Emekçi Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), 2021’in birinci 6 ayına ait iş cinayetleri raporunu yayımladı. Raporun yüzde 80’i ulusal basından; yüzde 20’si lokal basından, çalışanların mesai arkadaşları, aileleri, iş güvenliği uzmanları, işyeri doktorları, meslek örgütleri ve sendikalardan öğrenilen bilgilere dayandırılarak hazırlandı. Buna nazaran Haziran ayında en az 173 iş cinayeti gerçekleşti.
Emekçi Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi’nin yayımladığı rapora nazaran, 2021 iş cinayetleri aylara nazaran dağılımı şöyle;
-Ocak ayında en az 203 emekçi,
-Şubat ayında en az 142 personel,
-Mart ayında en az 144 personel,
-Nisan ayında en az 257 emekçi,
-Mayıs ayında en az 236 emekçi,
-Haziran ayında en az 173 emekçi hayatını kaybetti.
-2021 yılının birinci altı ayında iş cinayetlerinde en az 1155 emekçi arkadaşımızı kaybettik.
Haziran ayında ölen 173 işçinin 137’sinin fiyatlı (işçi ve memur), 36’sısının kendi nam ve hesabına çalışanlardan (çiftçi ve esnaf) oluştuğuna vurgu yapılan raporda, iş cinayetlerinde ölenlerin 9’unun bayan personel, 164’ünün erkek personel olduğunu kaydedildi. Bayan personel cinayetleri tarım, ticaret, eğitim, ofis ve sıhhat işkollarında gerçekleştiği belirtildi.
Ayrıyeten raporda 5’i Suriyeli ve 2’si Afganistanlı göçmen/mültecinin de iş cinayetlerinde öldüğüne dikkat çekildi.
6 ÇOCUK EMEKÇİ VEFAT ETTİ
Raporun dikkat çeken bir öteki kısmı ise, 6’sı çocuk 54’ü 51 yaş ve üzerinde çalışanların olduğu kısım. Raporda şunlara yer verildi:
“6 çocuk personel can verdi: 14 yaşındaki Mustafa İletmiş ve 12 yaşındaki Mehmet Ali Kırcılı Osmaniye’de çobanlık yaparken serinlemek için girdikleri gölette boğulmaları sonucu; 15 yaşındaki Salih Güneş Eskişehir’de mevsimlik tarım emekçisi olarak çalışırken yıldırım düşmesi sonucu; 17 yaşındaki Suriyeli çoban Maher Fovaz El Halaf Şanlıurfa’da elini yıkamak isterken su kanalına düşmesi sonucu; 17 yaşındaki mevsimlik tarım çalışanı Gülhan Çizik Denizli’de tarla yolunda motosikletlerine araba çarpması sonucu; 17 yaşındaki Berzan Özgün Mardin’de çalıştığı inşaatın 4.katından düşmesi sonucu… 51 yaş ve üstünde ise çalışırken ölen 54 işçi bulunuyor: Çiftçi ve esnaflar ile tarım, maden, ağaç, ofis, metal, inşaat, nakliyecilik, sıhhat ve belediye çalışanları…”
YAŞ GURUPLARINA NAZARAN EMEKÇİ CİNAYETLERİ…
Raporun 2021 Haziran ayında iş cinayetlerin yaş guruplarına nazaran dağılımı ise şöyle:
-14 yaş ve altı yaş kümesinde 2 personel,
-15-17 yaş kümesinde 4 personel,
-18-27 yaş kümesinde 14 emekçi,
-28-50 yaş kümesinde 93 personel,
-51-64 yaş kümesinde 40 emekçi,
-65 yaş ve üstü yaş kümesinde 14 personel,
-Ve yaşını bilmediğimiz/öğrenemediğimiz 6 personel hayatını kaybetti.
EN ÇOK CİNAYET HANGİ İŞ KOLLARINDA OLDU?
2021’in haziranında, iş cinayetlerinin iş kollarına nazaran dağılımı:
Vefatlar en çok inşaat/yol, tarım/orman, ticaret/büro/eğitim, nakliyat, metal, belediye/genel işler, sıhhat, güvenlik, madencilik, kimya, ağaç ve güç işkollarında gerçekleşti:
-Tarım işkolunda 28 çiftçi ve 15 personel hayatını kaybetti.
-İnşaatlarda neredeyse her gün bir iş cinayeti meydana geldi.
Haziran ayında iş cinayetlerinde ölenlerin 4’ü sendikalı emekçi. Sendikalı emekçiler kimya, yol, sıhhat ve belediye işkollarında çalışıyordu.
NEDEN İŞ CİNAYETLERİNE KURBAN GİTTİLER?
2021 iş cinayetlerinin nedenlerine nazaran dağılımı,
– Ölümlere en fazla yüksekten düşme, ezilme/göçük, trafik/servis kazası, Covid-19, kalp krizi, intihar, şiddet, zehirlenme/boğulma ve elektrik çarpması neden oldu.
-6 ticaret/büro/eğitim, 4 sıhhat, 2 güvenlik, 1 kimya, 1 basın ve 1 belediye işçisi Covid-19 nedeniyle hayatını kaybetti.
-İnşaatlardaki iş cinayetlerinin 25’i yüksekten düşme nedenli.
-Haziran ayında en az 11 işçi ‘borç ve işsizlik’ nedenleriyle intihar ederek hayatına son verdi.
