Cihan Başakçıoğlu
İZMİR – İzmir’de uzun müddettir tartışmalara neden olan kentin kıymetli tarihî mirası Kültürpark için muhafaza gayeli imar planı, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin şubat ayı olağan meclis toplantısında oy birliği ile kabul edildi. İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer yönetiminde gerçekleşen toplantıda konuşan Soyer, “İzmir’in tahminen de en değerli tarihi miraslarından olan Kültürpark sağlam bir anayasaya kavuşmuştur” tabirlerini kullandı.
BELEDİYE ‘DAHA İŞLEVSEL HALE GETİRMEK ÜZERE’ DEDİ
Yeniden Soyer tarafından Kültürpark planı ile ilgili belediyenin görüşünü lisana getiren bir sunum yapıldı. Sunumda bu hususta bir yıl boyunca ortak akılla iştirakçi bir süreç yürütüldüğüne dikkat çekilerek, meslek odaları ile belediyenin ilgili ünite temsilcilerinden oluşan teknik bir heyet oluşturulduğu, bu heyetin 11 toplantı düzenlediği belirtildi.
Belediye Lideri Soyer, müdafaa maksatlı imar planı teklifindeki plan kararlarının, üst ölçekli plan kararları doğrultusunda, alanın flora ve faunasının yanı sıra tarihi referansları ile alana ait alınmış Müdafaa Kurulu/Koruma Bölge Heyeti kararları dikkate alınarak belirlendiğini söyleyerek şu açıklamada bulundu:
“Kültürpark alanı, 2. derece doğal sit alanı olmasının yanı sıra birebir vakitte tarihi sit alanıdır. Bu kapsamda Kültürpark alanının, kuruluş emellerinden birinin fuar/sergileme faaliyetinin gerçekleştirilmesi olduğu ve tarihi sit niteliğini yansıtan enternasyonal fuarın bu alanda devamlılığının sağlanabilmesi amaçlandı. Bu doğrultuda mevcut plandaki yapılaşma oranını azaltmak ve mevcut hangarlar/hollerin yıkılması öngörülerek Kültürpark alanı ‘fuar, panayır ve şenlik alanı’ olarak belirlenmek üzere alanın tamamı için tescilli ve korunacak yapılar hariç olmak üzere emsal 0,05 olarak belirlendi. ‘Yeşil alan kullanımının yanı sıra kültür, sanat, spor, dinlence, cümbüş, toplumsal tesis, enternasyonal fuar sergileme alanı işlevleri yer alacaktır’ formunda plan notu eklendi. Hollerin mevcuttaki 27 bin metrekare olan taban alanı azaltılarak bu bölgede taban alanı 12 bin metrekareye indirildi. Celal Atik Spor Salonu’nun bulunduğu bölgede ise taban alanı 6 bin metrekare olacak formda kısmi yapılaşma öngörüldü. Böylelikle bir taraftan alanın tarihî kimliğini yansıtacak enternasyonal fuar faaliyetinin devam etmesi, öteki taraftan Celal Atik Spor Salonu’nun mimari özellikleri dikkate alınarak daha işlevsel hale getirilmek üzere yenilenmesi amaçlandı” dedi.
PEYZAJ MİMARLARI ODASI: TÜM ADIMLARDAN SÜRATLİCE VAZGEÇİLMELİDİR
Soyer’in açıklamalarının akabinde ikinci derece doğal sit ve tarihi sit alanı olan Kültürpark ile ilgili verilen bu karar, reaksiyonları de beraberinde getirdi.
Peyzaj Mimarları Odası İzmir Şubesi, husus ile ilgili yazılı bir açıklamada bulundu. Hususun ekolojik eksende değerlendirilmesinin göz arkası edilemeyeceği belirtilen açıklamada, “Kültürpark’ın taşıma kapasitesi, ekolojik eşikleri, flora ve fauna karakteri, hayvan popülasyonlarının yayılımı vb. tahliller göstermiştir ki; Kültürpark değerli olduğu kadar yaşlı ve yorgun bir yapıya sahiptir. Alanın bir park niteliği taşıdığı gerçeğini tekrar tekrar vurgulayarak hususun ekolojik eksende kıymetlendirilmesi göz gerisi edilemez. Bu sebeple müdafaa hedefli imar planı ve revziyon projelerinin üretilme süreci ve bürokrasiden kaynaklı vakit kayıpları göz önünde bulundurulduğunda, Kültürpark’ın flora ve faunasına ait acilen rehabilitasyon çalışmaları yapılmalı ve Kültürpark’a ekstra yük getiren tüm adımlardan süratlice vazgeçilmelidir.” denildi.
Planlarla ilgili görüştüğümüz TMMOB Kent Plancıları Odası İzmir Şubesi ise kararın akabinde yazılı açıklamada bulunmak üzere çalışmalarının sürdüğünü, görüşlerini en kısa müddet içerisinde kamuoyu ile paylaşacaklarını belirtti.
