Lo Şivano, bir Kürt Halk ezgisi. Daha evvel Kürt müziğinin usta ismi Ermeni sanatçı Aram Tigran tarafından da seslendirildi. Kürt soprano Pervin Chakar ise Lo Şivano’yu tekrar yorumladı. Klasik müzik kökenli iki bayan yorumcu, piyanoda İklim Tamkan ve vokalde Pervin Chakar’a Ermeni halk müziğinin klâsik çalgısı dudukla Ertan Tekin eşlik etti. Müziğin düzenlemesi ise İklim Tamkan’a ilişkin.
‘HEPİMİZİN TIPKI GÜNEŞİN ÇOCUKLARI OLDUĞUNU GÖRECEĞİZ’
Klasik tınılarla etnik renklerin sarmalandığı müzik, üç güçlü müzisyen Pervin Chakar, İklim Takman ve Ertan Tekin ile geçmişten geleceğe tekrar yorumlanarak taşındı. Chakar’a Ermeni halk müziğinin klâsik çalgısı dudukla eşlik eden Ertan Tekin, “Benim de ömür üçgenim olan vicdan, adalet, sanat bu coğrafyanın da vazgeçilmezi ve misyonudur” diyen Tekin, kelamlarına şöyle devam etti: “Lo Şivano, çobanın kadim yalnız ve asil ömrü ideolojisi Mezopotamya, Anadolu ve Ermeni toplumu için birebir derecede kutsal ve kıymetlidir. Aram Dikran Melikyan ustanın ‘lê lê lê lê wanê bi hesreta Yerîvanê’ müziği, aslında coğrafyadaki bu 3 kadim halkın kültürünün de bahtının de kaçınılmaz biçimde ortak olduğunu, soluduğumuz havanın, söylenen müziğin çok yakın olduğunu gösterir. Günü, vakti geldiğinde halklar birbirini tam manasıyla duymaya başladığında hepimizin tıpkı güneşin çocukları olduğunu göreceğiz.”
‘MÜZİK BİR İŞTİRAKTİR VE MUKTEDİRLERİ DE KORKUTAN BUDUR’
‘Lo şivano’nun tekrar yorumlanmasında Pervin Chakar’a piyanoda İklim Tamkan eşlik etti. Sanatın toplumdaki bütün çelişkilerden, eşitsizliklerden, ezme-ezilme bağlarından etkilendiği üzere bütün toplumsal halleri de etkilediğine vurgu yapan Tamkan, muktedirlerin sanattan ve sanatkarlardan korkması, ürkmesinin ise doğal olduğunu söyledi. Tamkan, şöyle devam etti: “Bazen topluluğun ortak duygusu bir marşla, acısı bir ağıtla, sevinci bir dansla, aşkları bir serenatla, yani müzik yoluyla lisana gelir. Muktedirlerin yasakları ortasından başkaldıran isyanın da ortak his taşıyıcısıdır müzik. Haksızlığa karşı sesini çıkarmanın, baskılara boyun eğmemenin müzik yoluyla tabir edilmesi çabucak hemen bütün halk kültürlerinin ayrılmaz modülüdür. Tarihteki muktedirlerin en temel korkusu, insanların isyanlarının ortak bir lisan, ortak semboller ve ortak hisler bulmasıdır. Müzik, bu iştiraktir ve muktedirleri de korkutan budur. Bu yüzden bu üçlünün beraberliği ve Lo Şivano’da kurulan ortak lisan yalnızca müzikal açıdan değil, toplumsal bir barış için de kıymetlidir. İnsanlığın, halkların ortak tarihidir müzik ve birbirileriyle çatışmak yerine birbirlerini besleyen ögeler olarak alana çıkmak bu manada çok pahalıdır. Tam da bu sebeple bu kıymetli projenin bir kesimi olduğum için çok memnunum.”
Pervin Chakar, İklim Tamkan, Ertan Tekin ‘BENİ DİNLEYEN ŞAHISLAR ALLAH’IN ŞIK VARLIĞINI HİSSETMİŞ’
Pervin Chakar’ın tekrar yorumladığı Lo Şivano yapıtı dinleyicilerden büyük beğeni topladı. Birçok dinleyici, Chakar’ın sesiyle insanüstü, tanrısal bir bağ kurmaya çalıştı. “Sizi dinleyenlerin sesinize yönelik insanüstü benzetmeler yapması, tanrısal bağlar kurması ve hayranlıklarını bu halde lisana getirmesi karşısında siz o an ne hissediyorsunuz?” sorumuza Chakar, şöyle yanıt verdi: “’Nerede ulu bir müzik varsa, İlah her vakit şık varlığıyla elinizin altındadır’ demiş Bach. Sanırım beni dinleyen bireyler de Allah’ın bu şık varlığını hissetmiş olacaklar ki insanüstü ya da fevkalâde bulduklarını lisana getirmek için en hoş, en büyük hislerle beni onore ediyorlar. Elbette bu beni keyifli ediyor. O an hüzünlenip yıllarca emek verdiğim opera seyahatim aklıma geliyor. Bu kadar eforun, emeğin beyhude olmadığını, İlahın bu bahşettiği ikram için minnettar olmam gerektiğini anlıyorum. Bu hoş hisler sayesinde üretmek isteği doğuyor ve daha çok motive oluyorum.”
‘DİNLEYİCİLERİ HOŞ BİR SÜPRİZ BEKLİYOR’
Uzun vakittir Klasik Kürt müziği yapıtlarına karşı hayranlığının olduğunu belirten Chakar, “Devamlı yeni stranlar, deyirler keşfediyorum. Meskende onları çokça çalışıp kaydetmeye çalışıyorum. Dengbej eserler şu an çok ilgimi çekiyor ve bu yapıtları ince detayına kadar çalışmam gerektiğini düşünüyorum. Hangi eserler olduğunu söylemekte zorlanıyorum. Lakin hoş bir sürpriz yakında dinleyicileri bekliyor diyebilirim” dedi.
‘BİR ŞEYLER ÜRETEBİLMENİN SEVİNCİNİ YAŞIYORUM’
Chakar, salgın periyodunda Kürt Divan Edebiyatı’nın ünlü isimlerinin şiirlerini bestelediğini de aktararak, “Salgının başladığı ve bir kıyamet senaryosunun içine düştüğümüz vakit hissettiğimiz dehşetin hiç eksilmediği bu süreçte kendi iç dünyamı keşfettim. Sessizliğin içinde bir müzik yaratmaya çalıştım. Kürt Divan Edebiyatı’nın ünlü şairlerinden Melayê Cizîrî, Feqîyê Teyran, Melayê Bateyî ve Ehmedê Xanî’nin şiirlerini besteleyerek geçirdim. Bu yapıtların albüm haline gelmesi biraz vakit alacak tahminen, çünkü bir şeyler üretebilmenin sevincini yaşıyorum” dedi.
Lo Şivano yapıtını dijital platformlar üzerinde dinleyebilirsiniz:
Youtube: https://bit.ly/3k81eYS
Spotify: http://spoti.fi/3dpW3lu
iTunes: http://apple.co/3s3URs1
Fizy: https://fizy.in/NO62V
Deezer: http://bit.ly/37xEBHY
Gazete Duvar
