ANKARA – Kamu kurumlarına ilişkin birçok Ege ve Akdeniz kıyılarında yer alan yüzlerce dönüm arazi üzerinde şurası 18 eğitim kampı ve toplumsal tesis 4264 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’yla özelleştirme kapsamına alındı.
Ortalarında Marmaris, Kuşadası, Seferihisar, Manavgat, Didim, Gökçeada ve Beşiktaş Boğaz’da yer alan arazi ve tesisler yönetim eliyle satılabilecek, kiralanabilecek ya da kat/arsa karşılığı inşaat yaptırılabilecek.
Yüzlerce dönüm arazi üzerinde heyeti 18 eğitim kampı ve toplumsal tesisin özelleştirme kapsamına alınmasını kıymetlendiren CHP, HDP, DEVA ve Gelecek Partisi, AK Parti devrindeki özelleştirmelere dikkat çekiyor ve Türkiye’nin rant sarmalına girdiğini savunuyor.
‘BU ÖZELLEŞTİRME YANDAŞ İÇİN HAZIRLANMIŞ’
CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak’a nazaran Cumhurbaşkanı kararıyla özelleştirme kapsamına alınan çok sayıda eğitim kampı ve toplumsal tesis alanı kupon arazi de denilebilecek çok bedelli topraklar ortasında yer alıyor. AK Parti iktidarı devrinde yapılan özelleştirmelerin genelde ‘yandaşa peşkeş’ halinde yürütüldüğünü söz eden Budak şunları söyledi:
“Ankara Üniversitesi ile Jandarma Genel Komutanlığı’nın kullandığı Antalya Manavgat’ta yer alan 157 dönüm kamu toprağı de özelleştirilme kapsamına alındı. Burada yapılan da halka ilişkin olan yerlerin halktan kaçırılarak yandaşa peşkeş çekilmesidir. Daha evvel de yaptıkları üzere yağmalamaları sürüyor. Özelleştirmeler konusunda biz bu iktidarın sicilini de biliyoruz. Telekom’daki yapılan işleri, Şeker ve Tütün Fabrikaları’nda yapılan işleri biz biliyoruz. Şu anda kamu topraklardan elde edecekleri gelir, sarayın bir günlük harcamasına yetmez. Birebir vakitte Cumhurbaşkanı’nın örtülü ödeneğinden bir yerlere dağıttığı paraları karşılayacak bir bütçe değil. Bu özelleştirme yandaş için hazırlanmış. O yüzden bu özelleştirmeleri çok yakından takip edeceğiz.”
‘KAMU TOPRAKLARININ SATIŞI DEVAM EDECEK’
CHP’li Budak, hükümetin bu özelleştirmeleri vatandaş için değil, kendi iktidarlarını döndürmek için yaptığını savunarak kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Daha hiç kimsenin aklına gelmeyecek, kenarda köşede kalmış hazineye ilişkin yerler bundan sonra da satılmaya devam edecek. Bunlar daha iyi günlerimiz. Eldeki gümüş kaşıklara kadar sıra geldi. Bu özelleştirme ile buzdağının çok küçük beş modülünü görüyoruz. TBMM’nin gündemindeki Turizm Teşvik Kanunu’nda da buna benzeri düzenlemeler var. İtirazlarımızı yapacağız.”
‘BÜTÜN KAMUSAL VARLIKLARI SATTILAR’
HDP Eş Genel Lider Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Garo Paylan ise bu özelleştirme kararının iki boyutu olduğuna dikkat çekti: “Birincisi Ege Bölgesi’nin bütün kıyıları betonlaşıyor ve son betonlaşmamış yerler de kamunun elindeki bu tip tesisler. Bunların imara, ranta ve betonlaşmaya açılması önemli bir ekolojik yıkım oluşturacak. Başka bir boyutuysa devletin kasası şu anda boşalmış durumda, bütün kamusal varlıkları sattılar. Bu sebeple kamunun elindeki bütün varlıkları haraç mezat satıyorlar. Önemli manada kamu yerini satışa koyup, buradan elde edilen gelirlerle yandaşlara çalışan ekonomiyi finanse etmeye devam ediyorlar.”
‘AK PARTİ İKTİDARI PERİYODUNDA 1 TRİLYON DOLARLIK KAMUSAL ARAZİ RANTA AÇILDI’
HDP’li Paylan, 20 yıllık AK Parti iktidarı periyodunda kendi hesaplamalarına nazaran; bir trilyon dolarlık kamusal arazinin ranta açıldığını ve buralardan çok katlı imarlar çıkarıldığını söyledi.
Paylan, “Kamu topraklarını satıp halka gelir etme transferi yapsalar buna itirazımız bu kadar büyük olmaz lakin emel yandaşları varlıklı etmek. İstanbul’da zelzele toplanma alanları olarak ilan edilen yerler vardı. Bunlar AVM inşaatlarına açıldı, birçok rezidans projeleriyle yandaş müteahhitlere peşkeş çekildi. İstanbul, Antalya, Mersin, Adana üzere büyük kentler daha çok betonlaştı. Bugüne kadar 10 liraya alınan bir yere otuz, kırk kat imar verilip yüz kat rant çıkarıldı. Burada kamusal kaynaktan hem bir servet transferi yapıldı hem de bu servet transferinin muhakkak kısmı yolsuzluk iktisadına aktarıldı. O yüzden biz bu kamusal yerlerinin lakin kamu faydasına olan projelerde kullanılması gerektiğini düşünüyoruz. Bu tip satışların kamu kontrolüne kapalı yapılması da tehlikeyi artırıyor” dedi.
