Kafe ve bar çalışanları, korona virüsü (Covid-19) salgınına yönelik önlemler kapsamında sokağa çıkma kısıtlamaların önümüzdeki cumartesi günü tekrar başlamasıyla ve Ramazan ayı boyunca lokanta ve kafe üzere işletmeler hizmetlerini paket servisle sonlandırılmasına yönelik yeni tedbirleri protesto etti.
İstanbul’un Kadıköy ilçesinde bir ortaya gelen kafe ve bar çalışanları, “pandemi idaresi yerine algı idaresini seçen iktidarın, sıhhatimizi da, geleceğimizi de hiçe sayarak lebaleb kongrelerde kendi gösterilerine orta vermeyenlerin, sorun kafelere, barlara, emekçilerin haklarına gelince kulaklarını tıkadıklarını” söyledi.
‘İŞÇİLER AÇLIKLA KARŞI KARŞIYA’
Kafe ve Bar Çalışanları Dayanışması, Turizm Personelleri Dayanışması, Otel ve Turizm Emekçileri Sendikası ve Kent İşçileri Dayanışması’nın da yer aldığı aksiyonda basın açıklamasını okuyan Lizge Biter, korona virüs salgınının birinci görüldüğü 10 Mart 2020’den itibaren bir sefer 76 gün bir defa de 102 gün olmak üzere tüm kafe, kıraathane ve lokantaların kapatıldığını, barlar ve gece kulüpleri 16 Mart 2020’den beri kapalı olduğunu hatırlattı.
Biter, “Hiç açılmadılar. Kafe, kıraathane ve lokantalar, toplam altı ay kapalı kaldıktan sonra 2 Mart’ta açılmıştı lakin artık tekrar kapanmayla karşı karşıya. Aç kapa, aç kapa koca bir bölümün istikrarı bozuldu, sistemi bozuldu, pandeminin bütün yükü esnafa ve çalışanlara yüklendi” dedi.
Milyonlarca kişinin bu dalda çalıştığını söyleyen Biter, “İşyerlerinin kapanması demek, bir gelirimiz olmadan yaşamak zorunda kalmamız demek, toplumsal teminatımızın olmaması demek, çalışanları yoksulluğa mahkum etmek demek. Milyonlarca insanın içinde olduğu bir kesim yok olma tehlikesiyle karşı karşıya, personeller ise açlıkla karşı karşıya” diye konuştu.
“Hükümet ve Bilim Konseyi bu yoksulluğu, bu açlığı görmezden geliyor” diyen Lizge Biter, “Gümrük ve Ticaret Bakanlığı datalarına nazaran kısıtlamalardan yaklaşık 180 bin işyeri etkileniyor. Bu işletmelerin her birinde 10 kişi çalışsa 2 milyon insan ediyor, aileleriyle birlikte 10 milyon insanın ekmeğiyle oynanıyor” sözlerini kullandı.
‘HER GÜN ONLARCA İŞYERİ KAPANIYOR’
Ticaret Bakanlığı’nın 2020 yılında 99 bin 588 esnafın işyerini kapattığına dair açıkladığı veriyi hatırlatan Biter şöyle devam etti:
“Cumhurbaşkanı Erdoğan, ‘Bazı dostlarımız kapanan dükkanlar var diyor, yok o denli bir şey’ demişti. Lakin Ticaret Bakanlığı 2020 yılında 99 bin 588 esnafın işyerini kapattığını açıkladı. Her gün onlarca dükkan kapanıyor. Biz artık bu virüsün laboratuvarda üretildiğine inanıyoruz. Üretenler AK Partili. Zira bu virüs lokantada, kafede bulaşıyor fakat AK Parti kongrelerinde bulaşmıyor. AK Parti Rize’de, Trabzon’da, Ordu’da koronavirüs olaylarının en ağır görüldüğü haftada, sıhhat açısından en tehlikeli günlerde kongre yaptı. Binlerce şahısla kongre yapmak özgür, lakin kongre salonunun yanında bir kahvede oturup çay içmek yasak. Neden: Zira salgın var. Buna artık kim, niçin inansın?”
‘BİR KURALI KOYAN O KURALA UYMAZSA, HALK NEDEN UYSUN’
“Bir kuralı koyan o kurala uymazsa, halk neden uysun” diyen Biter, “Kongrelerle, kalabalık cenazelerle, açılış merasimleriyle olayları arttırıp sonra da ‘Vakalar yükseldi dükkanlarınızı kapatıyoruz’ diyemezsiniz. Beşerler bir lokantada oturup yemek yiyemiyor, bir kahvehanede bir bardak çay içemiyor lakin AK Parti binlerce bireyle kongre yapabiliyor. İki kişi kıyıda yürüyemiyor, parkta oturamıyor lakin AK Parti binlerce beşerle, hem de kapalı salonlarda kongre yapabiliyor. Bu türlü adaletsizlik olur mu, bu virüs nasıl bir virüs ki AK Partililere bulaşmıyor ancak AK Partililer dışındaki herkese bulaşıyor” halinde konuştu.
