Artvin’in Hopa ilçesinde 31 Mayıs 2011’de, devrin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın seçim kampanyası için geldiği sırada yapılan protestolara yönelik polislerin ağır kimyasal gazlı saldırısı sonucunda öldürülen emekli öğretmen Metin Lokumcu’nun Hopa’nın Dereiçi Köyü’ndeki meskeninin çardağında oturuyoruz.
Metin Lokumcu’nun kardeşi Mete Lokumcu, o günkü protestoyu “Buranın yerli halkı ömür alanına, deresine, çayına, suyuna sahip çıkmak için bir pankart astı. Yalnızca bir pankart. Ben vatandaş olarak ömür alanımı olağan ki de savunacağım” diyerek anlatıyor. “Yaşam alanı” demişken, tüm sohbet boyunca konutun çabucak aşağısından akan derenin sesi de var kulaklarımızda. Hayat alanı öylesine söylenmiş bir laf değil.
Lokumcular, 6 kardeşler. Mete Lokumcu; “Metin, Mete, Sevinç, Ayşe, Nilgün, Songül” diye sıralıyor. “Bu takım nasıl bozuldu? Birinci defa bu olayla ailemizde bir vefatla karşılaştık. Kardeş acısını yaşadık. Hazır değildik bu olaya. Hiç kimse hazır değildi. Şokunu atlatmak da çok kolay olmadı.”
‘ABİM İÇİN SAĞCI SOLCU YOKTU, EVVEL İNSAN DERDİ’
Evrensel’den Meltem Akyol, bianet’ten Evrim Kepenek de oradalar. Metin Lokumcu’nun eşi Gülay Lokumcu, kardeşleri ve oğlu Ulaş’la Metin Lokumcu’yu ve elbette 21 Nisan’da görülecek duruşmayı konuşuyoruz. Hepsinin ağzından dökülen şey, “O diğerdi. Herkes üzere değildi.”
Kardeşi Ayşe Bekar, “Abimi iki üç söz ile anlatmak mümkün değil. Abimiz her şeyimizdi. Her şeye koşardı, yetişmeye çalışırdı. Lisedeydik, abim çalışıyordu, bizi okuttu. O kadar paylaşımcıydı ki… Kimse için, şudur budur demezdi. Abim için sağcı solcu yoktu, evvel insan derdi” diyerek anlatıyor. Öteki kardeşi Songül Lokumcu devam ediyor: “Komşunun çayı var, haydi Songül gidelim. Hastaneye gitmesi gerek birinin, o götürür. Ben zati gidiyordum der. Bu türlü biriydi. Artık ise düğünümüz derneğimiz anma oldu.”
‘KAFASI EĞİK GELEN BEŞERLER OLDU BURAYA’
Bunlar konuşulurken gözler doluyor, sevinçli bir aile olduğu için süratlice toparlanılıyor. Özellikle Metin Lokumcu’nun oğlu Ulaş, daha uğraşla saklamaya çalışıyor dolan gözlerini.
Şimdilerde 7 aylık kızı olan Ulaş Lokumcu babasını anlatıyor:
“22 yaşındaydım. Üniversite 2. sınıf öğrencisiydim. Halam çok hoş söyledi. Benim babamın acayip bir özelliği vardı. Biz hani nasıl diyeyim, birtakım insanları görüşlerinden ötürü severiz. Babamda o hal yoktu, ‘Önce insan, sonra fikirleri var’ sıkıntısı. Ondan ötürü arbede ederdik, bu kadar da insancıl olma derdik. Hiç sevilmeyen insan bile hasta olsa hastanede peşine koşardı. ‘Yaşaması gerekiyor’ kederi. Babam öldükten sonra ne yaşadık? AKP’li olup, başı eğik gelen beşerler oldu buraya, bizim üzerimizde Metin abinin hakkı var, hakkınızı helal edin dediler. Terörist damgası yemişti ya, ‘Biz Metin abinin ne olduğunu biliyoruz’ dediler.”
‘GAZİ OLAYLARINDA DA BİREBİR DEVLET, GEZİ’DE DE BİREBİR DEVLET’
O günü anlatıyor Ulaş Lokumcu:
“Basın açıklamasından sonra beni aradı, ‘Durum çok makus, acayip saldırıyorlar’ dedi. Baba, dedim, altı üstü basın açıklaması… Hopa’da yemek yer üzere basın açıklaması yapılır, olmayan bir şey değil. ‘Böyle bir şey görmedim, burada bir şey olacak’ dedi. Baba, dikkat et dedim. ‘Oğlum, biz dikkat edersek, burada bir dünya çocuk ziyan görecek’ dedi. Babam, oğlum sıkıntısı, ‘Biz bu toprakları atalarımızdan miras değil, çocuklarımızdan ödünç aldık.’ Bizi de bu ideolojiyle büyüttü. Orda da o denli oldu, o olmasaydı öteki bir insan ölecekti.”
