HDP’nin evvelki devir Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş 4 yıldır Edirne Cezaevi’nde tutuklu bulunuyor. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) 2018 yılında Demirtaş’ın tahliye edilmesi istikametinde karar aldı, lakin tahliye engellendi. Demirtaş’ın ne vakit tahliye olacağını ve Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’ün yargı ıslahatı açıklamasını Demirtaş’ın avukatlarına sorduk.
‘SORUN ISLAHAT DEĞİL’
Demirtaş’la ilgili 140journos’un yaptığı ‘Coğrafya yazgı’ belgeselinin akabinde Demirtaş’ın çok müddettir cezaevinde tutulması yine tartışma konusu oldu. Demirtaş’la ilgili bugüne kadar verilmiş rastgele bir mutlaklaşmış mahpus cezası bulunmuyor. 2013 yılındaki Newroz konuşmalarından ötürü 4 yıl 8 ay mahpus cezası alan Demirtaş’ın bu evrakı Yargıtay’da bekliyor. Avukatları Demirtaş’ın derhal özgür bırakılması gerektiğinin altını çiziyor.
Mahsuni Karaman, Adalet Bakanı’nın açıklamalarını ülkemizdeki hukuk sıkıntısının ıslahatla çözülemeyeceğini söylüyor. Cumhurbaşkanına hakaret hususunun çıkartılması gerektiğinin altını çizen Karaman şöyle diyor: “Bunu çıkartırsanız Türkiye’deki mevzuat, yasalar ve maddelerin yapılış biçimi ve halihazırdaki durumları inanın çok çok ileri bir düzeyde. Türkiye’deki sorun, mevzuatta yapılacak bir ıslahat sorunu değildir. Bir anlayış ve pratik sıkıntısıdır. Yargıya hakim olan anlayışın sorgulanması meselesidir. Türkiye’de ıslahat yapılacaksa, yani demokratik hukuka uygun mevzuata uygun bir pratik ortaya koyma sıkıntısıdır. Şu an bizim genel sıkıntımız tutukluluk sıkıntısı ile ilgili. Yalnızca Demirtaş açısından söylemiyorum. Artık bunlar sahiden mevzuatta kaynaklanan sıkıntılar mı? Türkiye’de mevzuattan kaynaklı sorun nedeniyle kim, hangi acıyı çekiyor? Cumhurbaşkanına hakaret suçlamasıyla beşerler mevzuattan kaynaklı sorun mu yaşıyor? Hakikaten o husus varken de bir evvelki Cumhurbaşkanı ya da daha evvelki Cumhurbaşkanı tenkide tahammülkar bir tavır sergiliyorlardı. O maddeyi kullanmıyorlardı. Ya da o husustan insanları soruşturmalardan geçirtmiyorlardı. Islahat dediğiniz şey öteki bir şey. Düzgün niyetli bir telaffuz değil.”
‘DEMİRTAŞ’IN İÇERDE TUTULMASINA NEDEN OLACAK BİR TANE BİLE KARAR YOK’
Demirtaş 4 yılı aşkın müddettir cezaevinde. Demirtaş’ın tahliye edilmesi konusu da son günlerde en çok konuşulan bahisler ortasında yer alıyor. Cumhurbaşkanı Yüksek İstişare Konseyi Üyesi ve TBMM’nin eski lideri Bülent Arınç’ın Demirtaş ile iş insanı Osman Kaval hakkında tahliye olabileceği telaffuzları de gündemdeki yerini koruyor.
Karaman, müvekkili Demirtaş’ın durumu için şunları söylüyor: “Demirtaş’ın tutuklanması, tutukluluk halinin devam devam edilmesi, AİHM kararına karşın tahliye edilmemesi, Anayasa Mahkemesi kararına karşın tahliye edilmemesi… Bunlar mevzuattan kaynaklı Türk hukuk sistemin maddelerinden kaynaklanan meseleler mıdır? Değil! Otokratik rejiminin yarattığı havanın tesiriyle hakim ve savcılar bu tahliyeyi gerçekleştirmiyor. Yani siz nasıl hakim ve savcılar üzerine baskı kurup hukuk sistemini vatandaşın aleyhine yoruyorsanız, çalıştırıyorsanız bugün tıpkı telaffuzlarla karşıtını de yapabilecek güçtesiniz. Toplumda o yumuşamayı sağlarsanız bu direkt zati ona da yansıyacak. Şunu düşünebiliyor musunuz beşerler, yargıçlara ‘Tutuklama müessesini siz yanlış kullanıyorsunuz’ diye sesleniyor. Demirtaş ve Kavala sıkıntısına gelirseniz, bu işin müsebbibi kimdir? Kim bu insanları tutuklattı? Bütün bunlar büsbütün siyasal bir sorun. Şu an yapılan davetler güya makas değişikliğine yanlışsız gidileceğine ait. Bu emarelerin tamamı politik hareketlerdir.”
