ANKARA – HDP’nin evvelki Eş Genel Liderleri Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ’ın da ortalarında bulunduğu 28’i tutuklu 108 kişi hakkında açılan Kobanê davasının birinci duruşması Ankara 22’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. HDP’yi kapatma iddianamesinin de temelini oluşturan 6-8 Ekim olaylarına ait yaklaşık 7 yıl sonra açılan dava, savunmaya getirilen kısıtlama nedeniyle tartışmalara neden oldu. İtirazlarının dikkate alınmadığı, yargılanan siyasetçilere kelam hakkı verilmeyen duruşmada avukatlar iki sefer salonu terk etti.
Reddi hakim talebinde bulunulan davada mahkeme heyetinin 45 gün kesintisiz duruşma yapacağı argüman edilirken dava 3 Mayıs’a ertelendi. Pandemi nedeniyle alınan tam kapanma kararı sonrası bu tarihin de ertelenebileceği belirtiliyor.
HDP Eş Genel Liderleri Pervin Buldan ve Mithat Sancar başta olmak üzere HDP Meclis kümesi ve yöneticilerinin neredeyse tam takım izlediği duruşmayı öbür siyasi partilerden de takip eden heyetler oldu. Yaklaşık bin 200 avukatın yetki evrakı sunduğu, 200’ün üzerinde avukatın takip ettiği dava siyasetin gölgesinde başladı. Davadan bir gün evvel İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun “HDPKK için hesap vakti” etiketli görüntü paylaşımı, akabinde İrtibat Lideri Fahrettin Altun’un “Katiller için hesap vakti, bizim adalete inancımız tam” kelamlarının yer aldığı konuşması büyük reaksiyona neden oldu.
MAHSUNİ KARAMAN: HUKUKUN KATLİ
Davada yargılanan eski HDP Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş’ın avukatı Mahsuni Karaman, 6-8 Ekim olaylarının 7 yıl sonra davaya dönüşmesinin esasen sürecin siyaseten yürütüldüğünün bir işareti olduğuna dikkat çekti, “İşin farklı tarafı yargı bu işe el attıktan sonra, birinci duruşma başlarken yargının görece de olsa bir ölçü tarafsız ve bağımsız tavır sergilemesini bekliyorduk fakat görünen o ki mahkeme heyeti çok önemli bir siyasi motivasyonla davayı yürütme niyetinde. O siyasi motivasyona ait ögeleri da gizlemiyor. İçişleri Bakanının tweeti, Fahrettin Altun’un ‘katiller hakim önünde, hesap günü’ biçiminde kelamları kolay bir adil yargılamayı etkileme teşebbüsü değil. Bu bütün olarak hukukun katlidir” dedi.
‘YARGI FAALİYETİ DEĞİL SİYASİ TİYATRO’
Yargılamanın bu formda sürdürülemeyeceğini belirten Karaman “Böyle yürütülürse bunu ifşa etmeye devam edeceğiz. AİHM’in verdiği bir karar var. Bilhassa Kobani probleminin nasıl istismar edildiğini çok net olarak ortaya koymuştu. O istismar siyaseten devam ediyor. Bir yargı faaliyeti değil siyasal bir tiyatro içindeyiz” değerlendirmesi yaptı.
BEŞTAŞ: YARGILAMA BU HALDE DEVAM EDEMEZ
Davanın avukatlarından Mesut Beştaş da, duruşmanın birinci gününe ait “Ne yazık ki biz savunma yapmak için geldik fakat mahkeme heyeti savunma yapmamamız için ne gerekiyorsa onu yaşama geçirmeye çalıştı” dedi. Avukatların oturduğu yerde çevik kuvvet polisleri ve jandarma olduğu için çok sayıda avukatın içeri giremediğini, tüm talepler açık ve net olarak reddedildiği için bunlara reaksiyon olarak duruşma salonundan çıkıldığını belirten Beştaş şu müşahedelerini aktardı: “Mahkeme liderinin tutumu maddeyi uygulamanın ötesinde açık söz etmek gerekirse baskıyla bu yargılamayı devam ettirme iradesini ortaya koydu. Bu halde devam ederse yargılama olmaz. Hukukun işlemediği, ceza yöntemi ve ceza kanununun uygulanmadığı bir ortama yargılama demek mümkün değil. Bu biçimde gitmeyeceğini mahkeme heyeti ile paylaşmaya çalışacağız. Uyaracağız, yasanın uygulanması gerektiğini tabir edeceğiz. Fakat buna karşın hukuk, kanun dışında uygulamalara devam ederlerse bundan sonrasını da onlara sormak lazım.”
TANRIKULU: DEMİRTAŞ VE ARKADAŞLARI MAHPUSTA KALSIN DAVASI
Davayı izlemek üzere CHP de bir heyet görevlendirdi. Heyette bulunan isimlerden CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, kelam konusu davanın tüzel telaşlarla, adaletin sağlanması için açılan bir dava olmadığını söylediklerini hatırlattı, “Tamamen siyasetin yönlendirmesi ve talimatıyla açılan ve yürütülmeye çalışılacak bir dava ile karşı karşıyayız” dedi. Bir siyasi partiye, o partinin mensuplarına, belediye liderlerine, seçilmişlerine ve tümden HDP’ye siyaset yaptırmamak istendiğini vurgulayan Tanrıkulu “Bu iddianame de bu yüzden hazırlandı aslında. AİHM kararına karşın Demirtaş ve arkadaşları mahpusta kalsınlar, çıkmasınlar! Yoksa 2014’te yaşanan, birçok yurttaşımızın vefatı ile sonuçlanan bu dava 6 yıl beklemezdi. Olaylarla, ölenlerle, hareketlerle yargılanan sanıklar ortasında bir illiyet bağı kuramadılar. Ama siyaseten gerekliydi ve bunun için açtılar” değerlendirmesinde bulundu.
