ANKARA- Kamu kurumlarına ilişkin birçok Ege ve Akdeniz kıyılarında yer alan yüzlerce dönüm arazi üzerinde heyeti 18 eğitim kampı ve toplumsal tesis 4264 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’yla özelleştirme kapsamına alındı.
Marmaris, Kuşadası, Seferihisar, Manavgat, Didim, Gökçeada ve İstanbul Boğazı (Beşiktaş) üzere bölgelerde yer alan arazi ve tesisler yönetim eliyle satılabilecek, kiralanabilecek ya da kat/arsa karşılığı inşaat yaptırılabilecek.
Yüzlerce dönüm arazi üzerinde heyeti 18 eğitim kampı ve toplumsal tesisin özelleştirme kapsamına alınmasını pahalandıran CHP, HDP, DEVA ve Gelecek Partisi, AK Parti periyodundaki özelleştirmelere dikkat çekiyor ve Türkiye’nin rant sarmalına girdiğini savunuyor.
‘BU ÖZELLEŞTİRME YANDAŞ İÇİN HAZIRLANMIŞ’
CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak’a nazaran Cumhurbaşkanı kararıyla özelleştirme kapsamına alınan çok sayıdaki eğitim kampı ve toplumsal tesis alanı, kupon topraklar. AK Parti iktidarı periyodunda yapılan özelleştirmelerin genelde ‘yandaşa peşkeş’ formunda yürütüldüğünü tabir eden Budak, şöyle devam etti: “Ankara Üniversitesi ile Jandarma Genel Komutanlığı’nın kullandığı Antalya Manavgat’ta yer alan 157 dönüm kamu toprağı de özelleştirilme kapsamına alındı. Burada yapılan da halka ilişkin olan toprakların halktan kaçırılarak yandaşa bunların peşkeş çekilmesidir. Daha evvel de yaptıkları üzere yağmalamaları sürüyor. Özelleştirmeler konusunda biz bu iktidarın sicilini de biliyoruz. Telekom’daki yapılan işleri, Şeker ve Tütün Fabrikaları’nda yapılan işleri biz biliyoruz. Şu anda kamu topraklardan elde edecekleri gelir, sarayın bir günlük harcamasına yetmez. Birebir vakitte Cumhurbaşkanın örtülü ödeneğinden bir yerlere dağıttığı paraları karşılayacak bir bütçe değil. Bu özelleştirme yandaş için hazırlanmış. O yüzden bu özelleştirmeleri çok yakından takip edeceğiz.”
‘KAMU TOPRAKLARININ SATIŞI DEVAM EDECEK’
CHP’li Budak, iktidarın bu özelleştirmeleri vatandaş için değil, kendi iktidarlarını döndürmek için yaptığını” savunarak şunları söyledi: “Daha kimsenin aklına gelmeyecek, kenarda köşede kalmış hazineye ilişkin topraklar bundan sonra da satılmaya devam edecek. Bunlar daha iyi günlerimiz. Eldeki gümüş kaşıklara kadar sıra geldi. Bu özelleştirme ile buzdağının çok küçük beş modülünü görüyoruz. TBMM’nin gündemindeki Turizm Teşvik Kanunu’nda da buna misal düzenlemeler var. İtirazlarımızı yapacağız.”
ÖZELLEŞTİRMENİN İKİ BOYUTU: EKOLOJİK YIKIM, YANDAŞA PEŞKEŞ
HDP Eş Genel Lider Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Garo Paylan ise bu özelleştirme kararının iki boyutu olduğuna dikkat çekiyor ve ekliyor: “Birincisi Ege Bölgesi’nin bütün kıyıları betonlaşıyor ve son betonlaşmamış yerler kamunun elindeki bu tip tesisler. Bunların imara, ranta ve betonlaşmaya açılması önemli bir ekolojik yıkım oluşturacak. Öteki bir boyutuysa devletin kasası şu anda boşalmış durumda, bütün kamusal varlıkları sattılar. Bu sebeple kamunun elindeki bütün varlıkları haraç mezat satıyorlar. Önemli manada kamu yerini satışa koyup, buradan elde edilen gelirlerle yandaşlara çalışan ekonomiyi finanse etmeye devam ediyorlar.”
‘AK PARTİ İKTİDARI DEVRİNDE 1 TRİLYON DOLARLIK KAMUSAL ARAZİ RANTA AÇILDI’
HDP’li Paylan, 20 yıllık AK Parti iktidarı devrinde kendi hesaplamalarına nazaran; 1 trilyon dolarlık kamusal arazinin ranta açıldığını ve buralardan çok katlı imarlar çıkarıldığını söylüyor: “Kamu yerlerini satıp halka gelir transferi yapsalar buna itirazımız bu kadar büyük olmaz fakat gaye yandaşları güçlü etmek. İstanbul’da sarsıntı toplanma alanları olarak ilan edilen topraklar vardı. Bunlar AVM inşaatlarına açıldı, birçok rezidans projeleriyle yandaş müteahhitlere peşkeş çekildi. İstanbul, Antalya, Mersin, Adana üzere büyük kentler daha çok betonlaştı. Bugüne kadar 10 liraya alınan bir toprağa otuz, kırk kat imar verilip yüz kat rant çıkarıldı. Burada kamusal kaynaktan hem bir servet transferi yapıldı hem de bu servet transferinin muhakkak kısmı yolsuzluk iktisadına aktarıldı. O yüzden biz bu kamusal topraklarının fakat kamu faydasına olan projelerde kullanılması gerektiğini düşünüyoruz. Bu tip satışların kamu kontrolüne kapalı yapılması da tehlikeyi artırıyor.”
