ANKARA – Cumhur İttifakı ortaklarının gündeme getirdiği ‘yeni anayasa’ davetinde birinci somut adım MHP’den geldi. MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli bir basın toplantısı düzenleyerek “Cumhuriyet’in 100. yılında 100 unsurluk Yeni Anayasa” teklifini açıkladı.
“Başlangıç, Genel Asıllar, Temel Hak ve Ödevler, Cumhuriyetin Temel Organları ve Son Hükümler” biçiminde dört kısımdan oluşan 100 unsurluk teklifte cumhurbaşkanının yanı sıra iki cumhurbaşkanı yardımcısının seçimle gelmesi, başkanlık kabinesine anayasal statü sağlanması, hükümet programının Meclis’e sunulması, Meclis Lideri’ne ‘tarafsız konumuyla’ ulusal uzlaşmanın sağlanmasında ve siyasi krizlerin tahlilinde arabuluculuk fonksiyonu yüklenmesi üzere teklifler yer alıyor. Bahçeli’nin kapatılmasını istediği Anayasa Mahkemesi’nden de (AYM) Şanlı Divan yargılaması ve siyasi parti kapatma davaları alınıp bu davalar için ‘Yüce Divan’ ismiyle yeni bir mahkeme kurulması teklif ediliyor.
Bahçeli, ‘Başkanlık sistemini kurumsallaştırmak’ gayesi taşıyan anayasa teklifi için öteki partilere de davet yaparken, “Sıkılı yumruklarla, ideolojik taassuplarla anayasa yapmak ne bugün ne de tarihte mümkün olmuştur. Siyaseti gladyatör arenasına dönüştürmek akıl harcı değildir” dedi. Teklifi birinci olarak AK Parti’yle paylaşacaklarını açıklayan Bahçeli, yapılacak müzakere ve görüşmeler doğrultusunda öbür partilere de sunabileceklerini söyledi. Lakin muhalefet partileri ‘başkanlık sistemini güçlendirecek’ bir teklife en baştan “ret” cevabı verdi.
CHP: BU SİSTEM TADİLAT YAPILACAK DEĞİL ÇÖPE ATILACAK BİR SİSTEM
CHP Küme Başkanvekili Engin Altay, Bahçeli’nin anayasa teklifi için, “Tek adam rejimini tahkim edecek bir işin içinde olmayız” dedi. Her partinin anayasa ile ilgili hazırlıkları olduğunu fakat bugünün gereksiniminin yeni anayasa değil seçim olduğunu söyleyen Altay şunları tabir etti:
“Türkiye yönetilmiyor, savruluyor. 128 milyar dolar nerede sorusuna karşılık yok. Aşı yok. Mutfağın hali ortada. Gündem değiştirme, gündemi soft hale getirme uğraşı var. Saray talimatı ile hareket eden bir Mecliste anayasa görüşmesi yapmak bile gerçek değil. Ferman ile yönetim edilen bir devlete dönüştük. Fermanın ismi genelge oldu. Hukuk devletinden bahsedemeyiz. Bu genelgeler tek adam rejiminin, saray hükümetinin, parti devletinin faşizm olarak cisimleşmiş halidir. Bu sistemin matematiksel, hukukî, sosyolojik olarak düzelme bahtı yok. Bu rejimin iyileştirilecek hali yok. Bu sistem tadilat yapılacak değil çöpe atılması gereken bir sistemdir. Biz güçlendirilmiş parlamenter sistem temelinde, temsilde adalet idarede istikrarı, kuvvetler ayrılığını temel alan, özgürlükçü bir anayasayı seçimden sonra yapmak için çaba içinde olacağız.”
HDP: EVVEL ONLAR SIKILI YUMRUKLARI AÇACAK
HDP Küme Başkanvekili Saruhan Oluç Bahçeli’nin 100 unsurluk anayasa teklifi açıklamasını “gündem değiştirme” değil, “kendilerini gündeme dahil etme” gayreti olarak kıymetlendirdi. Bahçeli’nin “Sıkılı yumruklarla anayasa yapmak mümkün değil” kelamlarına atıf yapan Oluç, “Aynaya baksa kimin yumrukları sıkılı görecek. AYM kapatılsın, HDP kapatılsın, deyip “sıkılı yumruklarla anayasa yapılmaz” demesi manidar. Yumruklar sıkılı, kutuplaştırma devam ediyor, muhalefet daima kriminalize ediliyor! Evvel onlar sıkılı yumrukları açacak. Anayasayı tartışmak için Türkiye’nin bir olağanlaşma sürecine gereksinimi var. Lakin o denli bir ortamda anayasa tartışması mümkün. Bu kadar hakaret ettiğiniz muhalefete anayasa yapalım diyemezsiniz” dedi.
