Yıl sonu dolar varsayımını ocak ayında 6,41 olarak açıklayan lakin bu kestirimini gelişmeler üzerine 7,02’ye yükselten Merkez Bankası, enflasyon varsayımını de üst çekti.
Merkez Bankası Lideri Murat Uysal, Ankara’da “Enflasyon Raporu 2020-3” bilgilendirme toplantısında sunum yaptı. Uysal’ın açıklamasında şu başlıklar öne çıktı:
-Merkez Bankası yıl sonu TÜFE kestirimini yüzde 7,4’ten yüzde 8,9’a yükseltti
-Merkez 2021 yıl sonu TÜFE iddiası de yüzde 5,4’ten yüzde 6,2’ye yükseltti.
-Banka ayrıyeten 2020 yıl sonu besin enflasyon iddiasını yüzde 9,5’ten yüzee 10,5’e çıkardı.
-Varsayımlar korona virüsü salgınında ikinci dalgayı içermeyen bir senaryoya dayandırıldı.
‘KÜRESEL IKTISATTA BELİRSİZLİK SÜRÜYOR’
Merkez Bankası Lideri Uysal’ın sunumda yaptığı konuşmada, salgınının tesiriyle global büyümede yılın birinci çeyreğinde görülen zayıflamanın ikinci çeyrekte derinleştiğine işaret ederek, salgını sınırlamaya yönelik önlemlerin hafiflemesi ve kademeli olağanlaşma adımlarıyla birlikte üçüncü çeyrekte global ekonomik aktivitede kısmı toparlanma sinyalleri görüldüğünü söyledi. Uysal, global büyümedeki toparlanmanın gücüne ve sürekliliğine ait belirsizlikler olduğuna işaret ederek, enflasyonda ise salgın periyodunda artan besin fiyatlarına karşın global büyüme görünümündeki zayıflama ve ham petrol fiyatlarındaki düşüşe bağlı olarak, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde ikinci çeyrekte aşağı istikametli bir seyir izlendiğini anımsattı. Gelişmiş ülke merkez bankalarının aldığı tedbirler ve salgın sonrası olağanlaşma süreciyle temmuzda portföy akımlarının görece daha olumlu seyrettiğini belirten Uysal, “Para ve maliye siyasetlerinde devam eden genişletici adımların da tesiriyle gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye akımlarının 2020 yılının ikinci yarısında bir ölçü toparlanması bekleniyor” diye konuştu.
‘KREDİ KULLANIMI ARTTI’
Uysal, olağanlaşma adımlarını takiben global risk iştahındaki artışın tesiriyle, gelişmekte olan ülkelerin para üniteleri üzerindeki baskının kısmen azaldığını vurgulayarak, şunları söyledi: “Böylelikle global gelişmelerin Türkiye’nin risk primi ve kur oynaklığı üzerindeki olumsuz tesirleri de bir ölçü hafifledi. Salgın öncesi periyotta enflasyondaki düşüşe ve faiz indirimlerine bağlı olarak finansal şartlarda sağlanan bariz iyileşme kredi büyümesini destekledi. Salgın devrinde ise kredi kanalının ve firmaların nakit akışının sağlıklı işleyişinin devamına yönelik olarak açıklanan nakdî ve mali önlemler kapsamında kredi büyümesi ivmelendi. Kredi cinslerine baktığımızda, ticari kredilerdeki artışın son devirde bir ölçü ivme kaybetmekle birlikte güçlü seyrettiğini görüyoruz. Konut ve taşıt kredileri için kamu bankalarınca sunulan kredi paketlerinin ve ertelenmiş talebin tesiriyle tüketici kredileri mayıs sonrası periyotta besbelli bir ivme kazandı.”
TURİZM GELİRLERİNDE GÜZELLEŞME BEKLENTİSİ
Uysal, seyahat kısıtlamalarının hafifletilmesiyle gelecek periyotta turizm gelirlerinde kısmi iyileşme beklediklerini, mal ihracatındaki toparlanmanın ve emtia fiyatlarındaki düşük düzeylerin cari süreçler istikrarını destekleyeceğini varsayım ettiklerini söz etti.
