Zenginlerin muhiti olarak bilinen Diclekent, son yıllarda Diyarbakır’ın en hareketli semtlerinden biri oldu. Zenginlerin terk ettiği villalar, kısa vakitte kafe, restoran, kreş üzere yerlere dönüştürüldü. Birkaç kültür sanat kurumu da faaliyetlerini burada sürdürmeye başlayınca, Diclekent neredeyse her bölümden insanın uğrak yeri oldu.
Korona virüsü salgınına kadar devam eden ağır hareketlilik salgınla bir arada yerini sessizliğe bıraktı. Kafe ve restoranlar kapatıldı, kültür sanat kurumları çalışmalarını online ya da daha kısıtlı yürütmeye başladı.
Hınar Daşğın ve Mir Zana Maran bu türlü bir süreçte Diclekent villalarından birinde sanatsal bir çalışmaya imza attı. Üstelik bu çalışma izleyicinin müdahalesine açık, hatta izleyiciyi müdahale etmeye kışkırtan bir şekilde yapıldı.
. FOTOĞRAF SANATI, STANT SALONLARINDAN SOKAĞA TAŞTI
Daşğın ve Maran, duvarında “Satılık” yazan, kapı ve pencereleri olmayan, içinde ve bahçesinde molozlar bulunan bir villanın duvarlarına fotoğraflar yaptı. Mahsun Çiçek’in küratörlüğünde hazırlanan, sokaktan gelip geçenlerin izleyebileceği, dokunabileceği, hatta çeşitli müdahalelerde bulunabileceği bir stant çıktı ortaya. Böylelikle fotoğraf sanatı stant salonlarından çıkıp sokağa taştı da denilebilir bu aktiflik için.
Harabe haldeki villada yapılan çalışmaları Hınar Daşğın ile gezdik. Daşğın, hayata geçirdikleri çalışmanın dört modülden oluştuğunu belirterek yepyeni çalışmalarının A4 Sanat Galerisi’nde sergilendiğini söyledi. Daşğın ve Maran, Diclekent’teki villanın yanı sıra Karacadağ’ın bir köyünde de emsal bir çalışma yaptı. Fiskaya ya da On Gözlü Köprü’de yapmak istedikleri çalışma ise korona virüsü salgını nedeniyle alınan önlemler pürüzüne takıldı.
Hınar Dağşın NEDENİ MEÇHUL ŞİDDET
Daşğın, üç yerde açtıkları sergiyi, “Çalışmaların yerle bir etkileşimi olmasını hedefledik. Birebir vakitte sokaktan geçen beşerlerle çalışmalar ortasında da bir etkileşim olsun istedik. Bir manada sokaktan geçen insanları sanata maruz bıraktık” formunda tanım etti.
Çalışmaların müdahaleye açık olmasıyla ilgili olarak da konuşan Daşğın, “Sanat yapıtı, sanatkarın elinden çıktığı haliyle kalmıyor. Gerek onarımlar ve vakitle değişen bakış açısı her sanat yapıtına öbür bir boyut katıyor. Biz de yaptığımız çalışmayı insanların müdahalesine açık bıraktık ve yapıtın değişimini izlemeye başladık” dedi.
Yaptıkları çalışmalara yönelik müdahaleleri dosyaladıklarını belirten Daşğın, müdahalelerin en çok ziyan vermek formunda gerçekleştiğini söyledi. Birtakım müdahalelerin yapıtı alıp götürmek isteği üzerine yapıldığı tarafında bir izlenim edindiklerini belirten Daşğın, “Resmi sökmeye çalışmışlar güya ancak sökemeyince resmi yırtmış, tahrip etmiş oldular” sözlerini kullandı. Karacadağ’da yaptıkları çalışmanın 3 günde tahrip edildiğine dikkat çeken Daşğın, “Bir şiddet hareketi var ve bunun nedeni üzerine düşünüyoruz” biçiminde konuştu.
. Lakin duvarları süsleyen çalışmalar yalnızca şiddet aksiyonuna maruz kalmamış. Örneğin bir izleyici Mona Lisa çalışmasının üzerine, Mona Lisa’yı farklı ele alan 15 kadar fotoğraf yapıştırmış ve böylelikle Daşğın ile Maran’ın çalışması farklı bir boyut kazanmış.
Daşğın, sanata maruz bırakmak istediği izleyicinin müdahalelerinden nasıl etkilendiğini ise şöyle anlattı: “Belli bir amacımız yoktu ve nasıl bir sonuç çıkacağını görmek istiyorduk. Kimisi fotoğrafları boyadı ve diğer bir yapıta dönüştürmeye çalıştı. Kimi izleyicilerin ise ziyan vermeyi tercih ettiğini gözlemledik.”
. ÖĞRETMENLİK VE RESSAMLIK
Daşğın, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi mezunu ve yaklaşık 10 yıldır Diyarbakır’da din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmeni olarak çalışıyor. Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenliği ile ressamlığı birbirine karşı görmediğini vurgulayan Daşğın, “Küçükken daima öğretmen olmak istiyordum, ressam ya da heykeltıraş olmak hiç yoktu aklımda” dedi.
Daşğın, üniversitede İlahiyat Fakültesi ile Hoş Sanatlar Fakültesi’nin karşı karşıya olduğunu aktararak “Güzel sanatlarda okuyan öğrencilerin yaptıkları çalışmalardan etkilendim ve fotoğraf kursuna gitmeye başladım. Okul bitip öğretmenliğe başlayınca fotoğrafla daha çok ilgilendim” sözlerini kullandı.
. “Sanatın içgüdüsel bir aktiflik olduğunu düşünüyorum” diyen Daşğın, kendisine ilişkin atölyede fotoğraf ve heykel yapmaya devam ediyor. Karma stantlara katılan ve 2019 yılında birinci ferdî standını açan Dağşın’ın Mardin’de açmayı tasarladığı şahsî stant ise korona virüsü salgını nedeniyle ertelendi. Daşğın, Diclekent villasındaki çalışma için, “Hala duruyorken herkes gelsin, görsün ve müdahalede bulunsun, çalışmayı tekrar üretsin” davetinde bulundu.
Hınar Daşğın ile “Double Ex” standına imza atan Mir Zana Maran’la tanışma bahtım olmadı. Maran, Kocaeli Üniversitesi Hoş Sanatlar Fakültesi Fotoğraf Kısmı’nda lisans son sınıfta eğitim görüyor. Ayrıyeten Maran’ın karışık teknik, yağlı boya, baskı ve yerleştirmelerle ilgili çalışmalar yürüttüğünü biliyoruz. Maran, sanat-kültür ikilikleri, kültürel semboller ve yitip gidenin yine belirmesi ilgi alanlarından ve bu mevzuları ele alan çalışmalar üretiyor.
Gazete Duvar