‘SERBEST BIRAKIN DİYE VAHİY Mİ GELSİN?’
Demirtaş’ın an prestijiyle tahliye edilmesi gerektiğini belirten Karaman, Demirtaş’ın bir evvelki periyot HDP Milletvekili Sırrı Sürreyya Başkan ile birlikte Newroz konuşmaları nedeniyle yargılandığı davada 4 yıl 8 ay ceza aldığını lakin bu belgenin da Yargıtay’da beklediğini söylüyor:
“Bu evrakta Demirtaş için katılaşmış bir mahpus cezası yok. Diyelim ki Yargıtay bu cezayı onayladı. Demirtaş 4 Kasım 2016’dan beri cezaevinde tutuklu bulunuyor. Bu mühlet o cezanın infazını karşılar. Demirtaş’ın şu an içerde tutan şey 4 yıl 8 ay ceza değil. Demirtaş yalnızca bir soruşturma kapsamında tutuklu bulunuyor. Demirtaş’la ilgili tüm bu yargı lincine karşın, siyasetin taarruzlarına karşın şimdi mutlaklaşmış tek bir karar yok. Dünya İnsan Hakları Mahkemesi yok. Kıta Avrupası’nda AİHM var. Türkiye kurula üye ülke olarak buraya bağlı. Onlar bu hususta son kelamı söylemiş durumdalar. Biz Demirtaş siyasi rehinedir derken hukuka bakarak söylüyoruz. Zira hukuken meşruiyeti var olmayan bir tutuklanma kararı nedeniyle onlar içerde. Anayasa Mahkemesi evet demiş. AİHM evet demiş. Bunun dışında kim ne desin? Vahiy mi gelsin? ‘Hayır bunlar hukuka uygun değil’ diye öte dünyanın yüksek adaletinden mi buyruk gelsin? Bu fiili tutuklanmaların içerde tutmaların hukuken bir manası yok.”
NEDEN TAHLİYE EDİLMELİ?
Demirtaş’ın avukatı Cahit Kırkazak ise Demirtaş’ın tahliye edilmesi gerektiğini şu münasebetlerle anlatıyor: “Çünkü Selahattin Demirtaş’ın AİHS’in 18’nci hususuna nazaran tutuklanmasının siyasi saiklerle yapıldığını belirten derhal tahliyesine karar veren AİHM kararı üzerine tam 2 yıl geçti. Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi de 2 Eylül 2019 tarihinde Selahattin Bey’in tahliyesine karar verdi. Tekrar Anayasa Mahkemesi 19 Haziran 2020 tarihinde Selahattin Demirtaş’ın ‘kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine’ dair karar vererek tutukluluğun hukuksuz olduğuna karar verdi. Hasebiyle Selahattin Bey’in tutukluluğun hem mahallî mahkemeler hem Anayasa Mahkemesi hem de memleketler arası mahkemelerin kararlarıyla haksız, hukuksuz olduğu kararını vermişler. Bu nedenle Selahattin Bey’in çabucak tahliyesi gerekir. Tıpkı durum Figen Yüksekdağ İçin de Ahmet Altan için de Osman Kavala için de geçerli. Tekrar Türkiye’de siyasi saiklerle tutuklanan bilhassa Kürt siyasetçiler, aydınlar, gazeteciler, muhalifler için de geçerlidir. Hepsinin en kolayından hukuka muhalif uzun tutukluluk müddetleri nedeniyle de olsa çabucak tahliye edilmeleri gerekmekte. Fakat Selahattin Beyefendi ve Figen Hanım için şu anda durum daha da farklı. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı güya Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin ‘tutuklamaların siyasi saiklerle yapıldığına dair kararını’ teyit edercesine daha evvel taraf olmadıkları, kendi yargılandıkları davada ise birebir isnatların olduğu suçlamalarla AİHM büyük daire duruşmasını çabucak akabinde ve tam da Selahattin Bey’in tahliye olacağı gün apar topar tekrardan tutuklanmasını talep etti ve birebir gün yani 20 Eylül 2019’da tutuklandı.”
