ANTALYA – Yasin Çetin ve Barış Gördağ imzası taşıyan “Koku”, Altın Portakal Sinema Festivali’nde izleyici karşısına çıktı. Prensipli bir akademisyen adayı ile anne olmak isteyen bir profesörün kıssasını merkezine alan sinema, yer yer dağılan odağıyla eleştirilirken “İlhan” karakterine hayat veren Nergis Öztürk’ün performansıyla da izleyicilerin ilgisini çekti.
Nergis Öztürk ile “Koku”daki taşra anlatısını, annelik problemini ve Altın Portakal Sinema Festivali’ni konuştuk.
İlhan karakterine nasıl hazırlandınız?
Aslında biz sineması geçen sene çekecektik lakin aksaklıklar oldu ve sinema çekilemedi. Geçen sene sineması çekemiyoruz dendiği anda İlhan defterini kapattım, sonra tekrar açtım. Süreç bu türlü gelişti. İlhan, benim etrafımda bildiğim bir bayan, tanıdığım birçok bayandan kesimler var İlhan’ın içinde. Kendim o denli biri olmasam da onun dünyasından çok uzak değilim. Üniversite yıllarımda 1-2 tane bu türlü hocam vardı. İlhan’a çalışırken aklıma daima onlar geldi.
‘GİDEREK YALNIZLAŞMAYA BAŞLADIK’
İlhan karakteri aslında bugün kentli orta sınıfın yaşadığı bir buhran ve bir kadınlık sorunu üzerine kuruluyor. Annelik mefhumu aslında kıssanın en temel noktalarından birisi ve biz karakterin iç çelişkilerinizi görüyoruz sinemada. Bu iç çelişkilerin gerçek dünyayla olan paralelliğini nasıl yorumluyorsunuz?
Burada öykümüz İlhan’ın hayatı değil. Bir bayandan bahsediyoruz ve bu bayanın bir kimliği, bir yaşantısı var. Fakat vakit geçtikçe, ben de geriye dönüp baktığımda çok fazla yalnızlaştığımızı görüyorum. Evvelden daha kalabalık yaşarken, giderek daha fazla yalnızlaşmaya başladık.
Yalnızlaştıkça da insanın kendiyle hesaplaşması daha fazla artıyor ve daha buhranlı, daha depresif bir hayata sürükleniyor. En azından İlhan’ın hayatı bu türlü. Genel olarak insanlık için de bir yalnızlaşma durumu kelam konusu. Bu arttıkça insan sahiden daha fazla kendine dönmeye başlıyor. Bizim sinemamızdaki bayan karakter kendi hayatını kendi kurmuş. İlhan’ın asıl uğraşı, daima o öyküde anlattığı kız çocuğunu araması… İlhan o kız çocuğunun peşinden gidiyor ve bu öyküdeki annelik sorunu de aslında oraya dayanıyor.
Sinema, İlhan ve anne olmaya çalıştığı erkekten çıkıp köye gidişte diğer bir sekansa geçiyor ve biz aslında küçük bir kız çocuğuyla orta üst sınıftan bir bayanın kıssasını görüyoruz. Bilhassa Cumhuriyet sonrası periyotta sanat disiplinlerinde bir köy anlatısı vardı. Bugün baktığımızda 2010’lu yıllardan sonra tekrar bir taşraya dönme sorunuyla karşı karşıyayız. Bugün aslında Antalya Sinema Şenliği’nde izlediğimiz dört sinemanın üçünde de bunun odak noktası olduğunu görüyoruz. Siz bunun nasıl yorumluyorsunuz? Bugün taşraya dönme sorunu sinemamızın neresinde duruyor?
Ben Orduluyum ve köyden geliyorum. Bizim için okul biter, köye gidersin, okul açıldığında geri dönersin. Çocukluğumdan hatırladığım, o periyotlarda şöyle bir durum vardı: Herkes İstanbul’a, büyük kentlere gidiyordu. Son yıllarda ise bir geri dönüş başladı. Herkes gelip mesken yapıyor ve geri dönüyor. Ben İstanbul’a lise sonrasında taşındım. İstanbul hoş bir kent lakin yalnızca gezerken… Yaşarken her vakit “bir gün buradan gideceğim” hissini hissediyorum. Bu köye dönüş problemi de yalnızlaşmayla ilgili bir durum. Galiba artık her şey fazla gelmeye başladı. Bunun eğitimle hiç alakası yok. Herkes dönmek istiyor. Gerçek bir arayış var. Zira dokunduğumuz hiçbir şey gerçek değil artık. Mesela bir gün nitekim çiçekler olacak mı? Biz o çiçeklerin kokusunu alabilecek miyiz?
‘SİNEMA ÇOK GÜÇLÜ BİR SANAT…’
Sinemada sınıf çelişkisini ve ‘kutsal aile’nin parçalanmasının yankılarını görüyoruz. İlhan’ın, bir erkek çocuğu olarak beklenirken kız çocuğu olarak doğması ve annesiyle ilgisindeki o muazzam uçurum, gittiği köyde beşerlerle yaşadığı sınıf çelişkisi, kültürel çelişki sinemanın odak noktalarını oluşturuyor. Bugünün sineması sizce sınıf çelişkisini, cinsiyet eşitsizliğini ortadan kaldıracak empati ve şuuru yaratabilir mi?
Sinema çok güçlü bir sanat. Salondaki on şahıstan bir adedini bile etkileyebilseniz onun hayatında bir şeyi değiştirmiş ve dönüştürmüş oluyorsunuz. Umarım insanlık biraz iyiyi, doğruyu, hoşu arama noktasında ilerleyebilir.
İlhan, o denli bir ailede büyüyor ki annesine gebe olduğunu söylediği an “Bu yaşta?” sorusuyla karşılaşıyor. İlhan’ın sertleşmesinin sebebi, içindeki canı hala acıyan, hala yanan o küçük kız çocuğu… İlhan bunu artık reddediyor, kesiyor ve kendine yeni bir hayat kuruyor.
Antalya Sinema Şenliği, uzun yıllardır devam ediyor. Bu yılki şenliği nasıl buldunuz?
Şenliğin şu devirde yapılıyor olması bile çok hoş, çok umut verici. Bu kadar sinemanın katılıyor olması da tıpkı halde… Çok memnun oldum, tekrar gücüm yerine geldi.
Gazete Duvar