Senaryo muharriri, temaşa ve film oyuncusu Levent Kazak, toplumsal medya hesabında korona virüsü salgını periyodunda felç olan halasını anlatarak, herkese yaşlılara yalnız olmadıklarını hissettirmeleri konusunda davette bulundu.
Kazak’ın halasıyla ilgili şu tabirleri kullandı:
“Küçük halam 90+ yaşında bir emekli edebiyat muallimi. Covid-19 sokağa çıkma yasaklarına kadar daima hareketli yaşadı. her gün arkadaşlarıyla buluştu, alışverişe gitti, elektrik, su, telefon faturalarını bile tek tek gidip elden öderdi. ‘İnternet bankacılığı diye bir şey var’ demedik hiç, bu rutin hareketlerin ona her türlü iyi geleceğini düşündük. 65+ yaş yasakları başlayınca sokağa çıkmak için çok direndi.
Tekraren halayı apartman girişinde yakaladım, “Ne münasebet, bizi bu kadar konutta tutamazlar, hakları yok” diye bastonunu havalarda sallayarak bağırıp, çağırıp çıkmaya çalışıyordu. Ahir da binanın önünde biraz dolaşır üzere yapıp konutuna dönüyordu. Devirle dışarı çıkma isteği azaldı, azaldı ve bitti.
Bu sefer bankadan çektiği bir tomar parayla meskende mahsur kaldı. Nakit paranın yasaklarda işe yaramadığını anladı. Ona bir kredi kartı çıkarttım, internetten alışveriş etmesini, internet bankacılığını kullanmasını öğrettim. Birinci yardımsız internet siparişinde 18 tane salça gelince çıldırdı ve internet mihraklarının onu dolandırdığını sandı. Verdiği siparişte 18 adet yazdığını, butonlara yanlış basmış olduğunu, son tuşa basmadan önce tek tek denetim etmesi gerektiğini anlattım. Salçaları dağıttık.
‘EVDE OTURMAKTAN YÜRÜYEMEZ HALE GELMİŞTİ’
Yasaklar gevşeyip, limitli de olsa 65+ için sokağı çıkma müsaadesi gelince, günün en sıcak saatleri seçilmişti lakin olsun, halaya çabucak müjdeyi verdim. Zati televizyondan duymuş, ‘Dışarı çıkmak istemiyorum’ dedi. Hem korkmuş, hem de meskende oturmaktan neredeyse yürüyemez hale gelmişti.
Geçen ay Yalova’ya gitmesinin iyi olabileceğini düşündük, ‘yürürsün bol bol’ dedim. Orada bir sitede düz ayak, küçük bir konutu var. Kış boyunca ballandıra ballandıra anlattığı, gitmeye daima can attığı meskenine gitmesi için güç ikna ettim. Yalnızca İstanbul’daki konutundan internet siparişi verilebildiğini sanıyormuş, İstanbul’daki internete kayıtlıymış zira. Birebir siparişlerin Yalova’daki internetten de verilebileceğini anlattım. Velhasıl üç hafta evvel kedisi ve balkonundaki çiçekleri de alıp Yalova’daki konutuna yerleşti. Birinci günler hava yağmurlu ve biraz soğuktu lakin sonra yoluna girdi hayat.
‘BEYİNDE PIHTI ATMIŞ’
Geçen hafta gündüz vakti uzanmış, elinde gazete uyuyakalmış. İşte olanlar o uykuda olmuş. halayı hastaneye kaldırdılar, dimağda pıhtı atmış, büyük bir kesimmiş, ağır bakımdaydı daima, dün de servise çıkarıldı. Şuur gidiyor, geliyor. sağ taraf felç, konuşamıyor, yiyip içemiyor.
Dün sol eliyle elimi tuttu bir saat, arada da sıkarak. Güya benim elim olduğunu bilir üzere tuttu. Gözleri açık lakin göz göze gelmeyi başaramadık, bir tık yukarı bakıyor daima. Cuma gün çıkartıyorlar hastaneden, tutamıyorlarmış çok. Yalova’da kalacak bir müddet. Meskeni hazırladık. Motorlu bir yatak aldık. Nunu ile konuştuk, gidecekti, biraz daha kalacak. Raporları alıp İstanbul’da diğer bir doktora göstereceğiz. Yapılacak çok bir şey yok, top onda. Erkeklerin bilakis Çerkes bayanları uzun yaşar, kuvvetli olur.
‘YAŞLILARDA HASTALANMA VE MEVT NISPETLERI ARTTI’
Halanın evdeyim şu an. Hala kokusuna biraz ilaç, biraz da kedi kumu kokusu karışmış. On gün evvel güle oynaya girdiği bu meskene on gün sonra felçli bir halde döneceği dolanıyor duruyor başımda, üzgünüm çok. Kedisi de o denli, farkında her şeyin, halanın yatağında kıpırdamadan yatıyor.
Bunları uzun uzun yazmamdaki sebep şu; herkes kendi etrafında de yaşıyordur, yalnızca halam değil, sebep direkt covid-19 olmasa da, yaşlılarda hastalanma ve mevt orantıları delice arttı. Bunları kapanma sürecinde yaşanan travmaya bağlamak için de kompetan olmak gerekmiyor.
‘ONLARA YALNIZ OLMADIKLARINI HİSSETTİRİN’
Yaşlanmış sevdiklerinizi, uzak, yakın tanıdıklarınızı, dostlarınızı, komşularınızı arayın, sorun, onlarla ilgilenin. Bu hareketsizlik sürecinden sağlıklı bir formda çıkmalarına yardımcı olun. Tükenmişlik hissinin tüm marazları tetiklediğini bilin. Bu süreçte kayıpları varsa empati duyduğunuzu görünür edin, onlara yalnız olmadıklarını hissettirin. Bir de doğal eksperlerden bu mevzuda yazmalarını, yapılacak şeyler konusunda fikirlerini paylaşmalarını rica ediyoruz. Bu çok değerli.”
Gazete Duvar