‘DURUŞMA SALONUNDA 28 TUTUKLU 250 POLİS, JANDARMA VARDI’
Mahkeme heyetinin duruşmanın birinci günkü tavrının da telaşları arttırdığını söyleyen Tanrıkulu, şu yorumda bulundu: “Görünüş itibariyle adil yargılanma olmayacağı aşikâr. Salonda avukatlardan daha fazla polis ve asker vardı. 28 tutuklu var, salonda olan polis ve asker sayısı benim saydığım kadarıyla 250 civarında. Mahkeme liderinin tavrı, sanıklara karşı hitabeti, avukatlara tavrı bu davanın adil bir halde yürümeyeceğini birinci günden ortaya koyuyor. Esasen bir davaya özgülenmiş bir mahkeme heyeti olamaz ancak bu heyet HSK kararı ile bu davaya özgülendi. Bu da adil yargılanma unsurlarına, hukuk kurallarına aykırı” dedi.
AKDENİZ: ADALET TALEBİ BİRLEŞMELİ
Emek Partisi Genel Lideri Ercüment Akdeniz, Kobane davasının birinci duruşmasını takip etti. Emek Partisi olarak Kürtlerin demokratik siyasete iştirakini çok önemsediklerini belirten Akdeniz “Ama bu türlü haksız hukuksuz yargılamalarla demokratik siyasetin önü kapanırsa Türkiye geçmişte yaşadığı acıları yaşar ve bu karanlık tünelden çıkamaz” ihtarında bulundu. Soma’dan Ankara Gar Katliamına birçok davayı izlediğini aktaran Akdeniz, “Hepsinde adalet çığlığı, adalet isyanı var. Tarafsız, nitekim adil yargılanma örneklerini neredeyse göremiyoruz. Adaletin, özgürlüğün, demokrasinin ekmek kadar ehemmiyeti var ülkede. Türkiye’de yaşayan işçilerin de bu türlü bakması lazım. İktidar bu davayı marjinal hale getirmek, kriminalize etmek istiyor. Meğer grevi yasaklanan emekçinin kaygısı neyse belediyelere kayyım atanan Kürdün sıkıntısı de tıpkı keder. Adalet talebinin burada birleşmesi gerekiyor” diye konuştu.
‘MAHKEME HEYETİNİN DEĞİŞMESİ GEREK’
İzlediği davalarda mahkeme heyetlerinin işe savunmayı sindirmeye çalışan tavırlar sergilediğini anlatan Akdeniz, “Bu makûs bir uygulama. Zira savunma kırıldığı vakit masuniyet karinesi de, mahkemenin tarafsızlık prensibi de, adil yargılama imkanı da ortadan kalkıyor. Yargı herkese lazım. Reddi hakim talebi var. Gördüğümüz heyetin mahkemenin siyasi yükünü kaldıramadığı. Mahkeme heyetinin değişmesi gerek” daveti yaptı.
AHMET ŞIK: EN AZINDAN -MIŞ ÜZERE YAPARLARDI, BUNDAN DA VAZGEÇMİŞLER
Türkiye Emekçi Partisi İstanbul Milletvekili Ahmet Şık da yargılamaya reaksiyon gösterdi. Çok uzun vakittir Türkiye’de minimum bir hukuk normundan bahsetmenin mümkün olmadığını söyleyen Şık’ın görüşleri şöyle: “Bunu örtük olarak yapabilmek için en azından –mış üzere yaparlardı. Hakimin performansına bakınca artık onu yapmaktan da vazgeçmişler. Cunta mahkemesinde yargılanmış olan Celalattin Can’a, ‘Fark nasıl?’ diye sordum, ‘O vakit en azından bir devlet nizamı vardı’ dedi. Öteki bir şey söylemeye gerek yok.”
SAKIK: HUKUKSUZLUĞUN BU KADAR DORUKTA OLDUĞU BİR SÜRECİ YAŞAMADIK
Geçmişte DGM’lerde, askeri yargıçların bulunduğu mahkemelerde yargılanıp, uzun yıllar cezaevinde kalan Sırrı Sakık da yargılamaya reaksiyon gösterdi. “Hiçbir periyot hukuksuzluğun bu kadar dorukta olduğu bir süreci yaşamadık” diyen Sakık, İçişleri Bakanı Soylu’nun mahkeme öncesi paylaştığı iletiye dikkat çekti, bunların yargılamanın şeklen bir yargılama olduğunun işareti olduğunu söyledi. “Yargı bağımsızsa bu paylaşımlar ne tabir ediyor?” diye soran Sakık, “Gerçekten hukukun ve huzurun ülkesini yaratmak istiyorsan yargının bağımsız olması gerekir. Anayasa Mahkemesi kararları, mahallî mahkeme kararları, AİHM kararları yok kararında. Nasıl bir adil yargılanma süreci yaşayacağız? Bu devasa mahkemeyi daima birlikte izleyeceğiz, göreceğiz. Diliyorum, umuyorum ki Türkiye bir an evvel yaşananlardan ders çıkararak yargının bağımsız olması için bütün şartları zorlar” dedi.
Gazete Duvar