DEVA: ANAYASA DEĞİL ANAYASA KARİKATÜRÜ ORTAYA ÇIKAR
DEVA Partisi Hukuk ve Adalet Siyasetleri Lideri Mustafa Yeneroğlu Bahçeli’nin yeni anayasa davetini “ciddiyetsiz” olarak nitelendirdi. Herkesin eşitliğini, huzurunu temel alan bir toplumsal mutabakat metni olarak tasarlanmış anayasa metni ile kamuoyunun önüne çıkılması gerektiğine dikkat çeken Yeneroğlu, “Bunun temel aslı da vatandaşlarımızın temel hakları, bunların nasıl korunacağıdır. İktidar bu anlayıştan uzaktır. Hasebiyle ortaya koyacakları anayasa da aslında bir anayasa karikatürü olacaktır” dedi. “Cumhuriyetin 100. yılında 100 unsurluk anayasa” telaffuzunu eleştiren Yeneroğlu, “Anayasa çocuk oyuncağı değil. Kumda oynamıyoruz. Anayasa 95 ya da 101 unsur olabilir. MHP bu sembolik telaffuzlarla bu önemli işten ne kadar uzak olduğunu da göstermektir” dedi. Alkol satışı ve polisin imgesinin çekilmesi üzere son devir tartışma yaratan yasak kararlarına dikkat çeken Yeneroğlu, “Bugün ülke hukuksuz genelgelerle yönetilecek noktaya geldi. Bırakın anayasal devlet olmayı Türkiye’yi kanun devleti olarak niteleyemeyiz” dedi.
GELECEK PARTİSİ: MOTORU ARIZALI OTOMOBİLİN KAPORTASINI DÜZELTME UĞRAŞI
Gelecek Partisi Seçim ve Hukuk İşleri Lideri Ayhan Sefer Üstün Cumhur İttifakı’nın yeni anayasa davetini, “Motoru arızalı otomobilin kaportasını düzetme çabası” olarak nitelendirdi. Bir anayasa tartışması yapılacaksa kuvvetler ayrılığına dayanan, insan onurunu merkez alan, demokratik bir anayasanın tartışılması gerektiğini belirten Üstün, “Şu an iktidar partileri oy kaybına, önemli inanç kaybına uğramış durumdalar. Meclisteki sayısal durumları da ortada. Buna karşın anayasa tartışması açmaya çalışmaları, içinde bulundukları sıkışmışlıktan çıkış yaratacak gündem oluşturma uğraşı. Bu kısır tartışmalara girmeye gerek yok. İktisat, pandemi üzere çok daha can alıcı problemlerimiz var” dedi.
Anayasada temelli bir değişikliğin kaide olduğunu bunun da güçlendirilmiş parlamenter sistem olacağını söyleyen Üstün, “Türkiye getirilen sistemin sonuçlarını laboratuvar ortamında bedeller ödeyerek öğrendi. Tekrar tekrar bedel ödemeye ülkenin takati kalmadı. Güçlendirilmiş parlamenter sistem çalışmalarında muhalefet değerli uzaklık aldı. Araştırmalar da toplumun bunu istediğini gösteriyor. Giderayak bir şey yapacaklarsa en azından vatandaşın günlük temel muhtaçlıklarını, meskenine ekmek götürmesini sağlayacak çalışmalar yapsınlar” dedi.
GÜZEL PARTİ: BU UCUBE SİSTEM DEĞİŞMELİ
UYGUN Parti de Bahçeli’nin davetine peşinen “Ret” karşılığı veren partilerden oldu. YETERLİ Parti Küme Başkanvekili Lütfü Türkkan, “Bu ucube sisteme payanda olabilecek her türlü anayasa teklifine karşıyız. Öncelikle bu ucube sistem değişmeli” dedi.
Gazete Duvar