‘İŞSİZLİK ARTTI’
İş gücü piyasasında iktisattaki yavaşlamanın yansımalarının hissedildiğini belirten Uysal, işsizlik oranlarının arttığını fakat iştirak oranındaki düşüşün bu artışı sınırladığını kaydetti.
Uysal, yılın ikinci çeyreğinde tüketici enflasyonunun 0,76 puan artarak yüzde 12,62’ye yükseldiğini ve kestirim aralığının üzerinde gerçekleştiğini belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu: “İlk çeyreğe kıyasla enflasyondaki artış temel mal ve besin kümelerinden kaynaklandı. Salgına bağlı ünite maliyet artışları, birikimli döviz kuru gelişmeleri, milletlerarası petrol fiyatlarındaki toparlanmayla dönemsel ve salgına bağlı tesirlerle artan besin fiyatları tüketici enflasyonundaki yükselişte tesirli oldu.”
‘ENFLASYON BEKLENTİMİZ YÜKSELDİ’
Uysal, yılın ikinci yarısında talep taraflı dezenflasyonist tesirlerin daha besbelli hale gelmesini beklediklerini vurguladı.
Uysal, mayıs ve haziran aylarında enflasyonda görülen artışa bağlı olarak yıl sonu enflasyonuna ait beklentilerin yükseldiğini, orta vadeli enflasyon beklentilerinin nispeten yatay seyrettiğini söyledi.
‘TAHMİNLERDE MAKRO GÖRÜNÜM TEMEL ALINDI’
Uysal, orta vadeli iddialar üretilirken makro görünümün temel alındığını ve ithalat fiyatları, besin fiyatları ve maliye siyaseti üzere dışsal ögeler için varsayımlar oluşturduklarını belirterek, OPEC+ ülkelerinin üretimi azaltma konusunda muahedeleri ve global talep görünümündeki kısmi toparlanmaya bağlı olarak petrol fiyatları varsayımını, bir evvelki rapora kıyasla, 2020 için ortalama 32,6 ABD dolarından 41,6 ABD dolarına, 2021 için ise 36,8 ABD dolarından 43,8 ABD dolarına yükselttiklerini bildirdi.
BESIN ENFLASYONU BEKLENTİSİ YÜZDE 10,5 OLDU
ABD doları cinsinden ithalat fiyatları varsayımında alüminyum ve ziraî eserler üzere petrol dışındaki başka emtia fiyatlarındaki zayıf seyre bağlı olarak 2020 ve 2021 yıllarına ait aşağı istikametli güncelleme yaptıklarını belirten Uysal, bir evvelki raporda yüzde 9,5 olarak alınan 2020 yılı besin enflasyonu varsayımını, işlenmemiş besindeki son periyot eğilimleri dikkate alarak yüzde 10,5 olarak yükselttiklerini söz etti.
Uysal, gelecek yıla ait besin enflasyonu iddiasını de yüzde 7’den yüzde 8’e çektiklerini söz etti.
Mevcut para siyaseti duruşu ve güçlü siyaset uyumu altında, enflasyonun kademeli olarak maksatlara yakınsayacağını öngördüklerine dikkati çeken Uysal, şöyle devam etti:
“Bu çerçevede, enflasyonun 2020 yılı sonunda yüzde 8,9 olarak gerçekleşeceğini, 2021 yıl sonunda ise yüzde 6,2’ye geriledikten sonra orta vadede yüzde 5 seviyesinde istikrar kazanacağını varsayım ediyoruz. Enflasyonun yüzde 70 olasılıkla, 2020 sonunda orta noktası yüzde 8,9 olmak üzere yüzde 6,9 ile yüzde 10,9 aralığında, 2021 yılı sonunda ise orta noktası yüzde 6,2 olmak üzere yüzde 3,9 ile yüzde 8,5 aralığında gerçekleşeceğini öngörüyoruz.”
(EKONOMİ SERVİSİ/AA)
Gazete Duvar