Türk Tabipleri Birliği Covid-19 İzleme Heyeti Üyesi, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sıhhati Anabilim Kısmı’ndan Prof. Kayıhan Pala, Türkiye’nin korona virüsü (Covid-19) salgınında birinci dalgayı bugüne kadar atlatamadığını belirtti ve olay artışlarına karşı 28 günlük tam kapanma gerektiğini söyledi.
Sözcü’den İsmail Saymaz’ın sorularını yanıtlayan Pala, Türkiye’de hadiselerin yükselmesini iki nedenle açıkladı: “Birincisi, virüsün İngiltere, Güney Afrika ve Brezilya varyantı Türkiye’de tesirini gösterdi. İkincisi, Türkiye tekrar açıldı. Virüs varyantlarla birlikte yükseldiği halde alınan bu karar, tabloyu daha yüksek bir noktaya getirdi.”
Prof. Dr. Pala’nın sorulara karşılıkları şöyle:
Önü alınabilir mi?
“Yarından itibaren tam kapanmaya gereksinim var. Ölümlerdeki artış sürecek üzere görünüyor. Teklifimiz, 28 gün tam kapanma. Evvel ekonomik ve toplumsal şartları sağlamamız gerekir. Akabinde fırın ve hastaneler dışındaki iş yerleri kapanmalı. Asıl kritik olan, 28 gün sonra nasıl tekrar açılma kararı vereceğimizdir. Her yer birebir anda açılırsa 28 gün boşa sarfiyat. Kademeli açılmalıyız. Temel perspektif, küçük iş yerlerinin evvel açılması, büyüklerin geriye bırakılmasıdır.”
Bu üçüncü dalga mı, birinci dalganın üçüncü piki mi?
Bu birinci dalganın üçüncü pikidir. Türkiye’de birinci dalga hiç sönümlendirilmedi ki. Milletlerarası olarak kabul edilen ölçek, 100 bin nüfusta olay sayısının 10’un altına düşmesidir. Türkiye bunu hiç yaşayamadı. Salgın denetim altına alınmadı. O yüzden belirli sayılara gelip yükseliyoruz.
Varyantların özelliği ne?
Daha süratli bulaşıyor. 50 yaş üstündeki risk kümelerinde hastalık daha şiddetli geçiyor.
Daha mı ölümcül?
Maalesef. İki aydır Avrupa’da meyyit sayılarında önlenemeyen artış var. En riskli örnekse Brezilya. Brezilya’da sistem iflas etmiş durumda.
Bu ülkeye has bir varyant var.
O varyant Türkiye’de görüldü. Üç varyant da var. 10 gündür bilim etrafında şunu tartışıyoruz: Sanki Türkiye’ye mahsus yeni bir varyant mı var?
Var mı?
Olabilir. Fakat bunu bilmiyoruz. Bunu anlayabilmek için Türkiye’de çok sayıda genom (gen ve kromozomlardaki genetik materyal) tahlili yapılması lazım.
Bu sonuca nasıl vardınız?
Varyantların görülme sıklığının artıyor olması, Türkiye’ye has varyant olabilir mi diye bir soruyu akla getirdi. Var mı, yok mu, bilmiyoruz. Fakat bilim müşahededen beslenir.
Aşıda durum ne?
Bizim hedeflediğimiz aşılanacak kişi sayısı, 60 milyon. Bugün prestijiyle iki dozunu yaptığımız insan sayısı daha yüzde 11. Yani, toplamda 6.4 milyon insan…
Maksadın yüzde 11’ini aşılayabilmiş bir ülkede aşıyla kısa vakitte muhafaza sağlamak mümkün değil. Üstelik 70 günü geride bıraktık. Bakan, “Günde 1 milyondan fazla aşılarız” diyordu. 70 milyon aşıyı şimdiye yapmalıydık!
Bakın, Sinovac’ın hastalık geçirilmesine karşı müdafaa oranı yüksek değil. Gerçekten, sıhhat çalışanlarında ve toplumda ikinci doz aşıyı olduğu halde hastalananlar var.
Nasıl izah ediyorsunuz?
Aşının koruyuculuğu yüzde 50 civarında. Beşerler hastalığa yakalanmaya devam ettikçe toplumsal bağışıklık eşiğini yakalamamız mümkün değil bu aşıyla.
İkincisi, Sinovac’ın yeni varyantlara tesirine dair bilimsel çalışma yok.
Gazete Duvar
