Hayvan kökenli besinleri ve öteki hayvansal eserleri tüketmeyen veganlarda, kalsiyum ve protein eksikliği nedeniyle, et yiyenlere kıyasla kemik kırılma riskinin yüzde 40 daha fazla olduğu belirtildi. İngiltere’de Oxford Üniversitesi tarafından 50 bin kişi üzerinde yapılan ve 20 yıl süren araştırmada, et yemeyi bırakmanın kemikleri zayıflattığı ve hatta ostoeporosis (kemik erimesi) hastalığını tetiklediği saptandı.
EN BÜYÜK FARK KALÇA KIRIKLARINDA
BBC Türkçe’nin aktardığına nazaran araştırmacılar, daha az kalsiyum ve protein alan veganların, kalça, bacak ve omuriliğinde kırılmalara daha yatkın olduğunu belirledi. Ayrıyeten veganlarda, rastgele bir yerdeki, bilhassa de bacak, omur ve omuriliğindeki kırık ihtimalinin yüzde 43 arttığı kaydedildi. Araştırmaya liderlik eden Oxford Üniversitesi’nden Beslenme Epidemiyolojisi uzmanı Dr. Tammy Tong “En büyük fark kalça kırıklarında. Veganlardaki risk, et yiyenlere kıyasla 2,3 kat fazla” dedi.
Kalça kırığı ileri yaşlardaki en sık görülen önemli yaralanma. İngiltere’de her yıl 76 bin hadise görülüyor ve Ulusal Sıhhat Sistemi NHS’e yıllık 1 milyar sterlinlik maliyet getiriyor. Bayanlar, menopoza girmelerinin akabinde ostrojen hormonu seviyelerinin azalması yüzünden kemiklerinin doğal olarak gücünü kaybetmesi yüzünden daha büyük risk altında.
Araştırmanın başında, deneklerin beslenme alışkanlıkları incelendi. Daha sonra 2010’da benzeri bir inceleme daha yapıldı. 2016’ya dek de, ortalama 18 yıl boyunca deneklerdeki kırıklar değerlendirildi. Kırık riski, Beden Kitle Endeksi (BMI) beslenme alışkanlıklarındaki kalsiyum ve protein tüketimi hesaba katıldığında, kısmen düştü. Dr. Tong bu durumu “Vejeteryanlar ve veganların beden kitle endeksi, et yiyenlere nazaran genelde daha düşük. Bu da daha yüksek kalça kırığı riskiyle bağlantılı ve hem az kalsiyum hem de protein daha makus kemik sıhhatiyle bağlantılı” diye açıkladı.
‘VÜCUT KİTLE ENDEKSİNE DİKKAT EDİLMELİ’
Bu durumun beklenen açıklamaları ortasında, düşme sırasında darbenin tesirinin yumuşaması, yağ oranının artmasıyla östrojen üretiminin artması ve daha çok yük taşıması nedeniyle kemiklerin daha da güçlenmesi sayılıyor. Dr. Tong “Bu çalışma, ortalama daha az beden kitle endeksi bulunan ve daha az kalsiyum ve protein tüketen veganlarda, bedenin makul yerlerindeki kırık riskinin daha yüksek olduğunu gösterdi.” dedi.
İstikrarlı ve büyük ölçüde bitki temelli yeme alışkanlıkları beslenmeyi geliştirebiliyor ve kalp ve şeker hastalığı üzere hastalıklarda riski azaltabiliyor. Dr. Tong “Bireyler beslenme alışkanlıklarının faydalarını ve risklerini hesaba katmalı, kâfi kalsiyum ve protein aldıklarından ve ayrıyeten ne çok zayıf ne de çok şişman bir beden kitle endeksini korumalılar” diye konuştu.
Çalışmada 1993-2001 ortasında doğan denekler incelendi. Deneklerin 29 bin 400’ü et yiyenler, 17 bin 500’ü vejeteryanlar ve 8 bini et olarak yalnızca balık ve deniz eserleri yiyen peskateryanlardı. Çalışma sırasında 3 bin 941 denekte yaklaşık 1000’i kalça olmak üzere, bilek, kol, bacak ve ayak bileği kırıkları görüldü.
Uzmanlar, beden kitle endeksi hesaba katıldığında kol, bilek ve ayak bileği kırığı riskinde değerli bir fark tespit etmedi. (BBC Türkçe)
Gazete Duvar