‘AK PARTİ YALNIZCA KONGRE YANSILARINI DİNDİRMEK İÇİN İŞYERLERİMİZİ AÇTI’
İşyerlerinin kapatılmasından bugüne kadar hadise sayılarındaki değişime değinen Biter, şunları söyledi
“Sizlere birkaç datadan bahsetmek istiyoruz. İşyerlerimizin kapatıldığı 20 Kasım tarihinde Türkiye’deki olay sayısı 13 bin 880’di. İşyerlerinin açıldığı 2 Mart tarihinde ise hadise sayısı 11 bin 887’idi. Kapalı kaldığımız 102 gün içerisinde olaylar adım adım 30 bine yükseldi ve oradan adım adım düştü. Esnafın dükkanı kapalıyken AK Parti’nin vilayet kongrelerinin devam etmesine esnaf ve çalışanlar çok önemli reaksiyon gösterdi. Bugün anlıyoruz ki AK Parti yalnızca reaksiyonları dindirmek için işyerlerimizi açmış. Zira MHP kongresinin olduğu 18 Mart tarihinde olay sayısı 20 bindi. AK Parti’nin genel kongresinin olduğu 25 Mart tarihinde ise olay sayısı 28 bin 731’di. Soruyoruz: Bu olay sayıları ortadayken kongre bile yapılabiliyorsa, bizim işyerlerimizi neden aylarca kapattınız? İşyerlerimiz kapalıyken, AK Parti kongrelerinin yapılması absürttü. O yüzden dükkanları açtınız. MHP ve AK Parti kongreleri bitti, artık yeniden bizim işyerlerimizi kapatıyorsunuz.”
‘SİZİN İFTAR SAATİNDEN DE HABERİNİZ YOK’
Ramazan ayında birinci iftarın saat 19.49’da yapılacağına dikkat çeken Biter, “Deniliyor ki, ‘İftarlarda koronavirüs bulaşması ihtimalini ortadan kaldırıyoruz.’ Sizin iftar saatinden de haberiniz yok. 13 Nisan’daki birinci iftar 19.49’da. İşyerlerimiz zati 19.00’da kapanıyordu, esasen iftarda kapalı olan yerleri neden büsbütün kapattınız?” diye sordu.
‘SADECE RAMAZAN AYINDA İŞYERLERİNİ KAPATMAK İDEOLOJİK BİR YAKLAŞIM’
Teravih namazına gidecek bireylerin sokağa çıkma yasağından muaf olacağını anımsatan Lizge Biter, “Binlerce kişinin, 30 gün boyunca mescitte bir ortada namaz kılmasıyla virüs bulaşmayacaksa, 20 kişinin oturup yemek yediği bir yerde neden virüs bulaşsın? Ayrıyeten sokağa çıkma yasağı teravih namazına gidenlere 22.30’a kadar namaza gitmeyenlere 21.00’e kadar mı uygulanacak? İnsanların dini inançlarına nazaran farklı başka sokağa çıkma yasağı uygulanabilir mi? ‘Ramazan ayı boyunca lokantalar kapalı’ demek de hayli sıkıntılı. Ramazan ayı Müslüman yurttaşların dini vecibelerini yetine getirdiği bir ay. Herkesin ibadet hakkı var. Lakin iş ömrü, çalışma ömrü bu hassasiyetlere nazaran düzenlenemez. Örneğin 30 Mart tarihindeki olay sayısı 37 bin 303, şayet acil bir durum varsa, önlemi anında alın. Ramazan ayını neden bekliyorsunuz? İşyerlerini yalnızca Ramazan ayında işyerlerini kapatmak ideolojik bir yaklaşımdır. Kabul edilemez” dedi.
‘YAYILIMI ARTTIRAN TEMEL ÖGE, KAFELER VE LOKANTALAR DEĞİL YOKSULLUK’
Alkollü içkilerden alınan Özel Tüketim Vergisi’ne değinen Biter kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Barlar ve gece kulüpleri 1 yılı aşkın vakittir kapalı. 2020 yılında alkollü içkilerden alınan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) 16,5 milyar TL. Bu sayı İçişleri ve Dışişleri üzere yüksek bütçeli iki bakanlığın toplam bütçesinden bile fazla. Bu kadar katma paha yaratan bir kesim neden açılamıyor? AK Parti hükümeti alkol tüketimini kamusal alandan, açık yerlerden silip konutlara kapatmak istiyor. ‘İçen içsin ancak zımnî bilinmeyen, meskeninde içsin’ deniliyor. İşyerlerimizi kapatmaktan vazgeçin.”
İstanbul Kalkınma Ajansı ve İstanbul Planlama Ajansı’nın hazırladığı “Covid-19 salgınıyla Çaba Sürecinde İstanbul Kırılganlık Haritası Proje Raporu”nu incelediklerini söyleyen Biter, “Rapor açık açık belirtiliyor: Kentte koronavirüsün yayılma suratı; kent yoksulluğu ve yüksek eşitsizliğin olduğu bölgelerde çok daha yüksek ve bu kümelerin yaşadığı bölgeler daha kırılgan. Rapor da göstermektedir ki yayılımı arttıran temel öge, kafeler ve lokantalar değil. Yayılımı artıran şey; yoksulluk, ulaşım zorlukları, kentsel yoğunluk üzere etkenlerdir” diye konuştu.
Biter, kafe ve bar çalışanları için kısa çalışma ödeneği, fiyatsız müsaade nakdi takviyesi ve işten çıkarma yasağının yıl sonuna kadar uzatılmasını, işyerlerinin 2020 yılındaki vergi ödemelerinin terkin edilmesini, SGK ödemelerinin de yıl sonuna kadar uzatılmasını istediklerini lisana getirdi.
Gazete Duvar