İŞ CİNAYETLERİNİN KENTLERE NAZARAN DAĞILIMI: BİRİNCİ SIRADA İSTANBUL VAR
2021 haziran ayında, iş cinayetlerinin kentlere nazaran dağılımı:
14 vefat İstanbul’da; 11 mevt Gaziantep’te; 8 mevt Antalya’da; 6’şar mevt Ankara ve Samsun’da; 5’er vefat Adana, Bursa, İzmir, Kocaeli ve Manisa’da; 4’er vefat Kahramanmaraş, Konya, Muğla ve Zonguldak’ta; 3’er mevt Balıkesir, Burdur, Çorum, Denizli, Eskişehir, Hatay, Kars, Kayseri, Sivas, Tekirdağ ve Van’da; 2’şer mevt Adıyaman, Aydın, Bilecik, Çanakkale, Diyarbakır, Düzce, Erzurum, Gümüşhane, Isparta, Kastamonu, Kütahya, Osmaniye, Şanlıurfa, Trabzon ve Yalova’da; 1’er mevt Afyon, Amasya, Artvin, Batman, Bolu, Çankırı, Edirne, Elazığ, Erzincan, Karaman, Kırklareli, Mardin, Nevşehir, Ordu, Rize, Sakarya, Siirt, Tokat, Uşak, Almanya, Avustralya, Bahreyn, Kazakistan ve Ukrayna’da meydana geldi.
‘TABLO AĞIRLAŞTI’
Personel Sıhhati İş Güvenliği (İSİG) Meclisi’nin raporunu kıymetlendiren Birleşik Metal-İş Sendikası Uzmanı Nuran Güleç, meclisin nizamlı olarak kamuoyu ile paylaştığı çalışmaları ile çalışma hayatının insanlık dışı şartlarını, çalışanların hayatına biçilen kıymeti, çalışma hayatının kuralsızlığını ve denetimsizliğini gözler önüne serdiğini belirtti.
“Denetlemeyen, caydırıcı cezaları hayata geçirmeyen devlet çalışma hayatını işverenlerin insafına bırakarak iş cinayetlerine davetiye çıkarıyor” diyen Gülenç, “Özellikle salgın periyodu hem sıhhat ve güvenlik tedbirlerinin ihmali tarafından hem de ekonomik olarak aslında makus olan tabloyu yeterlice ağırlaştırdı. Bu devirde toplumsal takviyeden mahrumluk, insanları şartlarına bakmaksızın bulabildikleri işte çalışmaya yönlendirdi. İşten atılma korkusu, sıhhat ve güvenlik tedbiri taleplerinin önüne geçti. Bunu fırsat bilen işverenler da kârlarına kâr kattılar. Bu nedenle, personel ölümlerinin nedenlerini işverenlerin almadığı tedbirler, sendikal örgütsüzlük, denetimsizlik diye sıralayabilirken buna bir de ülkedeki derin yoksulluğu eklemeliyiz” dedi.
‘ÇOCUK VE 65 YAŞ ÜSTÜ PERSONELLER, AĞIR TABLONUN DİĞER BİR YÜZÜ’
Çocuklar ve emekliler, yaşları gereği en teminatsız ve müdafaasız alanlarda kendilerine istihdam imkanı bulduğuna dikkat çeken Gülenç, şöyle devam etti:
“Çocuk personellik ve emekli insanların çalışma ömrüne tekrar dahil olması ve İSİG Meclisi bilgilerinden de gördüğümüz iş cinayetlerinde hayatlarını kaybetmiş olmaları bu yoksulluğun bir göstergesidir. Ne yazık ki yoksulluk derinleştikçe çalışma hayatına dahil olmaması gereken, okulda bu yaz devrinde tatilde, oyun alanlarında olması gereken çocuklar ve 25-30 yıl çalışarak devlete vergi ve prim ödemenin akabinde huzurlu bir hayatı hak eden emekliler de maalesef hayatta kalabilmek için çalışmak zorunda kalıyor. Çocuklar ve emekliler, yaşları gereği çalışma ömrünün en garantisiz ve müdafaasız, düşük fiyatlı ve sıhhat ve güvenlik tedbirlerinin alınmadığı alanlarda kendilerine istihdam imkanı bulabiliyorlar. Bu da hem fizikî ve fizyolojik durumları hem de alınmayan tedbirler nedeniyle onları daha çok iş cinayetleri ile karşı karşıya getiriyor. Haziran ayı içinde hayatını kaybeden 6 çocuk ve 14’ü 65 yaş üstü olmak üzere 51 yaş üstü 54 personel bu ülkemizdeki ağır tablonun öbür bir yüzü.”
‘BEN İSTEMEZ MİYİM TORUNLARIMA VAKİT GEÇİREYİM?’
Mehmet Yasuboğa, 7 yıldır emekli. Lakin emekli olduğundan beri çalışıyor. 78 yaşında olduğunu belirten Yasuboğa, “Mecbur çalışıyorum zira maaşım yetmiyor. Emekli maaşlarının düzenlenmesi gerekiyor. Devlet bizim bu durumumuzu dikkate almalı. Çok ezalar çekiyoruz. Şayet maaşlarımız bize yetseydi ben torunlarımla vakit geçirirdim. Artık burada çalışmak yerine memlekete gidecektim. Konutumuz, yaylamız, köyümüz var. Tatil yapacaktım ancak burada mecburen çalışıyoruz. 78 yaşındayım, hala çalışıyorum. Emekli olduğumda 650 lira alıyordum, artık aldığım emekli maaşı 2 bin lira bile değil” diye konuştu.
‘BABAM İŞ BULAMIYOR BEN ÇALIŞIYORUM’
İstanbul’un Sultangazi ilçesinde bir dokumada çalışan çocuk personel M.D, “Babam salgın başlayınca işten çıkartıldı. Bir yıldır iş bulamıyor. Bende ortacı olarak çalışıyorum. Meskene para götürüyorum. Kiramızı ve bakkal borcumuzu o denli ödüyorum. Birde 17 yaşında bir abim var. O da dokumacılıkta çalışıyor” dedi.
Gazete Duvar
