Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Ayaz, “Müsilaj Karadeniz suyunun içinden 15 metre kalınlıkta Ege Denizi’ne hakikat akıyor” diye konuştu.
ÇOMÜ, Marmara Denizi ve Çanakkale Boğazı kıyılarında tesirli olan müsilaj sıkıntısını ve tahlil tekliflerini konuşmak üzere ‘Müsilajın Ekolojik, Ekonomik, Toplumsal Tesirleri ve Çözümleri’ başlığıyla zoom uygulaması üzerinden bir panel düzenledi. Alanında uzman çok sayıda akademisyenin katıldığı panelde, müsilajın ekolojik, ekonomik, toplumsal tesirleri ve tahlilleri masaya yatırılarak tartışıldı.
ÇOMÜ Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Su Eserleri Avlama ve Sürece Teknolojisi Kısmı Avlama Teknolojisi Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Ayaz, Marmara kıyılarında görülen müsilajın balıkçılık, dalış turizmi ve genel turizmi olumsuz etkilediğini söyledi. Ayaz, bugünlerde deniz suyu yüzeyinde azalan müsilajın suyun altından Ege’ye aktığına dikkat çekti.
‘MÜSİLAJIN OLUŞMA MÜDDETİ DEĞİŞTİ’
Müsilajın denizde her yıl göründüğüne, bu yıl çok halde ortaya çıktığına dikkat çeken Prof. Dr. Adnan Ayaz, “Müsilajın oluşma müddeti değişti. 2007 yılında yaşadığımız müsilaj olayı ekim ayı sonlarında olmuştu. Şu anda ise Marmara Denizi’nde ocak ayında başladı. Mart ayında Çanakkale bölgesini etkiledi. Marmara Denizi’nde yürüttüğümüz çalışmada zati ocak ayında müsilajın başladığını görmüştük. Ağır o köpüklenme olayı manzarası birinci başta yoktu. Zira evvel azot ve fosfor kirliliğinden kaynaklanan bir durum olduğu için fitoplankton çoğalması ortamda oluyor. Canlılar gerilime giriyor. Ani suların soğuması ya da ortamda besin tükenmesi sonucu ölmeden evvel salgıladığı polisakkarit kökenli bir yapışkan unsur denize salgılıyor. Bu yapışkan husus ile birlikte denizdeki partiküller, canlıların kesimleri, ölülerin birleşmesiyle bu makûs imaj oluşuyor” dedi.
Prof. Dr. Adnan Ayaz‘BOĞAZA YAKIN OLAN BÖLGELERDE DALIŞ TURİZMİ VE TURİZM ETKİLENİYOR’
Yapışkan bir unsur olan müsilaj nedeniyle insanların denize girmek istemeyeceğini tabir eden Prof. Dr. Ayaz, “Müsilajın etkilediği bölge Çanakkale Boğazı’ndan geçerek Bozcaada açıklarından Limni’ye gerçek gidip, dağılıyor. Akıntı ve lodos ile birlikte üst suların tesiriyle Saros Körfezi’ne giriyor. Lakin Saros Körfezi’nde de müsilajın kıyı bölgelerde kalmadığını balıkçılardan biliyoruz. Derin sularda ise, müsilaj balıkçılığı etkiliyor. Şu anda boğaza yakın yerlerde Marmara’dan daima bir tahliye olduğu için bu boğaza yakın olan bölgelerde dalış turizmi ve turizm etkileniyor. O unsurun olağanda cilde, bedene rastgele bir tesiri yok. Geçen hafta ben de müsilaj içinde dalış yaptım, yüzdüm. Lakin berbat bir imajı var, kimse o halde suya girmek istemez” diye konuştu.
‘ESAS SUYUN ÜSTÜ DEĞİL ALTI ÖNEMLİ’
Müsilajın bugünlerde su yüzeyinde görülmediğini, lakin tabanda kalın bir katman olarak aktığını belirten Ayaz, şunları söyledi:
“Marmara Denizi’nde hiç bir balıkçılık faaliyeti yapılamaz hale geldi. Balıkçılar dönemi erken kapattı. Çok halde balıkçılığımızı etkiledi. Müsilaj aslında Çanakkale Boğazı’nda şu anda da var. Siz görmüyorsunuz. Suyun üstündekiler rüzgarın tesiriyle kıyıya basıldığı için görmüyorsunuz. Aslında temel suyun üstü değil, altındaki kısmı kıymetli. Artık çürüyen, yükselip, suyun üstünde köpüklenmeye neden olan bakteri parçalanarak suyun üzerine çıkarıyor. O da kıyıya atılıyor. Karadeniz’den gelen akıntı da tam akıyor. 15 metre kalınlıkta aktığına dair bir echo-sounder manzarası var. Karadeniz suyunun içinden 15 metre kalınlıkta Ege Denizi’ne gerçek akıyor.”
‘BAZI CANLILARIN VEFATINA SEBEP OLACAĞINI DÜŞÜNÜYORUM’
Müsilajın ağır olmasının balık çeşitlerine ziyan vereceğini söyleyen Ayaz, “Çok ağır olduğunda taban balığını önüne katarak, diğer bölgelere sürdüğünü, uzaklaştırdığını düşünüyorum. Çok ağır olduğu vakit balığın göç yolunu değiştirebilir. Bu sene Gökçeada’da kolyoz olması gerekiyor, olmadı. Bu etkilemiş olabilir. Lakin çok ağır olmasının muhakkak kimi canlıların vefatına sebep olacağını da düşünüyorum” diye konuştu.
‘ATIK SULAR MÜSİLAJ OLAYINI TETİKLİYOR’
Müsilajın oluşma etkenlerinden de bahseden Ayaz, “Büyükşehirlerin bilhassa denize arıtılmadan boşaltılan atık sular, kimyasal fabrikaların denize verdiği, attığı atık sular. Bunun yanı sıra tarlada kullandığımız iyi tarım uygulaması yapmayıp, çok gübreleme sonucu yağmur sularıyla Marmara Denizi’ne akan bu tip sular, bu müsilaj olayını tetikliyor” dedi. (DHA)
Gazete Duvar
