Cihan Başakçıoğlu
İZMİR – Kasım ayında gerçekleşen KESK’e bağlı Eğitim Sen’in 11’inci kongresinde, ittifak halinde bulunan Demokratik Emek Platformu (DEMEP) ve Devrimci Sendikal Dayanışma (DSD) başkanlıkta anlaşamayınca kongrede kriz yaşanmıştı. Husus ile ilgili tartışmalar sürerken, Bir küme kamu emekçisi bildiri yayınlayarak KESK’i ve bağlı sendikaları çalıştay düzenlemeye davet etti.
Bildiri yayınlayan çağrıcılar, Eğitim Sen Genel Kurulu’nda yaşanan olaylardan ve Demokratik Emek Platformu tarafından dağıtılan broşürden sonra önlerine konulan emek sermaye çelişkisini temel alan sınıf sendikacılığı ile ‘devletli uygarlık’ ve ‘demokratik uygarlık’ çelişkisini temel alan toplumsal hareket sendikacılığı ortasında, tavırlarının sınıf sendikacılığından yana olduğunu duyurdu.
Bildirinin imzacıları, KESK’e kuruluşundan beri hakim olan küme sendikacılığının, emekçi sınıfını çabadan uzaklaştırdığını, bu durumun sınıf sendikacılığına mal edildiğini, küme hukukunun yerini tüzük değişiklikleriyle iradesizliğin aldığını, sendikanın çözülmesinin önüne fakat emekçi hukukunun sendikaya hakim olmasıyla geçilebileceğini savundu. Bildiri ile birlikte bu doğrultuda yol ayrımına akılla karar verebilmek için çalıştay davetinde bulunuldu.
‘SÜREÇ 2003-2004 YILLARINA KADAR UZANIYOR’
Gazete Duvar’a konuşan bildirinin imzacılarından KESK üyesi Hüseyin Çoban, sürecin 2003-2004 yıllarına kadar uzandığını belirterek, Demokratik Emek Platformu’nun daha evvel de emsal programlar çıkardığını söyledi. “Toplumsal sendikacıların bir bakış açısı vardı. Sınıf sendikacılığına karşı bir çaba yürütülüyordu fakat delege sayıları kâfi olmadığı için daima ertelenen bir süreç vardı” diyen Çoban, KESK’e bağlı sendikaların son genel konseyinde sınıf sendikacılığına yönelik önemli ideolojik akın yapıldığını belirtti.
Çoban, “Buna karşı genel konseylerde dağıtılan bildiriler üzerinden neler yapabileceğimizi tartışmaya başladık. Zira orada emekçi sınıfı ve burjuvazi diye bir sınıf kalmadığı, sınıflar ortası bir çatışmanın olmadığı istikametinde görüşler beyan ediyorlardı. 20 yıla yakındır bu tartışmalar yapılıyor. Daima marksizmi tekrar inşa etmek ismine marksizme ve personel sınıfı çabasına yönelik önemli atak kelam konusu olurdu. Bu periyotta bu DEMEP eliyle yapıldı” diye konuştu.
‘BİZİM YOLUMUZ EMEKÇİ SINIFININ YOLUDUR’
Sürecin KESK’in sınıfsal bir örgüt olarak varoluşunu tehdit eder bir duruma dönüştüğünü söyleyen Çoban, KESK’in ya bir sınıf örgütü olacağını ya da muğlak bir muhalefet yapılacağını kaydetti. Çoban, şu sözleri kullandı:
“Sınıfın çıkarı tarafında rastgele bir çalışması olmayacak manasına geliyor. Sınıfsal kazanımlarına yönelik böylesine sınıfsal taarruzların olduğu bir devirde, sınıfın örgütlenmesinde de önemli bir zaafiyete neden olacak. Orada bir yol ayrımından bahsediyorlar açık bir halde. Biz de şayet bir yol ayrımı varsa bizim yolumuz emekçi sınıfının yoludur diyoruz. KESK’in bu minvalde yine inşası kelam konusu olmalıdır dedik. Şu ana bu tarafta faal bir çalışma yapmaya çalışıyoruz”
“KESK uzun bir müddettir kan kaybediyordu. Kan kaybının kaynağının da bu bakış açısı olduğunu lisana getiriyorduk. Tekrar 1990’lı yılların çizgisine yine oturması gerektiğini düşünüyorduk” diyen Çoban, KESK’in içerisinde bir ayrışma yaşanmasını ve sınıf içerisinde etkisiz, dağılan bir KESK istemediklerinin altını çizdi. Çoban, sınıfın ortak örgütlenmesini sağlamak zorunda olduklarını vurguladı.
‘GREV KAVRAMI MUTLAK GELECEKTE OLMASI GEREKEN BİR ÜLKÜYE DÖNÜŞTÜ’
“Sadece protesto edelim rahatsızlığımızı lisana getirelim fakat üretimden gelen gücümüzü kullanmayalım” dendiğini söyleyen Çoban, gelinen noktada grevin bir araç olması gerekirken, mutlak gelecekte olması gereken bir ülküye dönüştürüldüğünü vurguladı. Grev silahının kullanılması kelam konusu olduğunda bile utangaç davranıldığını söyleyen Çoban, “Grev yapmak yerine yalnızca kendimiz hizmet üretmeme modeline geçtik. Halbuki grev üretim sürecinin durdurulmasıdır. Bu bu formda olmadığı sürece çok rahatlıkla siyasal iktidar karşı sınıfın gereksinimleri doğrultusunda grevleri yasaklayabilir oldu. Bu grevler yasaklanırken sessiz kalındı. Sınıfın bir bileşenine yönelik açık bir hücum varken öbürleri bu bizi ilgilendirmez, bu başka sendikanın bir aracıdır onlara yönelik yapılmıştır biçiminde bakmaya başladılar” diye konuştu.
