Halk Sıhhati Uzmanı Prof. Dr. Kayıhan Pala, insanların tedirginlikle yaklaştığı aşı konusunda değerli açıklamalarda bulundu. Pala, “Güvenli’, ‘etkili’ ve ‘kaliteli’ olduğu bilimsel çalışmalarla kanıtlanmış aşıları kullanarak toplumsal bağışıklık eşiğine ulaşabilirsek, Covid-19 hastalığı salgın yapmak özelliğini yitirebilir” dedi.
Bugüne kadar Amerikan Besin ve İlaç Dairesi (FDA), Avrupa İlaç Ajansı (EMA) ve Birleşik Krallık İlaç ve Sıhhat Eserleri Düzenleme Kurumu (MHRA) üzere kurumlar tarafından süreksiz kullanım onayı almış olan sadece 3 aşı olduğunu söyleyen Pala, bunların Pfizer/BioNTech, Moderna ve AstraZeneca/Oxford olduğunu belirtti. Pala, bu aşılar dışında 4 aşının daha (Sinovac, Gamaleya, CanSino Biologics ve Sinopharm) şu anda dünyada çeşitli kümelerde kullanımda olduğunu da tabir etti.
SÜREÇ GÜZEL YÖNETİLEMEDİ
Sıhhat Bakanlığı’nın Türkiye’de aşılama sürecini iyi yönetemediğini belirten Prof. Dr. Pala, “Yeterli dozda tesirli aşıyı, dünyanın birçok ülkesinin bilakis kısa müddette sağlayamadı. Bugün prestijiyle dünyada 32 milyondan fazla kişi aşılandı, ABD ve İngiltere üzere birtakım ülkelerde aşıların ikinci dozu yapılıyor, örneğin İsrail nüfusunun yüzde 22’sini şimdiden aşıladı. Biz ise çok sonlu sayıda kişi için (Elimizdeki 3 milyon doz aşı bir buçuk milyon kişi için yeterli) lakin bugün aşılamaya başlayabiliyoruz. Türkiye Dünya Sıhhat Örgütü’nün öncülüğünde oluşturulan memleketler arası Covid-19 aşı dayanışma teşebbüsü COVAX’a da maalesef katılmadı” tenkidinde bulundu.
CORONAVAC HUDUTTA
Türkiye’de toplumsal bağışıklık eşiğinin yakalayabilmesi için yaklaşık 120 milyon doz aşıya muhtaçlık olduğunu vurgulayan Kayıhan Pala, “Sağlık Bakanı’nın açıkladığına nazaran şimdilik sadece 54,5 milyon doz aşı kontağı yapılabilmiş durumda. Üstelik 50 milyon doz sipariş verildiği açıklanan Sinovac şirketinin Coronavac aşısının aktiflik oranı (yüzde 50,38) Dünya Sıhhat Örgütü’nün ölçütünü (yüzde 50) fakat sonda karşılayabiliyor” diye konuştu.
“Etkinliği çok daha yüksek olduğu bilinen (Pfizer/BioNTech yüzde 95, Moderna yüzde 95, AstraZeneca/Oxford yüzde 70) aşılardan ise kısa erimde ya çok düşük ölçüde (Pfizer/BioNTech aşısından 4,5 milyon doz) ya da hiç edinilemeyeceği anlaşılıyor” diyen Pala, Türkiye’de 17 aşı çalışması yürütüldüğünü belirterek, Dünya Sıhhat Örgütü’nün bilgi tabanına nazaran bunlardan sadece bir adedinin (Erciyes Üniversitesi) klinik basamağa geçebilmiş durumda olduğunu ve şimdi faz 1 çalışması yürütüldüğünü söyledi. Pala, yerli aşıların bu yılın birinci altı ayında acil kullanım onayı alarak ve üretilebilecek duruma gelmesinin pek mümkün görünmediğini de tabir etti.
3 ÜLKE DIŞINDA ONAY VEREN YOK
Coronavac aşısının şimdi Çin, Endonezya ve Türkiye dışında hiçbir ülkede acil kullanım onayı almadığını belirten Prof. Dr. Pala, “Ülkemizde Türkiye İlaç ve Tıbbi Aygıt Kurumu (TİTCK) tarafından dün verildiği açıklanan acil kullanım onayının detayları ise (bu onayın verilmesi sırasında aşı konusunda ehil bağımsız bilim insanlarının görüşlerine başvurulup başvurulmadığı, onay verilirken aşının güvenliği, etkililiği ve kalitesi ile ilgili hangi bilimsel delillerin kullanıldığı vb.) şimdi bilinmiyor” açıklamasını yaptı.
ACİL KULLANIM ONAYI ŞEFFAF DEĞİL
ABD’de acil kullanım onayı için başvuran aşıların FDA tarafından değerlendirilmeden evvel aşılara ait tüm bilgilerin kamuoyuna açıklandığını ve toplantının kamuya açık yapıldığını hatırlatan Pala, “Türkiye’den bile bilim insanları aşı üreticilerine soru sorma imkanı bulabildiler. Sıhhat Bakanlığı bu formülü tercih etmedi, maalesef bilim insanlarının ve toplumun aşı ile ilgili sorularını bilimsel bilgiye dayalı olarak yanıtlamak fırsatını kaçırdı. TİTCK şeffaf olmayan bir biçimde çok kısa müddette Coronavac için acil kullanım onayını verdi” dedi.
60 YAŞ ÜSTÜ AKTİFLİĞİNİ BİLMİYORUZ
Prof. Dr. Pala, Sinovac şirketinin şaşırtan bir biçimde şimdi kendi aşısı Coronavac için Faz3 ile ilgili rastgele bir raporu kamuoyuna sunmadığını belirterek şunları söyledi: “Coronavac ile ilgili Endonezya, Türkiye ve Brezilya’da yürütülen Faz3 çalışmalarına ait hudutlu bilgiler ilgili ülkeler tarafından toplumla paylaşılmış olsa da şimdi rastgele bir bilimsel rapor da yayınlanmış değil. Örneğin aşının 60 yaş üzerindeki aktifliğini şimdi bilmiyoruz. Lakin Coronavac aşısının (genel olarak hastalığa yakalanmaktan müdafaa oranının FDA ve EMA üzere saygın kurumlardan acil kullanım onayı almış öteki aşılardan düşük olsa bile) ağır hastalığa yakalanmaktan büyük ölçüde koruduğuna ait elimizde kimi bilgiler var.”
BEN DE CORONAVAC AŞISI YAPTIRACAĞIM
Pala kelamlarını şöyle noktaladı: “Geldiğimiz noktada karşımızda iki seçenek var; ya aktiflik oranı yüksek aşıların temin edilmesini bekleyeceğiz (ki Sıhhat Bakanlığı’nın bu aşıları ihtiyaç duyduğumuz dozlarda temin edip edemeyeceği ve edebilecekse bile ne vakit temin edeceği belirsiz) ya da Coronavac aşısını yaptıracağız. Ben, bu yazıda sıraladığım belirsizliklerin farkında olarak, sıram geldiğinde Coronavac aşısını yaptıracağım.”
(HABER MERKEZİ)
Gazete Duvar