“Bu davayı cezasızlığa götürebilirler, evet lakin bizim gayemiz biber gazının kullanımında emsal karar çıkarmak. Benim babam öldü, geri gelmeyecek fakat bundan sonra olaylarda tahminen biber gazının kullanımını etkileyebiliriz. Yoksa bu devlet tıpkı devlet, Gazi olaylarında da tıpkı devletti, Seyahat de birebir devlet. Biz bir çentik atmak istiyoruz tarihe.”
Ulaş Lokumcu, “Lokumcu ailesi bir mühlet fişlendi” diyor. “Hastaneye gidip de ‘Buna yatak vermeyelim, soyadı Lokumcu’ olaylarını yaşayan yakınlarımız oldu. Devlette ‘Lokumcu’ soyadı kırmızı listedeydi. Şimdiki Cumhurbaşkanımız, kendisi dedi, ‘Biz İstanbul’a ihanet ettik’ diye. Tıpkı halde Giresun’da geçen yıl olan sel sonrasında Cumhurbaşkanı ‘Bu HES’ler konusunda sanki yanlış mı yaptık’ diye… Kendi ağzından söyledi. Benim babam bunlara karşı çıkarken öldürüldü.”
Metin Lokumcu’nun kardeşi Ayşe Bekar, beş yıl evvelki toplumsal medya paylaşımından ötürü kendisine dava açıldığını anlatıyor: “Hopa’dan Gezi’ye selam karikatürünü paylaştığım için dava açıldı. Hakaret içeriyormuş.”
‘ERDOĞAN, BURAYA GELMEDEN METİN HOCA MORGDAYDI, PALAVRA SÖYLÜYORLAR’
Metin Lokumcu’nun kardeşi Mete Lokumcu “Olayın değişik tarafı şu” diyerek başlıyor:
“Tayyip Erdoğan daha Batum’a inmeden Hopa’da olaylar başlamıştı. Seçim çalışmasında 32 tane ile gidilmiş, bir tane ilçeye gidilmemiş ancak Hopa’ya geldiler. Şirin görünecekler diye, burada pankartlar asıldı, hazırlık yapıldı. Tahminen halk burada bir şikayetini söyleyecek, yok, buna fırsat vermeden Hopa’yı dağıtmaya başladılar. Samsun’a altı tomayla gidip, Hopa’ya 17 tomayla gelmenin belirli bir hedefi vardır.”
“Hiçbir insan vefatı hak etmez lakin kayıtlara geçmiştir. Metin’in ağzından küfür bile çıkmamıştı. İki oy uğruna bu kadar palavra konuşulmaz, elinde limon görünüyor, limonu taş diye söylediler. Kim söyledi? Taklacı medya, sarayın dalkavukları… ‘Beni de alın götürün, kurtarın memleketi’ diyen, elleri gerisinde olan bir adama biber gazı sıkmanın manası var mı? Metin Lokumcu’da kalp yetersizliği vardı, yok astımı vardı diyorlar. Metin Hoca dağda gezerken gerisinden yetişilemezdi. Minare çalan kılıfını uydurur ya, bu türlü bir şey de yok… Bir programda Ruşen Çakır, o periyodun Başbakanı Erdoğan’a sordu. ‘Sayın başbakanım bir öğretmen arkadaşımız öldü. Benim de memleketlimdi… Ailesine baş sıhhati dileseniz olmaz mıydı?’ Erdoğan, Metin Hoca’nın kendisine taş attığını söylüyor. Bir başbakanın bu palavrası söylemesi olağan mi? Metin Hoca morgdayken Erdoğan Batum’daydı. Daha Hopa’ya gelmemişti bile… O programdan bir gün sonra NTV’de bir programa katıldım, dedimki, iki oy için neden palavra konuşuyorsunuz, siz gelmeden evvel Metin Hoca morgdaydı. Çabucak yayın kesildi.”
“Bir insan taleplerini lisana getirebilir. Ben vatandaş olarak ömür alanımı tabi iki de savunacağım. ÇED raporu vermiş mahkeme, HES’i durdurmuş. Güngör Elektrik geliyor “HES kuracağım” diyor. Biz bunu nasıl kabul edelim? Biz HES’e karşı gayret verirken şuurlu bir uğraş veriyoruz. Metin Hoca’yı anlatmakla bitmez dediler, o denli nitekim. Oraya hiç girmeyelim. Metin Hoca okuldan çıkıyor, konuta gidiyorum diyor, konutta yok. Bir bakıyorum hastanede tanımadığı insanlara bakıyor. Onlarca insan sayabilirim bu türlü. Hastaneye kaldırılırken, ambulansının içine biber gazı sıkıldı. Üç tane okulun olduğu yerde, 2 bine yakın mermi atıyorsun. Karşındaki beşerde çakı bile yok. Hopa’ya eşkıya indi diyorlar ya, Hopa’ya maganda inmişti. Sen kimin güvenliğini sağlıyorsun, 3 yaşında 5 yaşında çocukların yanında silah atıyorsun.”
Gazete Duvar