DİYARBAKIR – İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi Bayan Kurulu, 25 Kasım Bayana Yönelik Şiddete Karşı Memleketler arası Uğraş ve Dayanışma Günü münasebetiyle hazırlamış oldukları Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri Bayana Yönelik Şiddet Raporu’nu paylaştı.
“Kadına karşı şiddetin tarihçesi hayli eskilere dayanmaktadır” diyen İHD Şube İdare Konseyi Üyesi Sosyolog Ezgi Sıla Demir, insanlık tarihi boyunca, dünyanın dört bir yanında, eşitlik ve özgürlük uğraşı veren bayanlar, eril zihniyetin sürdürücüsü iktidarların amacı olmuştur. Bayanlar, şiddetin her türlüsüne maruz kalmalarına rağmen, eşitlik ve özgürlük çabalarından asla vazgeçmemiş, tam tersine uğraşlarını her gün yaygınlaştırmıştır. Ne yazık ki tüm coğrafyalarda bayana yönelik şiddet devam ederken, savaşın coğrafyası olan Ortadoğu’da bayanlar ve çocuklar; savaşların en çok ezileni ve acı çekeni olmak durumunda kalmaya devam etmektedirler” dedi.
SALGIN DEVRİNDE ŞİDDET ARTTI
Eril siyasetin tüm uygulamalarının, kapitalizmin devam edebilmesi için kullanılan tüm araçların, eşitsizlik, savaş iktisadı, tekrar tekrar üretilen şiddeti meydana getirdiğini vurgulayan Demir, “Bunlara ek olarak tüm Dünya’nın gayret ettiği Covid-19 salgını hasebiyle şiddetin katlanarak artmasına ve bayanların daha fazla sömürülmesine sebep olmuştur. Olağan vakitte bile bayana karşı şiddeti tedbire sistemleri gerçek düzgün işlemezken, bayanlar salgın nedeniyle aylarca kendisine şiddet uygulayan erkekle tıpkı meskende kalmak zorunda kaldı. Bayanlar bu periyotta, şiddete daha çok maruz kaldı lakin seslerini dahi duyuramadılar. İmkan bulabilen kimi bayanlar, toplumsal medya üzerinden yardım isteyebildi. Pandemi şartları ağırlaşarak devam etmektedir. Bu devirde şiddete maruz kalan bayanların kolay erişebileceği özel müracaat ve müdafaa sistemleri bir an evvel geliştirilmelidir” halinde konuştu.
BAYANLAR EN YAKINLARINDAN ŞİDDET GÖRDÜ
Her gün ortalama üç bayanın katledildiğine dikkat çeken Demir, “Kadınlar boşanmak istedikleri eşleri, ayrılmak istedikleri partnerleri, ağabeyleri, babaları ve en yakınlarındaki erkekler tarafında şiddete maruz kaldı yahut öldürüldü” sözünü kullandı.
Demir, “Ev içi şiddet, konut içi taciz birçok vakit yargıya taşınamamakta, mesken ve aile içinde bahis kapatılmaktadır. Yargıya taşınabilen olaylarda failler, genel olarak iyi hal ve tahrik indirimi üzere nedenlerle hafif cezalar almaktadır. Yetkili polisler, birden fazla hadiselerde konut içi şiddeti ailenin özel durumu olarak ele almakta, gerekli yasal süreçleri yapmadan, bayana nasihat ederek onu şiddet ortamına geri göndermektedir. Taciz ve tecavüz faili kolluk güçleri ise adeta cezasızlık zırhı ile korunmaktadır. Zaynal Abarakov ve Musa Orhan bunun son örnekleri oldu. Her iki kişi kamuoyu vicdanında mamahkûmlurken, yargı süreçleri skandala dönüştü” dedi.