‘TÜRKİYE RANT İKTİSADI SARMALINA GİRDİ’
Türkiye’nin yıllar içerisinde üretim iktisadından koparak rant iktisadı sarmalına girdiğine dikkat çeken Paylan, böylelikle kamu topraklarından rant üreten bir çark ve yolsuzluk iktisadının ortaya çıktığını söylüyor. Paylan, bu durumun hem ahlaki hem de kamu iktisadının çöküşü manasına geldiğini tabir ediyor: “20 yıllık AK Parti iktidarı boyunca insanlara ‘çalışmanıza gerek yok’ dediler. Bir çiftçiyseniz çalışmanıza gerek yok, bir sanayiciyseniz çalışmanıza gerek. Üretmeyin, ahbap çavuş bağlarınızla kendi yerinizi ranta çevirin yahut bir kamu yerine çökün; bunun üzerinden servetinize servet katın dediler.”
BU ÖZELLEŞTİRME KARARLARI ‘SEÇİM YATIRIMI’ OLABİLİR
Gelecek Partisi Genel Lider Yardımcısı Kerim Rota’ya nazaran de bu özelleştirmeler 2023 seçimleri öncesi iktidara yakın kümelere birtakım rantlar sağlamak için yapılmış olabilir. Bu ihalelerin ‘adrese teslim’ ihaleler olduğunu savunan Rota, şu tabirleri kullanıyor: “Bu özelleştirmeyi Elektrik A.Ş. satışından farklı görmüyorum. Bu tıp yerler de bütçeye gelir elde etmek için özelleştiriliyor. Bizim en büyük kaygımız satılmasından çok buradaki ihalelerin gerçek fiyattan yapılmayacağı, yeniden muhakkak kümelere dağıtılacağı mevzusudur. O yüzden şeffaf ihaleler yapılacağını düşünmüyorum. Öte yandan da 2023’te yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde yakın kümelere birtakım rantlar sağlanmak isteniyor olabilir diye düşünüyorum. Hem seçim finansmanı hem de o devir daha güçlü olabilmek için… Pandemi sürecinde ekonomik olarak etkilenen yandaş kümelere bir takviye hedefiyle bu topraklar satışa çıkarılacak olabilir.”
DEVA: KARŞI DEĞİLİZ LAKİN İKTİDARA GÜVENMİYORUZ
Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA) İktisat ve Finans Siyasetleri Lideri İbrahim Çanakçı, kamu topraklarının olağan şartlar altında daha verimli biçimde kıymetlendirilmesine ‘kategorik’ olarak karşı olmadıklarını; lakin iktidarın özelleştirmeler ve büyük kamu projelerinin yürütülmesi konusunda sicilinin bozuk olduğuna işaret ediyor: “İktidarın son 5-6 yıllık devrine baktığımızda gerek büyük kamu projeleri gerekse özelleştirmeler daima bir kayırmacılık ve rant paylaşımı anlayışıyla ve verimlilikten, aktiflikten uzak bir biçimde gerçekleştiriliyor. En büyük sorun burada. Bu hükümetin ve bu idare anlayışının bu çeşit özelleştirmeleri, bu tıp kamu topraklarını kıymetlendirme çalışmalarını yerindeliği, şeffaflığı, fırsat eşitliğini ve adil bir rekabeti temel alarak yapacağına inanmıyoruz. Hasebiyle bu hükümetin bu alanlarda hakikat adımlar atacağına güvenmiyoruz.”
Özelleştirme kapsamına alınan toplumsal tesis alanları şu halde:
– Antalya Manavgat Çolaklı-Ankara Üniversitesi
– Antalya Manavgat Çolaklı-Jandarma Genel Komutanlığı
– Didim Altınkum-Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı
– Kuşadası -SGK
– Edremit -TCDD
– Karacabey-Hazine ve Maliye Bakanlığı
– Karacabey-Emniyet Genel Müdürlüğü
– Gökçeada-Adalet Bakanlığı
– Çanakkale-Orman Genel Müdürlüğü
– Beşiktaş Boğaz İstanbul -SGK
– Seferihisar-Karayolları Genel Müdürlüğü
– İzmir Menderes-DSİ
– Seferihisar-Dokuz Eylül Üniversitesi
– Kandıra-Hazine ve Maliye Bakanlığı
– Muğla Ula-Hazine ve Maliye Bakanlığı
– Ordu Perşembe-Hazine ve Maliye Bakanlığı
– Tekirdağ-Emniyet Genel Müdürlüğü
– Marmaris-Hazine ve Maliye Bakanlığı.
Gazete Duvar