çıkarmanın yanı sıra, üçüncü sayfa haberlerinde kaybolan ismini, öyküsünü hiçbir vakit hatırlayamadığımız ‘sıradan’ ölüleri, Roboski katliamı yahut Silopi’deki üzere konutlarımızın içine kadar giren savaşları husus ediyor. Sanatkarın yapıtlarını göz önünde bulundurduğumuzda en uygun tanımlamayı ‘Devletin şiddetine maruz kalan lakin maruz kaldığı şiddete muadil bir söz gücüne sahip olmayanların temsili’ cümlesiyle Ahmet Ergenç yapıyor.
Gazete kağıtları, portrelerinde sıkça kullandığı gereçlerden biri. Ulaşılabilir ve düşük maliyetli olmasının yanı sıra şahsen gerecin kendisinin temsilinin de yani gazete dediğimiz şeyin kendi içinde barındırdığı tüm kavramların da materyal seçiminde değerli olduğundan bahsediyor Yıldırım. Tarihe not düşmek, vakit kavramı, eskimek, her gün tekrar yeniden basılıyor olmak…
Kapı açılışını 8 Eylül’de yapan, 19 Eylül’e kadar 7 başka yerde birçok galerinin iştirakiyle devam edecek olan ARTweeks@Akaretler Edition 5 kapsamında, Zilberman Galeri’ye ayrılmış alanda 3 yapıtı sergileniyor sanatkarın.
Suat Derviş ile Zabel Yesayan’a ilişkin portreler ve Yesayan’ın ‘Yıkıntılar Arasında’ kitabından bir alıntıyı işlediği bir dokuma.
ARTweeks’de sergilenen Yesayan alıntısı hem Yıldırım’ın sanatsal üretiminin hususlarını geneller nitelikte hem de ‘Yenilgi Günlüğü’ isimli şahsî standında Turgut Uyar şiirlerini işleyerek başlayıp kendi şahsî günlüğünü tuttuğu dokumalardan oluşan günlüğün devamı niteliğinde; “Geçmişi unutmak yaldızlı bir yalan!”
Gazete Duvar
