Seyfi Çelikkaya
YOZGAT – Türkiye’de Konya’dan sonra en fazla şeker pancarı üretimi yapılan vilayet olan Yozgat’ın Boğazlıyan ve Sorgun ilçelerindeki iki fabrikada da alım kampanyası başladı. Fakat, şeker pancarında taban fiyatın şimdi açıklanmaması çiftçiyi endişelendiriyor. Geçen yıl bir milyon 532 bin 100 ton şeker pancarı üretiminin yapıldığı Yozgat’ta 2015 yılında bir milyon 640 bin 493 ton ile Türkiye üretiminin yüzde 9.97’lik kısmı karşılandı.
Kayseri Pancar Ekicileri Kooperatifi Idare Konseyi Lideri Hüseyin Akay, çiftçilerin maliyetlerinin döviz kurundaki artış ve pandemi nedeniyle arttığını söyledi ve fabrika alımları başlamasına karşın taban fiyat açıklanmamasının çiftçilerde burukluk yaşattığını belirtti.
‘450 MİLYON LİRALIK GAYRI SAFİ HASILA ELDE EDİLDİ’
252 milyon euroya mal edilerek üretime açılan Boğazlıyan Şeker Fabrikası’nın Türkiye’nin en çağdaş tesislerinden birisi olarak işletmeye açıldığını söyleyen Akay, mevcut tesise 11 milyon euroluk ek yatırım yaparak, yeni tesisler kazandırdıklarını anlattı. Akay, buna ek olarak 4 milyon euroluk da yenileme yatırımı gerçekleştirdiklerini tabir etti. Fabrikanın çalışmasıyla birlikte pancar bedeli, küspe, nakliye, istihdam fiyatı üzere alanlarda Boğazlıyan Bölgesi’nde yıllık 450 milyon liralık Gayri Safi Hasıla elde edildiğini vurgulaylan Akay, bu sayının da çarpanları ile birlikte bir buçuk milyar liraya ulaştığının altını çizdi.
ÇİFTÇİ FİYATI BEKLİYOR
Alım kampanyası ile birlikte bir taraftan memnunluk ve sevinç, öbür taraftan da gerek pandemiden, gerekse de şeker dalındaki meçhullükten ötürü bir burukluk yaşadıklarını söyleyen Akay, her yıl bu vakitlerde pancar fiyatlarında bir kıymetlendirme yapılırken, bu yıl hala bir gelişme kaydedilemediğini, bunun da çiftçinin içinde bir burukluk yaşattığını söyledi. Akay, çiftçiler açısından başta elektrik ve sulama olmak üzere birçok hususta, girdi maliyetlerinin arttığına da vurgu yaptı. Bu yıl pandemi nedeniyle değerli bir sistemi uygulamaya başladıklarını belirten Akay, kısa ismi ‘İNTEP’ olan İnsansız Tesellüm Projesi ile hasat edilen pancarların, tarladan yüklendiği andan itibaren yalnızca bir kart aracılığı ile fabrikaya girişinin, tartımının, tahlilinin ve boşaltımının yapılacağını söz etti. Akay, bilhassa pandemi periyodunda nakliyecilerin hiçbir insan ile temas halinde olmadan, yalnızca elindeki kartı okutarak fabrikadaki tüm işlerini bitirip ayrılabileceğini anlatı.
.
‘ÖZELLEŞTİRMELER ÜRETİMİ YÜZDE 20-30 DÜŞÜRDÜ’
CHP Yozgat Milletvekili Ali Keven ise iktidarın izlediği özelleştirme siyaseti sonucu şekerpancarı üretiminin sorun yumağına dönüştüğünü söyledi. Keven, “En son devlete ilişkin 10 fabrikanın özelleştirmesiyle Türkiye’de bulunan 33 şeker fabrikasının 15’i devlete, 12’si özel kesime, 6’sı ise Pankobirlik’e aittir. Özelleştirilen şeker fabrikalarında çiftçinin yaşadığı mağduriyetler üretimin yüzde 20-30 ortasında düşmesine yol açtı. AKP iktidarı pancar çiftçisini bu halde tarımdan soğuturken, ekemez bir hâle getirirken şeker pancarının fiyatını bile açıklamaktan imtina ediyor’’ dedi.
Korona virüsü nedeniyle çiftçilerin maliyetlerinin arttığını belirten Keven, şu davette bulundu: “Mazotu, gübresi, personelliği, bütün girdi maliyetleri artarken sattığı şekerpancarının fiyatı da hem enflasyon artışına hem de doların artışına yenik düştü. Ortalama hasat devri olan 15 Eylül tarihindeki kur dikkate alınırsa, 2017 yılında ton başına fiyatı 210 lira fiyatla 61 dolar iken 2018 yılında 235 lira fiyatla 38 dolara gerilemişti. 2019 yılı fiyatı ise 300 lira ile 53 dolara denk gelmektedir. Bu sene çiftçi örgütleri en az 400 lira istiyor. Bu da şuan ki kurla 53 dolar demektir. Şayet çiftçinin masraflarını karşılamak istiyorsanız asgarî 400-450 lira ortasında bir fiyat açıklanmalıdır. Şekerpancarı üreticisinin yüzünün gülmesi demek esnafın gülmesi, emekçinin gülmesi, nakliyecinin gülmesi demektir.”
Gazete Duvar