‘ÇÖZÜM PERSONEL SINIFININ ŞAHSEN KENDİSİ’
Kamuoyuna herkesin bulunduğu yerde sınıf zıtlığı temelinde kendi sınıfının birliğini sağlaması davetinde bulunan Çoban, son olarak şunları kaydetti:
“Tüm sınıf dışı gayret alanlarının, sınıfın muhtaçlıkları ve çıkarları doğrultusunda tekrardan bir çaba konusu yapılması gerekiyor. Sınıfın ayrıştırıcı bölünecek ögeleri haline getirmek yerine sınıfın kendi dinamizmi için birleştirici öge olarak kullanılması gerektiğini düşünüyoruz. Bu sayede eski gücümüze de çok rahatlıklar ulaşabileceğiz. Akınların ağırlaştığı ortadadır. Emekçi sınıfına tahlilin şahsen kendileri olduğunu bunu görmeleri ve örgütlenmeleri gerektiğini söylüyoruz. Sendikalarımız bürokrasiye teslim edilemeyecek kadar değerli örgütlenme araçlarımızdır. Tekrar sınıfın kendisine ilişkin olması sağlanmalıdır.”
‘SINIF PERSPEKTİFİNİ YİTİRMİŞ BAKIŞ KAYBETMEYE MAHKUMDUR’
Yayınlanan bildiri ile ilgili konuşan Eğitim Sen İzmir 3 Nolu Şube Yürütme Sekreteri Ümit Akıncı, sınıf perspektifini yirtirmiş bir bakışın, emekten yana bir dünya kurma gayretinde kaybetmeye mahkum olduğunun altını çizerek, “Her ne kadar kapitalizmin geldiğimiz basamağında görüşümüzü bulanıklaştıran sınıflar içindeki çeşitli katmanlaşmalar ve sınıflar ortası geçişkenlikler oluşmuş olsa da, temel çelişkinin emek sermaye çelişkisi olduğunu gerçeği değişmemiştir. Toplumların tarihi büyük ölçüde sınıf gayretlerinin tarihidir ve toplumsal yapıdaki dönüşümler incelenirken emek-sermaye çelişkisi ekseni bir kenara bırakılamaz” dedi.
Toplumsal muhalefetin yapısal sıkıntılarının KESK içerisinde de mevcut olduğunu ve bu yapısal problemlerin çeşitli görünümlerle vakit zaman ortaya çıktığını söz eden Akıncı, sendikalar içerisindeki kümelerin dayandıkları farklı unsurlar ve önceliklerin olmasını ise “doğal” olarak nitelendirdi.
‘SENDİKALAR İÇERİSİNDE KENDİNİ BİR KÜMEDE TABİR ETMEMİŞ İŞÇİLER DE VAR’
Sendikalar içerisinde kendisini bir kümede tabir etmemiş olan işçilerin sayısının da bir epey fazla olduğunun altını çizen Akıncı, “Sendikaların hükümran güçlerle olan gayretindeki konumlanışını, sendikalar içindeki tüm kümelerin ve grupsal aidiyeti olmayanların birbirleri ile bağlantısının belirlediği gerçeğinden hareketle, yapısal sıkıntıların kaynağının yalnızca belli bir kümeye yüklenemeyeceği gerçeği ile karşı karşıyayız. Sendikalar içindeki kümelerden yalnızca hakim olanın perspektifine yüklenemeyecek olan bu meselelerin kaynaklarının tartışılması ve değişen toplumsal yapıya uygun sınıf eksenli yeni araçların geliştirilmesi misyonu önümüzdedir” diye konuştu.
Akıncı son olarak, davetin başlatacağı mümkün bir tartışma sürecinin, metnin genel kurgusundan ve KESK’in içinde bulunduğu durumdan kaynaklı olarak kümelerin birbiri ile tartışmasına dönüşmesi riskini barındırdığını fakat durum bu türlü olsa da, çağrıyı önemsediğini söyledi.
‘HİÇBİR ÜTOPYASI, UFKU, İSTEĞİ, GAYRETİ OLMAYANLAR KENARA ÇEKİLMELİ’
KHK’li Eğitim Sen’li Aydın Arı ise çalıştay teklifinin gerçekçi olmadığını belirterek, “Metinde ilgilenmediğim ya da tartışmaya kıymet bulduğum taraflar kadar katıldığım ya da katılmadığım istikametler, fikirler de var lakin müelliflerine da tabir ettiğim üzere bu türlü şeyleri hareket halinde tartışmak gerekir, öbür türlü bir yere varmıyor. Devletin baskısı had safhada: sendika, sınıf, sosyalist, devrimci, muhalif hareketlere aman vermiyor. Dışsal durum bu, bunu değiştirmek üzere de çaba ediliyor elbette. Lakin canlılıkları kalmamış siyasal yapılar da hareket halinde olmayı önerenlerin önünü tıkıyor KESK’te. Bu içsel durumu değiştirmek daha kolay. Hiçbir ütopyası, ufku, isteği, eforu olmayanların kenara çekilmesi gerek” dedi.
Gazete Duvar