‘KAMUOYU ALGISIYLA MEŞRUİYET ARANIYOR’
Bu tutuklamalara karşı daima itirazlar ve tahliye talepleri yapılmasına karşın avukatlar rastgele olumlu bir sonuç alamadı. Demirtaş ve başka siyasetçiler için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın başlattığı 6-8 Ekim belgesiyle ilgili de Kırkazak şunları söyledi: “6 yıl 1 aydır süren bir soruşturma var. Bu davanın bir an evvel açılmasını ve yargılama faaliyetinin başlamasını bekliyoruz. Kanaatimizce yargılama faaliyetinin başlandığı birinci duruşmalarda Selahattin Beyefendi, Figen Yüksekdağ ve belge kapsamında tutuklu bulunan herkes tahliye olacak. Şu anda hukuka alışılmamış bir formda bizlerin evraka erişimini engellemek için kapalılık kararı alındı. Evraka ait bir gizem yaratılmaya çalışılsa da yargılama başladığında belgenin içeriğinin boş olduğunu bütün kamuoyu görecektir. Selahattin Demirtaş, Figen Yüksekdağ ve arkadaşlarının kamuoyu algısıyla tutukluluklarına meşruiyet aranıyor lakin yargılamayla birlikte belgenin gerçekliği ortaya çıkacak ve hukuksuz tutuklamaları daha fazla sürdüremeyeceklerdir. Bu konu bilindiği için 6 yıl 1 ay geçmesine karşın hala dava açılmamakta ve bu belge tutukluluk halinin sürdürülmesi için araç olarak kullanılmaktadır.”
‘HUKUK SORUNU BİR SİSTEM SORUNU’
Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’ün yargı ıslahatı açıklamasını kıymetlendiren Kırkazak şöyle devam etti: “Adalet Bakanı’nın açıklamalarını çok bahtsız olarak görüyorum. Adalet Bakanı HSK Lideri olması münasebetiyle yargı organının başı hem de bakan olması münasebetiyle siyasi iktidarın icrai organıdır. Bu süreçte AİHM kararlarının, AYM kararlarının uygulanmadığı, HDP’li seçilmişlerin tutuklandığı, kayyım siyasetleri, ÇHD davalarındaki hukuksuzluk, Osman Kavala, Alpaslan Kuytul davaları ve FETÖ borsası üzere hukuksuzlukların yaşandığı ülke tarihinde hukuka ve yargıya olan itimadın en taban yaptığı periyottur. Bu süreçte gıkı çıkmayan, hukuksuzluklara hem HSK başı olarak hem de bakan olarak ses çıkarmamak suretiyle en azından ihmalen de olsa baş sorumlulardandır. Aslında bu açıklamaklar da ülkede hukuk olmadığının itirafıdır. Şayet bu açıklamalardan yeniden siyasetten bir rant devşirme derdindelerse de toplum bu açıklamalara ‘timsah göz yaşı’ olarak bakar ve prim vermez. Türel reformlardan kelam edilecekse bu kamuoyuna mal olmuş toplumsal aktörlerin tahliyesiyle olmaz.”
“Ülke’deki hukuk sorunu HSK’nın yürütme organı ile olan münasebeti sorundur” diyen Kırkazak kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Kuvvetler ayrılığı prensibinin ortadan kaldırılması hukuk problemidir, kanunları ve hukuku uygulayanların baskı altına alma hukuk meselesidir. Yargı içindeki hukuka inanmayan kliklere bağlı uygulayıcıların zihniyet sıkıntısıdır. Totalde ülkedeki hukuk sorunu bir sistem meselesidir. Ülkedeki idari yapılanma sistemi olan tek elden yönetme sorunu ortadan kalkmadığı sürece hukuk devletinden yahut hukuk reformundan kelam edilemez. Lakin Demirtaş, Altan, Yüksekdağ, Kavala davalarında yürütme organının başı direkt ‘karşı hamleyi yapar işi bitiririz’, ‘biz bunları bırakamayız’, ‘az kalsın beraat ediyorlardı’ halindeki açıklamalarla davalara açıktan müdahale etmekten kaçınmamaktadır. Hukuksal ıslahatlar için öncelikle bu müdahalelerin önüne geçmek gerekiyor.”
Gazete Duvar
