Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) tarafından pazartesi günü açıklanan 2020 yılı raporuna nazaran, korona krizine karşın askeri harcamalar dünya çapında artış gösterdi. SIPRI’ye nazaran dünya genelinde 2020’de askeri harcamalar bir evvelki yıla nazaran yüzde 2.6 artarak 1.98 trilyon dolara ulaştı. Bunun, 1988’den beri kaydedilen en yüksek düzey olduğu belirtildi.
‘İSTİSNAİ BİR DÜŞÜŞ’
Raporda, askeri harcaması en yüksek olan 40 ülke mercek altına alındı. 2019 yılında 15’inci sırada bulunan Türkiye, 2020 raporunda askeri harcamalar açısından 16’ıncı sıraya düştü. Rapora nazaran, Orta Doğu ülkeleri ortasında bedellendirilen Türkiye’nin 2020 yılında askeri harcamaları bir evvelki yıla nazaran yüzde beş düşerek, 17.7 milyar dolara geriledi. Lakin raporda, bu düşüşün Türkiye’nin askeri harcamalarında 2011-2020 ortasındaki devirde kaydedilen yüzde 77’lik artışta bir istisna olduğu belirtildi. Türkiye’nin daha argümanlı bir dış siyaset izlemesi ile bu harcamaların 2015’ten itibaren daha keskin bir biçimde arttığı söz edildi.
ORTA DOĞU’DA TOPLAM HARCAMA 143 MİLYAR DOLAR
Türkiye’nin de ortalarında 11 Orta Doğu ülkesinde 2020 yılındaki askeri harcamaların toplam ölçüsü ise 143 milyar dolar olarak belirtildi. Dünya genelinin tersine Orta Doğu’da askeri harcamaların geçen yıla nazaran yüzde 6.5 düştüğüne dikkat çekilirken, bu bölgede yalnızca dört ülkenin askeri harcamalarını artırdığı belirtildi. Buna nazaran Mısır askeri harcamalarını yüzde 7.3; İsrail yüzde 2.7; Ürdün yüzde 2.5 ve Umman yüzde 1.7 artırdı.
ABD BİR, ÇİN İKİNCİ SIRADA
SIPRI raporuna nazaran, dünyada en fazla askeri harcama yapan birinci beş ülke ABD, Çin, Hindistan, Rusya ve İngiltere olarak belirlendi. Bu ülkelerin toplam askeri harcamaları, dünya genelinin yüzde 62’sini oluşturuyor. Rapora nazaran, ABD’nin askeri harcamalarının son üç yıldaki artış eğilimi 2020’de de sürdü. ABD’nin 2020’de askeri harcamalara ayırdığı kaynağın 2019’a nazaran yüzde 4.4 artarak, 778 milyar dolara ulaştığı belirtildi. Buna nazaran, dünya genelindeki askeri harcamaların yüzde 39’u ABD’ye ilişkin.
SIPRI yetkilisi Alexandra Marksteiner, “ABD’nin askeri harcamalarında son yıllardaki artış, araştırma ve geliştirmeye yapılan büyük yatırımlar ile nükleer silah depolarının modernizasyonu ve geniş kapsamlı silah tedariki üzere uzun vadeli çok sayıda projeyle bağlantılı” değerlendirmesinde bulundu.
SIPRI raporuna nazaran, dünyada en fazla askeri harcama yapan ikinci ülke olan Çin’in ise 2020’deki harcamalarının 252 milyar dolar olduğu varsayım ediliyor. Raporda, bir evvelki yıla nazaran askeri harcamalarını yüzde 1,9 artıran Çin’in 2011’den 2020’ye kadar olan devirde bu alandaki harcamalarını yüzde 76 artırdığı söz edildi. Raporda, Çin’in askeri harcamalarının kesintisiz olarak 26 yıldır arttırdığı kaydedildi.
SIPRI raporunda, bir evvelki yıla nazaran askeri harcamalarını yüzde 5.2 artıran Almanya ise 52.8 milyar dolar ile yedinci sırada yer alıyor. Raporda, Almanya’nın harcamalarını 2011 yılına nazaran yüzde 28 artırdığı belirtildi.
Raporda, korona virüsü salgınına karşın 2020’de dünya genelinde askeri harcamaların artması dikkat çekti. Rapora nazaran, yalnızca Şili ve Güney Kore, planlanan askeri bütçenin bir kısmını pandemi ile uğraşa ayırdı. Raporu kıymetlendiren SIPRI yetkilisi Diego Lopes da Silva, “Pandeminin global çapta 2020 yılındaki askeri harcamalarda değerli bir tesirinin olmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz” dedi. SIPRI yetkilisi, lakin salgının ikinci yılında da askeri harcamaların bu kadar yüksek olup olmayacağının şimdi bilinmediğini tabir etti. 2020’de askeri harcamalar artış gösterirken, Milletlerarası Para Fonu (IMF) datalarına nazaran dünya genelinde gayri safi yurt içi hasıla ise korona krizi nedeniyle yüzde 4.4 düştü. (Kaynak: DW Türkçe)
Gazete Duvar