İzmir Tabip Odası ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlığı Derneği ortak açıklama ile İzmir’de korona virüsünün alfa, beta, gamma ve delta varyantlarındaki en önemli üç mutasyonun dışında alt cinsler saptandığını duyurdu.
Ortak yazılı açıklamada, yeni varyantların saptanması ve özelliklerinin araştırılabilmesi için nükleik asit dizi tahlillerinin yaygınlaştırılması ve sonuçlarının açıkça paylaşılması gerektiği vurgulandı. Açıklamada, şu kıymetlendirme yapıldı:
VARYANTLAR YAKINDAN İZLENMELİ
“Covid-19’a neden olan virüsün (SARS-CoV-2) mutasyonlarının dünyada yayılmakta olduğu ve global bir tehdit oluşturduğu görülmektedir. Mutasyon, virüslerin çoğalması sırasında nükleik asit dizilerinde (genomunda) ortaya çıkan değişikliklerdir. Birinci tanımlanan virüse nazaran farklı özellikler gösteren mutasyonlu virüslere varyant virüs denmektedir. SARS-CoV-2’nin toplumda süratli yayılması ve çoğalması, virüste yeni mutasyonların ortaya çıkmasına, virüsün varlığını sürdürmesine yardım eden (örneğin, kolay yayılmasını, konak hücrelerine daha kolay girmesini, konağın bağışık karşılıklarından kaçabilmesini sağlayan) mutasyonların birikmesine yol açarak varyantların gelişmesine neden olmaktadır. Bu nedenlerle, hastalığın ortaya çıkmasını engelleyecek korunma stratejilerinin geliştirilmesi ve gözetici tedbirlerin süratli bir biçimde uygulanması gereklidir. Bunun yapılabilmesi için toplumda var olan varyantların yakın izlemi, yeni varyantların saptanması ve elde edilen bilgilerin başta sıhhat sunucuları olmak üzere toplumla süratli paylaşımı kritik kıymet taşımaktadır.”
‘HEKİMLERE VE TOPLUMA AÇIKLAMA YAPILMALI’
Varyant virüslerin toplum sıhhati ve salgının seyri üzerine tesirlerine dayanılarak gruplandırıldığı belirtilen açıklamada şu bilgilere yer verildi:
“Endişe verici varyantlar olarak şu anda alfa, beta, gamma ve delta varyantları tanımlanmaktadır. Ayrıyeten, müşahede altında tutulması gereken ve araştırma altında olan kümelerde çok sayıda varyant bulunmaktadır.
Ülkemizde şu anda en önemli mutasyonları saptayan farklı PCR kitleriyle varyantlar araştırılmaktadır. Bu kitlerin ve algoritmaların standardizasyonunun sağlanması ile sonuçlar daha iyi yorumlanabilecektir.
Sıhhat Bakanı, Türkiye’de Delta varyantının baskın olduğunu bildirmiştir. Lakin İzmir’de, alfa, beta, gamma ve delta varyantlarındaki esas üç mutasyonu hedefleyen PCR kitleri ile yapılan tahlillerde, üç mutasyonu da taşımayan suşlar saptanmaktadır. Ayrıyeten, bu mutasyonları farklı kombinasyonlarla taşıyan suşlar da bulunmaktadır. Bu suşların özelliklerinin anlaşılabilmesi için genom tahlili (nükleik asit dizi analizi) yapılması gereklidir. Bu örneklerin bir kısmı Türkiye Halk Sıhhati Genel Müdürlüğü’ne (HSGM) ileri inceleme için yollanmakta, lakin sonuçları hakkında tabiplere ve topluma bir açıklama yapılmamaktadır. İller/bölgeler incelendiğinde enfeksiyon ve aşılama oranlarındaki farklara ek olarak varyantlarda da farklar oluşabileceği beklenmektedir. Varyant PCR testleri ile varyantların araştırılması kâfi değildir. Dizi tahlili yapılacak örneklerin seçim kriterleri toplumdaki enfeksiyon ve hastalık özelliklerine nazaran belirlenmelidir. Bunlar yapılmadığı sürece mevcut varyantların ve yeni gelişecek olanların gözden kaçabileceği unutulmamalıdır.”
BAKANLIĞA DAVET
İzmir Tabip Odası ve KLİMUD, mikrobiyolojik olarak yapılması gerekenleri ise şöyle sıraladı:
1. Yeni yahut ek riskler getiren mutasyonları taşıyan varyantların erken saptanabilmesi; nükleik asit dizi tahlili çalışmalarının hızlanması, kapsayıcılığının arttırılması, yaygınlaştırılması ve örnek toplama kriterlerinin belirlenmesi ile mümkündür.
2. Covid-19 müspet örneklerden temsiliyeti sağlayacak oranda rastgele seçilen örneklerin yanı sıra, belli klinik ve epidemiyolojik özelliklerine nazaran toplanan örneklerde dizi tahlili yapılması gereklidir. Aşıya ya da hastalığı geçirmiş olmalarına karşın tekrar Covid-19 olanlar, farklı klinik gidiş gösteren yahut uzamış ya da farklı bulaşma özellikleri olan vakalar/ hadise kümeleri, varyantın/varyantların risk oluşturduğu yahut yeni bir varyantın bulunduğu ülkelerden gelenler üzere durumlar belirlenip örnekler toplanmalıdır.
3. HSGM tarafından yapılan dizi tahlillerinin sonuçları nizamlı olarak bir rapor halinde sıhhat çalışanları ve toplumla paylaşılmalıdır.
4. Daha süratli ve sağlıklı sonuçlar elde edilebilmesi için suşlar lokal laboratuvarlarda da değerlendirilebilmeli, dizi tahlilleri yaygınlaştırılmalı, bilgi, birikim ve alt yapı imkanı bulunan merkezler, üniversiteler desteklenmelidir.
5. Farklı suşların bulaşıcılık, bağışıklıktan kaçma, enfeksiyonunun klinik seyri üzere özellikleri incelenmelidir.
Şayet olası yeni varyantlar mevcut ise, bunun çok süratli halde paylaşılması ve bu bilgiden hareketle, bu varyantların özelliklerinin tespiti gerekir. Bu bilgiler, bundan sonraki süreçte pandeminin seyrinde rol oynayabilecek olan beklenen yeni varyantlara karşı gerek toplumsal ve gerekse tıbbi manada pandeminin bilimsel gerçeklere dayanarak yönetilmesinde kıymetli bilgi kaynağı olacaktır.
Bu biçimde, salgın dinamiklerinin ve alınacak tedbirlerin süratle değerlendirilebilmesi ve lokal ihtiyaca nazaran daha faal gayret mümkün olacaktır. (HABER MERKEZİ)
Gazete Duvar
