Polonya, Avrupa Birliği ile iki yıldır devam eden yargı ıslahatı tartışmasında Brüksel tarafından lisana getirilen tenkitlere uygun düzenleme yapılacağını açıkladı. Başbakan yardımcısı Jaroslaw Kacyznski, Polonya devlet radyosuna verdiği mülakatta AB ile Polonya ortasında en değerli sıkıntı olan “Hakimler Yüksek Kontrol Komisyonu’nun” kurulmasından vazgeçeceklerini ve böylelikle ortada bir problem kalmayacağını söyledi.
BBC Türkçe’den Tarık Demirkan’ın haberine nazaran, tıpkı vakitte iktidardaki PIS partisinin de başkanı olan ve Polonya siyasi rejiminin en güçlü ismi olarak bilinen Kacyznski, bu bahiste hazırlanacak bir yasa değişikliği taslağının eylül ayında parlamentoya sunulacağını da vurguladı.
BRÜKSEL MAHKEMEYE TAŞIDI
Polonya’da merkez sağ iktidar tarafından 2019 yılında gündeme getirilen yargı ıslahatının en tartışmalı uygulamalarından biri, bileşiminin oluşmasında hükümetin yüklü olarak kelam sahibi olduğu Yargıçlar Yüksek Kontrol Kurulu isimli organ. Avrupa Birliği bu kurumun faaliyete başlamasıyla adalet sisteminin hükümetten bağımsız bir biçimde çalışmasının mümkün olmadığı ve bu durumun Avrupa yargı normlarına uymadığı tenkitleriyle Varşova’dan bu uygulamanın değiştirilmesini talep etmişti.
Polonya hükümeti ise mevzunun “ulusal egemenlik” sorunu olarak kıymetlendirilmesi gerektiğini, hasebiyle bu problemin Polonya’nın iç işi olarak algılanmasının yanlışsız olacağı görüşünü savunmuştu. Avrupa Birliği Kurulu ise tutumundan ödün vermeyerek mevzuyu Avrupa Mahkemesi’ne taşımıştı.
‘YARGI BAĞIMSIZLIĞI AB’NİN EN DEĞERLİ PRENSİPLERİNDEN BİRİ’
Yaklaşık bir buçuk yıl süren yargı kademesinde Avrupa Mahkemesi Brüksel’in halini destekledi, yargı bağımsızlığı prensibini AB’nin temel unsurlarından biri olarak tanımladı ve Polonya’da kurulan bu yeni yargı organının adalet sistemine siyasetin taşınması manasına geldiğini belirledi. Avrupa Mahkemesi tarafından 2021 yılının haziran ayında alınan bu kararın açıklanmasının akabinde Polonya hükümeti AB mahkemesine bir manada meydan okuyarak mevzuyu Polonya Anayasa Mahkemesi’ne havale etti.
Beklendiği üzere Polonya Anayasa Mahkemesi Polonya hükümeti lehine karar verdi ve Polonya ve Avrupa Birliği ortasındaki ipler de kopma noktasına geldi. Fakat Avrupa Birliği’nin ödünsüz tavrı devam etti. AB yetkilileri yargının bağımsızlığı konusunun AB’nin en kıymetli unsurlardan biri olduğunu vurgulayarak, birinci adım olarak Polonya’ya verilen yardımların kesileceğini ve akabinde da Polonya hakkında süreç başlatılacağını açıkladılar.
POLONYA NEDEN GERİ ADIM ATTI?
Aslında AB içinde üye bir ülkeye karşı süreç başlatabilmek ve kelam konusu ülkenin AB üyeliğini tehlikeye sokacak uygulamaları gündeme almak kolay değil. Zira Avrupa Birliği mevzuatı, üyelik üzere kıymetli hususlarda karar alabilmek için tüm üye ülkelerin onayını gerektiriyor.
Polonya’ya karşı alınacak sert bir kararın rastgele bir üye ülke tarafından veto edilmesi, bu kararın uygulanmaması için kâfi. Ve AB içinde Polonya’nın sıkı işbirliği yaptığı, örneğin Macaristan üzere ülkelerin Polonya’nın yanında olacağı da açık. Fakat Polonya hükümeti iç siyasetteki gelişmeler nedeniyle problemler yaşıyor. Hükümetin Avrupa Birliği’ne karşı, AB üyeliğini tehlikeye sokabilecek sert bir tartışma içine girmesi Polonya’da hükümete puan kaybettiren bir gelişme. Çünkü Polonya halkının en büyük tehdit olarak Rusya’yı gördüğü belirtiliyor.
Polonyalılar ülkenin Rusya karşısında yalnız ve güçsüz kalmasına neden olabilecek her gelişmeye sonuna kadar karşı olacaklarını siyasilere hissettiriyorlar. Bu durum Polonya hükümetinin AB karşısında geri adım atmasının temel nedeni olarak bedellendiriliyor. (BBC Türkçe)
Gazete Duvar