‘TÜRKİYE RANT İKTİSADI SARMALINA GİRDİ’
Türkiye’nin yıllar içerisinde üretim iktisadından koparak rant iktisadı sarmalına girdiğine dikkat çeken Paylan, böylelikle kamu yerlerinden rant üreten bir çark ve yolsuzluk iktisadının ortaya çıktığını söyledi. Paylan, bu durumun hem ahlaki hem de kamu iktisadının çöküşü manasına geldiğini tabir şunları kaydetti:
“20 yıllık AK Parti iktidarı boyunca insanlara ‘çalışmanıza gerek yok’ dediler. Bir çiftçiyseniz çalışmanıza gerek yok, bir sanayiciyseniz çalışmanıza gerek. Üretmeyin, ahbap çavuş bağlarınızla kendi toprağınızı ranta çevirin yahut bir kamu toprağına çökün; bunun üzerinden servetinize servet katın dediler.”
‘BU ÖZELLEŞTİRME KARARLARI SEÇİM YATIRIMI OLABİLİR’
Gelecek Partisi Genel Lider Yardımcısı Kerim Rota’ya nazaran de bu özelleştirmeler 2023 seçimleri öncesi yakın kümelere birtakım rantlar sağlamak için yapılmış olabilir. Bu ihalelerin ‘adrese teslim’ ihaleler olduğunu savunan Rota, şu tabirleri kullandı:
“Bu özelleştirmeyi Elektrik A.Ş. satışından farklı görmüyorum. Bu çeşit topraklar de bütçeye gelir elde etmek için özelleştiriliyor. Bizim en büyük kaygımız satılmasından çok buradaki ihalelerin gerçek fiyattan yapılmayacağı, yeniden muhakkak kümelere dağıtılacağı mevzusudur. O yüzden şeffaf ihaleler yapılacağını düşünmüyorum. Öte yandan da 2023’te yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde yakın kümelere birtakım rantlar sağlanmak isteniyor olabilir diye düşünüyorum. Hem seçim finansmanı hem de o devir daha güçlü olabilmek için… Pandemi sürecinde ekonomik olarak etkilenen yandaş kümelere bir takviye emeliyle bu topraklar satışa çıkarılacak olabilir.”
DEVA: KARŞI DEĞİLİZ FAKAT İKTİDARA GÜVENMİYORUZ
Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA) İktisat ve Finans Siyasetleri Lideri İbrahim Çanakçı, kamu topraklarının olağan şartlar altında daha verimli biçimde kıymetlendirilmesine ‘kategorik’ olarak karşı olmadıklarını; fakat iktidarın özelleştirmeler ve büyük kamu projelerinin yürütülmesi konusunda sicilinin bozuk olduğuna işaret ediyor.
İbrahim Çanakçı, “İktidarın son 5-6 yıllık devrine baktığımızda gerek büyük kamu projeleri gerekse özelleştirmeler daima bir kayırmacılık ve rant paylaşımı anlayışıyla ve verimlilikten, aktiflikten uzak bir biçimde gerçekleştiriliyor. En büyük sorun burada. Bu hükümetin, ve bu idare anlayışının bu çeşit özelleştirmeleri, bu cins kamu topraklarını kıymetlendirme çalışmalarını yerindeliği, şeffaflığı, fırsat eşitliğini ve adil bir rekabeti temel alarak yapacağına inanmıyoruz. Hasebiyle bu hükümetin bu alanlarda gerçek adımlar atacağına güvenmiyoruz” diye konuştu.
NE OLMUŞTU?
Kamu kurumlarına ilişkin birçok Ege ve Akdeniz kıyılarında yer alan yüzlerce dönüm arazi üzerinde şurası 18 eğitim kampı ve toplumsal tesis 4264 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’yla özelleştirme kapsamına alındı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla yayımlanan kararda şu tabirlere yer verildi:
Ekli listede yer alan taşınmazların ve üzerlerinde bulunan yapıların (varlıkların);
1. Özelleştirme Yönetimi Başkanlığı tarafından kıymetlendirilmek üzere özelleştirme kapsam ve programına alınmasına,
2. Varlıkların satış, kiralama, işletme hakkının verilmesi, mülkiyetin gayrı birebir hakların tesisi, gelir iştiraki modeli ve işin gereğine uygun sair hukuksal tasarruflar yahut kat/arsa karşılığı inşaat yaptırma usullerinden biri yahut birkaçının birlikte uygulanarak özelleştirilmesine,
3. Özelleştirme Süreçlerinin 31 Aralık 2025 tarihine kadar tamamlanmasına karar verilmiştir.
ÖZELLEŞTİRME KAPSAMINA ALINAN ARAZİ VE TESİSLER
Özelleştirme kapsamına alınan toplumsal tesis alanları şu halde:
Antalya Manavgat Çolaklı-Ankara Üniversitesi
Antalya Manavgat Çolaklı-Jandarma Genel Komutanlığı
Didim Altınkum-Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı
Kuşadası -SGK
Edremit -TCDD
Karacabey-Hazine ve Maliye Bakanlığı
Karacabey-Emniyet Genel Müdürlüğü
Gökçeada-Adalet Bakanlığı
Çanakkale-Orman Genel Müdürlüğü
Beşiktaş Boğaz İstanbul-SGK
Seferihisar-Karayolları Genel Müdürlüğü
İzmir Menderes-DSİ
Seferihisar-Dokuz Eylül Üniversitesi
Kandıra-Hazine ve Maliye Bakanlığı
Muğla Ula-Hazine ve Maliye Bakanlığı
Ordu Perşembe-Hazine ve Maliye Bakanlığı
Tekirdağ-Emniyet Genel Müdürlüğü
Marmaris-Hazine ve Maliye Bakanlığı.
Gazete Duvar