CEZASIZLIK ZIRHI
“Kadınları katledenlerin cüreti ise cezasızlık siyasetinin ürünüdür” diyen Demir, şöyle devam etti: “Çünkü yargı ve siyaset evvel bayanı suçlamakta, toplumsal cinsiyet rollerinin dışına çıktığını ima etmektedir. Mahkemelerde yargı ve katillerin avukatları bayanların hayatlarını sorgulamaktadır. Tüm bu durumlar yetmezmiş üzere Bayana Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesine ve Bunlarla Uğraşa dair kontrat olan İstanbul mukavelesinin kararlarına uyulmamaktadır. Bu kontrat adeta yok sayılmakta ve mukavelenin anti propagandası yapılmakta ve kaldırılması için her türlü teşebbüste bulunulmaktadır. Meğer 2011 yılında imzalanmış olan bu kontrat Türkiye Anayasasındaki kararlarla eş kıymettir. Aile/ yuva dağıtmaktan çok bayanı ve ömrünü koruyan birçok ögesi içermektedir. Mukavelenin iptali yerine aktif olarak uygulanması tartışılmalı, eldeki imkanlar bunun için kullanılmalıdır. Aksi halde her yıl ortaya çıkan bu vahim tablolar artmaya devam edecek, birçok bayan ömrünü yitirecektir.”
AYRIMCILIK ORTADAN KALDIRILMALI
Demir, tespit ettikleri datalara nazaran 1 yıl içinde aile içi ve toplumsal alanda gerçekleşen erkek şiddeti sonucu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde 42 bayanın katledildiğini ve 33 bayanın intihar sonucu ömrünü yitirdiğini paylaştı. Demir, 35 bayanın ise kuşkulu bir biçimde meyyit olarak bulunduğuna dikkat çekti.
Demir, “İnsan hakları derneği olarak yaptığımız bu tespitler Türkiye’nin yalnızca bir bölgesinde meydana gelmiş, bayan kimliği üzerinden gerçekleşmiş olayları yansıtmaktadır. Türkiye’nin genel tablosu ise elbette daha vahimdir” dedi.
Demir, şunlar söyledi: “Biz bayanlar, her alana uzanan cinsiyetçiliğin ve eril zihniyetin yarattığı şiddet kültürüyle karşı karşıyayız. Buna son verilmesi için davet ve taleplerimizi bir defa daha tekrarlıyoruz: Devlet bayana karşı şiddeti önlemek için her türlü önlemi almakla yükümlüdür. Toplumsal Cinsiyet Eşitliğini, toplumun tüm bölümlerine yaygınlaştırmak için siyasetler üretmelidir. Cinsiyete dayalı ayrımcılığı ortadan kaldırmalıdır. Bayana karşı şiddet uygulayan failler hakkında tesirli ve caydırıcı cezalandırma yoluna gidilmeli ve cezasızlık siyasetlerinden vazgeçilmelidir.
‘İSTANBUL KONTRATI YAŞATIR’
“İHD’li bayanlar olarak, bayana karşı şiddetle çabaya tüm gücümüzle devam edeceğiz” diyen Demir, İstanbul Sözleşmesi’nin 5’inci hususu ile devlete yükümlülükler yüklediğini hatırlattı:
-Taraflar bayanlara karşı rastgele bir şiddet aksiyonuna girişmekten imtina edecek ve devlet yetkililerinin, vazifelilerinin, organlarının, kurumlarının ve devlet ismine hareket eden başka aktörlerin bu yükümlülüğe uygun bir biçimde hareket etmelerini temin edeceklerdir.
-Taraflar, devlet dışı aktörlerce gerçekleştirilen ve bu Kontratın kapsamı dâhilinde ki şiddet aksiyonlarının önlenmesi, soruşturulması, cezalandırılması ve bu hareketler nedeniyle tazminat verilmesi konusunda azami dikkat ve itinanın sarf edilmesi için gerekli yasal ve başka önlemleri alacaklardır.” (DUVAR)
Gazete Duvar