KÜLTÜRPARK PLATFORMU’NDAN PROTESTO: ORTAK BİR ÇALIŞMANIN ESERİ DEĞİL
Daha evvel de bahis ile ilgili bilhassa belediyeye yönelik tekraren açık mektup yayınlayan Kültürpark Platformu, İzmir Büyükşehir Belediyesi meclis toplantısından evvel meclis toplantısının gerçekleşeceği Ahmet Adnan Saygun Sanat Merkezi önünde bir ortaya gelerek, burada bir basın açıklaması gerçekleştirdi. Müdafaa emelli imar planının ortak bir aklın ve ortak bir çalışmanın eseri olmadığını belirten platform, açıklamasında özetle şu sözlere yer verdi:
“Müştereğin planlanması ve tasarımı için; ideoloji, sanat, toplumsal bellek, siyasal ve toplumsal süreçler, şahsî ve toplumsal tercihler, iktisat, ekoloji üzere pek çok girdiyi içeren disiplinler ortası bir çalışma gereklidir. Kültür varlığı olarak da, doğal varlık olarak da, tarihi ve mimari pahaları ile de müdafaa altında bulunan ya da bulunması gereken Kültürpark için bu taslağı daima birlikte reddedelim ve sorularımızı soralım. Kültürpark ve kent bugün sizin sorumluluğunuzdadır. Şimdi geç değil. Kültürpark’ın bu kent için taşıdığı pahası sürdürülebilir kılmanın başta siz olmak üzere, bu devri yaşayan herkesin tarihi misyonu olduğunu bir kere daha vurgulayarak dikkatlerinize sunuyoruz”
Ayrıyeten platform taleplerini 10 unsurda özetledi.
* Kültürpark üzere bir kent parkına 12 bin m2’lik yeni bina yapılmasını kabul etmeyelim, reddedelim.
* Tarihi Celal Atik Spor Salonu’nun tadilat–restorasyon üzere süreçlerle fonksiyonunu sürdürmesi mümkün iken yıkılıp, yine yapılmasını kabul etmeyelim, reddedelim.
* Gaziemir’e yapılan fuar alanının yok sayılmasını kabul etmeyelim. Kültürpark’ın bir “ihtisas fuarı” olarak kullanılmasını reddedelim.
* Enternasyonal fuar, şenlik, panayır için bina üretimini reddedelim.
* Kültürpark’ta yeni yapılaşmaları reddedelim.
* Kültüpark’ın yapısal yüzeylerin nasıl azaltılacağını soralım.
* Kültürpark’ın hangi kullanımlara açık olacağını soralım.
* Kültürpark’ın nasıl yönetileceğini, idare planlarının ne olduğunu soralım.
* Kültürpark’ın kamusal bir alan olarak, gerçek bir kent müştereği haline nasıl getirileceğini soralım.
* Kültürpark’ın nasıl yeni kuşak bir kent parkı olacağını soralım.
‘ŞEFFAF VE İŞTİRAKÇİ YANI TEŞKİL ETMİYOR’
Gazete Duvar’a konuşan Kültürpark Platformu’ndan Altan Köse, muhafaza hedefli imar planı çalışmasının şeffaf ve iştirakçi olarak yapılmadığını tabir ederek, Kültürpark için inşaat üzere tehlikeli bir süreci de içerisinde barındırdığını tabir etti. Köse, “Bunu meyyit doğan bir rapor olarak kıymetlendiriyoruz. Müdafaa emelli imar planı çalışması bir buçuk yıl evvel yapılmış olsa da şeffaf, iştirakçi bir idare ve alan planını içeren işlev, fonksiyon ya da vizyon üzere sonuçları koyan bir yanı teşkil etmiyor. Rapor peyzaj açısından ya da ekolojik yapısı açısından birtakım şeyler barındırsa da çok daha tehlikeli bir süreci barındırıyor ki bu da inşaat hakkının saklanmasıdır. Bu da inşaata açık hale getiriyor” sözlerini kullandı.
‘İNŞAATA AÇILMASINI HAKİKAT BULMUYORUZ’
Kültürpark Platformu olarak meclisin önüne giderek kamuoyuna açık duyuru ve görüşlerini bildirdiklerini söz eden Köse, çalışmalarının devam edeceğini söyledi. Köse, “Kültürpark’ın hiçbir halde inşaata açılması ya da inşaat ile ilgili bir durumu barındırmasını hakikat bulmuyoruz. İnşaat hakkının yasallaştırılması burada bütün yapının elden geçirilmesi ile ilgilidir. 12 bin metrekarelik inşaat hakkı tanınıyor. Ayrıyeten da var olan resmi kapı, bina her şeyin elden geçirip yıkılıp yine yapılma hakkını tanıyor” diye konuştu.
Gazete Duvar
