Toplumsal medyadan Myanmar’da askeri darbe olduğu haberlerinin yayılmasının akabinde iktidar partisi Ulusal Demokrasi Birliği Sözcüsü Myo Nyunt, Reuters’a telefonla yaptığı açıklamada ülke önderi Aung San Suu Çii, Devlet Lideri Win Myint ve partinin öbür üst seviye isimlerinin sabahın erken saatlerinde gözaltına alındığını duyurdu. Sözcü, ayrıyeten kendisinin de gözaltına alınasını beklediğini belirterek “Şu anda şahit olduğumuz durum karşısında, ordunun darbe yaptığını varsaymalıyız” dedi.
Ülke başkanı Aung San Suu Çii.Myo Nyunt, açıklamasında, “Halkımızdan düşünmeden karşılık vermemesini ve kanunlara uygun halde hareket etmesini istiyorum” sözünü kullandı.
ORDU OHAL İLAN ETTİ
Ülke idaresine el koyduğunu açıklayan Myanmar ordusu, siyasetçilerin ‘seçim hilesine’ cevap olarak gözaltına alındığını ve ülkede 1 yıllık inanılmaz hal ilan edildiğini duyurdu.
SEÇİM SONRASI TANSİYON YÜKSELDİ
Ülkede, 8 Kasım seçimlerinin sonuçlarıyla ilgili tartışmaların sürdüğü sırada, Genelkurmay Lideri’nin 27 Ocak’ta kanunların düzgün halde uygulanmaması halinde anayasanın feshedilebileceğini açıklaması ve akabinde Suu Çii’nin gözaltına alınması, “Myanmar’da ordunun darbe yaptığı” biçiminde yorumlara neden oldu.
ASKERLER SOKAKLARA İNDİ
BBC’nin haberine nazaran, başşehir Nepido ve Yangon kentinde askerler sokaklar indi, Nepido’da telefon ve internet sınırları kesildi.
BAKANLAR VE AİLELERİ DE GÖZALTINDA
Ayrıyeten 14 bölgedeki bölge bakanlarının aileleri, bakanların askerler tarafından meskenlerinden “alındığını” söz etti.
Başşehir Nepido’daki Myanmar parlamentosunun “seçimde hile” tartışmalarının gölgesinde bugün açılması bekleniyordu.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, 29 Ocak’ta yaptığı yazılı açıklamada, Genel Sekreter Antonio Guterres’in Myanmar’daki “son gelişmeleri büyük telaşla takip ettiğini” belirterek tüm tarafları “provokasyonun her türlüsünden kaçınmaya, 8 Kasım genel seçim sonuçlarına hürmet duymaya ve demokratik normlara bağlı kalmaya” çağırmıştı.
GENELKURMAY ANAYASAYI FESHEDEBİLİR
Myanmar’da Seçim Kurulu, 29 Ocak’ta iktidardaki Aung San Suu Çii’nin partisinin zaferiyle sonuçlanan seçimde ordunun sonuçların belirlenmesinde hile yapıldığı argümanlarını yalanlamıştı.
Myanmar Genelkurmay Lideri Hlaing ise 27 Ocak’ta kanunların düzgün halde uygulanmaması halinde anayasanın feshedilebileceğini söylemişti. Lakin Myanmar ordusundan (Tatmadaw) 30 Ocak’ta yapılan açıklamada, Hlaing’in “Anayasanın feshedilebileceğine” dair açıklamalarının “darbe” tehdidi olmadığı savunulmuştu.
ANA MUHALEFET TEKRAR SAYIM DAVETİ YAPMIŞTI
Ordunun desteklediği ana muhalefetteki Birlik İçin Dayanışma ve Kalkınma Partisi (USDP), 26 Kasım 2020’de, Myanmar’da 8 Kasım 2020’de düzenlenen ve iktidardaki Demokrasi İçin Ulusal Birlik Partisinin (NLD) kazandığı seçimde ‘oyların yine sayılması’ davetinde bulunmuştu.
Devlet Kurulu Lideri ve Dışişleri Bakanı Ang San Suu Çii’nin liderliğindeki NLD, seçimde 642 sandalyeli ulusal meclisteki 346 sandalyeyi kazanarak hükümet kurabilecek çoğunluğa ulaşmıştı.
Ordunun desteklediği ana muhalefetteki USDP, 25 sandalye ile ikinci sırada yer alırken Şan eyaletindeki etnik kümeleri temsil eden Demokrasi İçin Şan Milletleri Partisi (SNLD), 15 sandalyeyle üçüncü olmuştu.
MECLİS ÜYELERİNİN YÜZDE 25’İNİ ORDU ATIYOR
Myanmar’da ordunun 2008’de hazırladığı anayasa, iktidar partisinin Meclisin denetimini sağlamasına mahzur oluyor. Ordu, anayasanın değiştirilmesini önleyebilmek için Meclis üyelerinin yüzde 25’ini seçim olmadan atıyor, kimi kilit bakanlıklar da askerlerin elinde bulunduğundan hükümet üzerinde direkt denetim uyguluyor.
İki meclisli parlamenter sistemle yönetilen Myanmar’ın Senatosu 224, Temsilciler Meclisi 440 üyeden oluşuyor.
Ordu tarafından 56 senatör ve 110 milletvekilinin atandığı ülkede her iki meclisten toplam 322 sandalye elde eden parti, hükümet kuracak çoğunluğu sağlıyor.
İngiltere’nin Asya’dan Sorumlu Devlet Bakanı Nigel Adams, Myanmar’daki seçimlerde azınlıkların bulunduğu bölgelerde seçime iştirakin engellendiğini, Myanmarlı yetkililerin birinci fırsatta buralarda “özgür ve adil seçimleri” yapması gerektiğini söz etmişti.
Avrupa Birliği (AB) de Myanmar hükümetine davet yaparak ülkedeki demokratik sürece Arakanlı Müslümanların da olduğu tüm etnik, dini ve azınlıkların dahil edilmesini istemişti.
Ülkede 8 Kasım 2020 seçimlerinde 5 milyonu birinci sefer olmak üzere 37 milyon seçmen oy kullanmış, yaklaşık 7 bin aday, toplam 1171 ulusal ve lokal meclislerdeki sandalyeler için yarışmıştı. (AA)
Gazete Duvar
