ANKARA – AK Parti, İstanbul Akdi olarak bilinen Bayana Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Uğraşa Dair Avrupa Kurulu Sözleşmesi’ni imzalanmasından 9 yıl sonra tartışmaya açtı. Sözleşme’de geçen “toplumsal cinsiyet” ve “cinsel yönelim” üzere sözler nedeniyle “Aileye zarar veriyor”, “eşcinselliği özendiriyor” üzere tezlerle tartışmaya açılan mukaveleyle ilgili itirazlar doğrultusunda imzanın çekilmesi, şerh düşülmesi ya da niyet beyanında bulunulması üzere bir seri seçenek konuşuluyor. AK Parti’nin önümüzdeki günlerdeki iç içtimalarında tekrar ele alınacak tartışma başta bayan örgütleri olmak üzere muhalefetin de yansısına yol açtı.
Anayasa Hukukçusu, CHP İstanbul Milletvekili Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, 2011 yılında imzalanan kontratın insan hakları hukukunda kayda bedel bir ilerleme ve dönüm eşiği olarak görülebileceğini söyledi. Akdin “Düşünce âlemşümul, tatbik yerel” halindeki insan hakları unsurundan hareket edildiğinde mülahaza ve uygulamayı buluşturması bakımından özgün ve Türkiye açısından çok mealli bir ahit olduğunu belirten Kaboğlu, bunun münasebetlerini şöyle söz etti:
- Türkiye, İnsan Hakları Cihanşümul Bildirgesi ve İnsan Hakları Avrupa Mukavelesi üzere büyük insan hakları evraklarını hazırlayan Birleşmiş Milletler ve Avrupa Kurulu üzere örgütlerin kurucu ve “uluslararası topluluğun onurlu” üyesi sıfatını haklı olarak kullanmaktadır.
- Türkiye’nin insan hakları siyaseti, siyasal partiler ötesi ve hükümetler ötesi bir siyaset niteliği taşımaktadır.
- Nüfusunun çok büyük çoğunluğu Müslüman olduğu halde Türkiye’nin demokrasiyi pratiğe koyabilmesi, büyük ölçüde laiklik ve bayan hakları sayesinde mümkün oldu. Bu özellik, Türkiye’nin memleketler arası topluluk önünde ve içinde özgünlüğüne işaret eder.
- Bayana Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Savaşa Dair Avrupa Kurulu Sözleşmesi’nin İstanbul’da hazırlanmış olması, sembolik özelliği aşan bir meale sahiptir.
‘TÜRKİYE NE KADAR ÖVÜNSE AZ’
Milletlerarası topluluğun onurlu bir üyesi olan Türkiye Devleti’nin yurttaşlarının bu ahit hasebiyle ne kadar övünse az olacağını belirten Kaboğlu, “Türkiye Devleti ve topluluğu, bu evrakın gereklerini tam olarak mekanına getirme onur ve sorumluluğuna da sahip olup, öteki devletler ve mahsusen Müslüman topluluklar için esin kaynağı olmak durumundadır” dedi.
‘YERİNDESİZ VE SAKINCALI’
İstanbul Sözleşmesi’nin ulusal ve kozmik açıdan değerine işaret eden Kaboğlu, “İstanbul Akdi, bütün Avrupa devletleri için olduğu kadar Türkiye Cumhuriyeti için de çok kıymetli, velev yaşamsal bir kazanım olup, ‘kazanılmış haklara saygı’ unsuru gereği, Akit tartışmaya açılamaz. Bu unsura, 21. yüzyılda “geriye götürme yasağı” da eklenmiş bulunuyor. Bu itibarla, insan haklar sahasında, Türkiye’nin mesken sahipliği yaptığı temel bir milletlerarası insan hakları dokümanını sorgulamak ve tartışmaya açmak, özgürlükler hukuku umumî prensipleri bakımından yerindesiz olduğu kadar sakıncalıdır da” dedi. Kaboğlu şöyle devam etti:
“İstanbul Sözleşmesi’ni sorgulamak, aslında İnsan Hakları Cihanşümul Bildirgesi’ni ve İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’ni sorgulamak olduğu kadar, Türkiye Cumhuriyeti’nin “insan haklarına dayanan devlet” niteliğinin de sorgulanması demektir. Mahsusen 2004 ve 2010 Anayasa değişiklikleri ile tanınan eşitlik ve olumlu ayrımcılık prensiplerinin de tartışılmaya açılması demektir: “Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür. Bu maksatla alınacak önlemler eşitlik prensibine münafi olarak yorumlanamaz” (md.10/2).”
Gazete Duvar
