Bayana ve çocuklara yönelik şiddetin süratli bir biçimde kolluk güçlerine bildirilmesi ve engellemesi emeliyle kurulan Bayan Acil Takviye Uygulaması (KADES) ihbar sınırına Kürtçe dayanak kısmının getirilmesi için müracaat yapıldı. Bayan Acil Dayanak İhbar Sistemi’nde Türkçe, Arapça, Farsça, İngilizce Rusça ve Fransızca hizmet verilmesine karşın Kürtçeye yer verilmemesi reaksiyonlara neden olmuştu. Diyarbakır Barosu Bayan Hakları Merkezi Üyesi Çiğdem Sempatik ve Diyarbakır Barosu Kürtçe Lisan Komitesi Üyesi Diyarbakır Üyesi Elif Birikli, İçişleri Bakanlığı’na KADES’in Kürtçe hizmet vermesi için talepte bulundu.
EŞİTLİK UNSURU HATIRLATILDI
İstanbul Mukavelesi’nin feshedildiği hatırlatılan müracaatta, kontratın feshinin sonuç doğurması için 3 ay müddet geçmesi gerektiğine işaret edilerek, yürürlükte olan Bayana Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Çabaya Dair Avrupa Kurulu Mukavelesinin 19’uncu hususunda alınacak önlemler konusunda mağdurların anlayabileceği lisanda dayanak hizmeti verilmesini kural koşulduğuna atıf yapıldı. Avrupa Kurulu Kontratının getirdiği yükümlülük nedeniyle taraf ülkelerin yurttaşların anlayabilecekleri lisanda hizmet sunma mecburiyeti bulunduğu vurgulanan müracaatta, Anayasa’nın eşitliği unsurunu düzenleyen 10’uncu hususu de referans gösterildi.
‘MAĞDURİYET YAŞANMAMASI İÇİN…’
Müracaatta şu sözlere yer verildi: “Türkiye’de yaşayan milyonlarca yurttaşın anadili Kürtçe olduğu üzere Kürtçe dışında öbür bir lisan bilmeyen pek çok yurttaş da bulunmaktadır. Bayana yönelik şiddetin spesifik olarak ekonomik, toplumsal, ırki, dini ve lisanı parametrelerle ortaya çıkmadığı aşikardır. Maalesef yeryüzünde her bayan bu şiddetin potansiyel mağduru pozisyonundadır. Bu nedenle bayana yönelmiş şiddetin önlenmesi, şiddete maruz kalmış bayanların korunması niyetiyle oluşturulmuş bir uygulamanın, ülkede var olan konuşulan lisanlar çerçevesinde hizmet vermesi gerekmektedir. Bu durum dezavantajlı kümeler ortasında yer alan bayan kullandığı lisan nedeniyle ayrıca bir mağduriyet yaşanmaması için hayli elzemdir.”
Müracaatta, sıralanan nedenler ve re’sen göz önünde bulundurulacak nedenlerle KADES uygulamasında Kürtçenin de yer alması için ilgili süreçlerin yapılması talep edildi. Çiğdem Sempatik, İçişleri Bakanlığı’nın yeni lisanları duyurduğunu ve bunun üzerine müracaat yapma gereğini duyduklarını söz ederek şöyle dedi: “Bu hem Kürtçeyi hem de Kürt bayanlarını, Kürtçe bilen bayanları ilgilendiren bir mevzu. Bizim açımızdan bu bir ayrımcılıktır. Şiddet durumunda, şiddet mağduruna bu türlü bir ayrımcılık katiyen kabul edilemez. Biz de bu niyetle İçişleri Bakanlığına müracaat yaptık. Lakin İçişleri Bakanlığı talebimizi kabul edip uygulamaya Kürtçeyi eklerse ne ala eklemezse bahisle ilgili idari dava açmayı, gerekirse üst mahkemeye taşımayı, gerekirse Anayasa Mahkemesine ve gerekirse Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne gideceğimizi belirtmek istiyorum. Zira bu husus bizim için ehemmiyetli. Kürtçe bilen şiddet mağduru bayanlara bile bu formda alenen bir ayrımcılık yapılması kabul edilemez.”
‘AYRIMCILIK HUKUKA AYKIRI’
Baronun Kürtçe Lisan Komitesi Üyesi Avukat Elif Birikli de, KADES’in bayan ve çocukların uğradığı şiddete en süratli tahlili üretmek için kurulan bir uygulama olduğunu lisana getirerek şunları lisana getirdi: “Kadın ve çocuklar dezavantajlı kümeler ortasında yer alıyor. 7 Mart’ta KADES’e Türkçeye ek olarak 5 lisan daha eklendi, lakin bu lisanların ortasında Kürtçe ve lehçeleri yer almadı. Bu da aslında dezavantajlı olan kümeleri öteki bir mağduriyet pozisyonuna getiriyor. Türkiye’de anadili Kürtçe olan milyonlarca insan yaşamakta ve Kürtçe dışında öbür bir lisanla kendini anlatamayan, anlamayan binlerce insan yaşamakta. Şiddet dediğimiz mefhum yalnızca lisana, ırka yönelmiş bir mefhum değil, bayan olmaktan gelen, herkesin potansiyel mağdur olabileceği bir alan bu yüzden de lisan konusunda bir ayrımcılık yapılması temelde esasen hukuka alışılmamış. Lisan konusunda böylesi bir hal ve strateji sergilenmesi tarafımızca bu başvuruyu yapmayı gerekli kılmıştır.” (MA)
Gazete Duvar
