Ellen Phiddian
Avustralyalı ve Kanadalı araştırmacılar tarafından gerçekleştirilen bir araştırma, Covid-19’la ilgili kısıtlamalara ya da tavsiyelere uymayan insanların ortak ruhsal özellikleri olduğunu ortaya çıkardı. Bu, ziyadesiyle çeşitli bir küme olsa da genel olarak Covid önlemlerine ahenk göstermeyen şahısların iş birliği yapma ve niyetli olma ihtimali daha düşük ve yeni bilgiler edinmeye daha az istekliler; buna rağmen, daha dışa dönük bir yapıya sahipler. Bunun yanı sıra, bu şahısların erkek olma ihtimalleri daha yüksek ve haberleri resmi kaynaklardan takip etme olasılıkları daha düşük görünüyor.
BAŞLANGIÇTA AHENK ORANI ÇOK YÜKSEKTİ
PLOS One isimli mecmuada yayınlanan araştırma, Nisan ve Mayıs 2020’de Avustralya, Kanada, İngiltere ve ABD’de 1575 kişiyi kapsayan çevrimiçi bir anketin sonuçlarını tahlil etti. İştirakçilerin her biri, Covid’le ilgili tavır ve inançlarının yanı sıra kişilik, bilişsel yetenek ve demografik bilgilerle ilgili soruları cevaplamak için 30 ilâ 40 dakikalarını ayırdı. Araştırmanın başyazarı ve Sydney Üniversitesi’nde psikoloji alanında araştırmacı olan Doçent Sabina Kleitman, “İnsanların, tavsiye edilmemesine karşın arkadaşlarını ya da ailelerini ziyaret etmek üzere planlar hakkında açıkça konuştuklarını görmek çok ilginçti” diyor.
Genel bağlamda, iştirakçilerin yaklaşık yüzde 90’ı var olan Covid önlemlerine uyuyor. Sonuçlar, ABD vatandaşları ortasında yüzde 82, Avustralya’da yüzde 88 ve hem Kanada hem de İngiltere’de yüzde 94 ahenk oranıyla, bir ülkeden başkasına çok az değişlik gösteriyor. Kleitman, “O periyot için ziyadesiyle dikkat alımlı bir tutarlılıktı” sözlerini kullanıyor: “Şu anda büsbütün değişmiş olabilir çünkü durum salgının birinci dalgasında böyleydi ve toplumlar [COVID önlemleri bağlamında] birbiriyle çok emsal haldeydi. Artık çılgıncasına ayrışmış durumdalar.”
UYUMSUZLAR ORTA YAŞ KÜMESİNE DAHİL KETUM BEŞERLER
Araştırmacılar, elde ettikleri sonuçları Covid karşısındaki tavırlara ve ahenk gösterme/göstermeme davranışına nazaran kümelere ayırdılar. Kleitman, “[Tedbirlerle] uyumlu davranmayanların en genç beşerler olmadıklarını görmek, bizim için bir sürprizdi” diyor. En az ahenk gösteren kümenin yaş ortalaması 29.1’di ve örneklemde geniş bir çeşitlenme mevcuttu. Bilişsel açıdan uyumlu olan insanlara benziyorlardı; buna rağmen daha çok kendileriyle ilgilenmek ve yeni bilgilere daha az açık olmak da dahil olmak üzere, birkaç kişilik farklılığı görülüyordu.
Kleitman, “Çalışmada kullandığımız aktüel zekâ ve karar verme ölçümlerinde, kümeler ortasında rastgele bir fark tespit edemedik ancak kişiliğin yeni tecrübelere açıklık boyutu üzere zekâ konusunda farklılıklar bulduk” diyor. Uyumlu olmayan şahıslar Covid hakkında daha az dertliydiler ancak genel olarak daha az kaygılı değillerdi; Covid dışında kalan sıkıntılar hakkında uyumlu iştirakçiler kadar telaşlı olma ihtimalleri daha yüksekti.
Kleitman, şöyle konuşuyor: “[Bu durumda] nevrotikliğin de bir rol oynayabileceğini düşündük. Genel kaygılara ve tasalara daha yatkın olan insanların ahenk problemini yönlendirebileceğini düşünüyorduk. Buna rağmen, çalışmamızda buna rastlamadık. Bunun yerine, bu iki kümesi birbirinden ayıran şey sadece Covid hakkındaki kaygılarıydı.”
GERÇEK İLETİLER HAKİKAT KANALLARDAN ULAŞTIRILMALI
Kleitman, Nisan 2020 ile günümüz ortasında pek çok şey yaşanmış olmasına karşın, araştırmanın bilhassa de Delta salgınını kontrol altında tutmayı hedefleyen Sydney’de bu günlerde yürürlükte olan sıkı kurallar kelam konusuyken, Covid önlemleri hakkında verilen iletiler bağlamında potansiyel tesirleri olduğunu tabir ediyor. “Şu anda hoş bir bildirimiz var: Daima birlikteyiz!” diyor: “Kesinlikle gerçek olsa da bu bildiri, kendi çıkarını her şeyin önünde tutan uyumsuz bir kümeye mı ulaşıyor? Ben bu türlü olduğunu düşünmüyorum.”
Uyumlu olmayanların bilgi edinmek için resmi kaynakları ve klasik medyayı kullanma ihtimalleri daha düşük ve bu yüzden Kleitman, [doğru] haberleri yaymak için diğer usullerin kullanılması gerektiğini söylüyor:
“Mesajların değişmesi gerektiğini söylemiyorum ancak kimi ek iletilere gereksinimimiz var ve bunları iletmek için tahminen de ek düzeneklere muhtaçlık duyuyoruz. Tahminen de itimat duyulan bir tabibin cemaatlere ilişkin radyo istasyonlarında konuşması ve öteki toplum başkanlarının enfekte olmanın ve sevdiklerine bulaştırmanın tehlikelerini ve aşılama da dahil olmak üzere ahenk göstermenin sağladığı yararları tartışması ya da toplumsal medyanın yaratıcı biçimde kullanımı yoluyla bildirisi yayması gerekiyor.”
Kleitman, ahengi artırmak için verilen mali takviyenin kritik bir değer taşıdığını da kelamlarına ekliyor. “Karantinadan olumsuz etkilenen iş dünyası ve beşerler, geçim kaynaklarını yitirmemek için hükümetin verdiği dayanağa muhtaç durumdalar.”
Yazının yepyenisi Cosmos Magazine sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)
Gazete Duvar
