HDP Iğdır Milletvekili Habip Eksik, 1979 yılında Ermenistan’da faaliyete geçen Metsamor Nükleer Santralinin tehlike arz ettiğini duyurdu. Yakın tarihte yaşanan Çernobil ve Fukuşima nükleer kazalarındaki ortak özelliğe bakıldığında santrallerin birebir teknolojiyle inşa edildiğini belirten Eksik, “Bu santraller birinci kuşak nükleer santral olarak isimlendirilmekte olup dünyanın en eski ve en tehlikeli teknolojileri ile inşa edilmişlerdir. Bu nedenle Metsamor Nükleer Güç Santrali’nin güvenliği ve kapatılması Ermenistan kadar, Iğdır, Kars, Erzurum, Ardahan başta olmak üzere Türkiye’yi ve başka bölge ülkeleri için hayati bir kıymet taşımaktadır” dedi.
‘DÜNYANIN EN TEHLİKELİ SANTRALİ İLAN EDİLDİ’
Santralin 1988 yılında yaşanan sarsıntıda önemli derecede ziyan görerek uzun mühlet kullanım dışı kaldığını belirten Eksik, 1995 yılında Ermenistan’ın güç muhtaçlığını münasebet göstererek tekrar üretime geçirdiğini söyledi. Fakat santralin memleketler arası otoriteler Birleşmiş Milletler Memleketler arası Atom Gücü Ajansı (IAEA) ve Avrupa Birliği (AB) tarafından ‘dünyanın en tehlikeli santrali’ ilan edildiğine dikkat çeken Eksik, “Çernobil felaketinden daha büyük bir trajedi rolünü oynayabileceği ve radyoaktif gazların atmosfere yayılması durumunda yalnızca etraf vilayetlerin değil etraf ülkelerin de etkilenmesi kaçınılmazdır” dedi.
Kelam konusu santralin fay sınırında olduğunu belirten Eksik, yakın vakit iki önemli zelzelenin meydana geldiğini hatırlatarak, “Bir zelzele yahut öteki bir sebeple kaza geçirmesi durumunda santralin Ermenistan, Nahçivan, İran, Azerbaycan ve Gürcistan’a ve Türkiye’nin Doğu Anadolu bölgesine büyük ziyan vereceği öngörülmektedir” dedi.
‘KANSER OLAYLARINDA BÜYÜK ARTIŞ VAR’
Santralden insan sıhhatini tehdit eden birçok radyoaktif sızıntı olduğunu sav eden Eksik, “Ayrıca Arpaçay ve Aras ırmaklarından çekilerek santralin soğutulmasında kullanılan su yeraltına geri verildiği söylenmektedir. Iğdır Vilayet Tarım Müdürlüğü’nün datalarına nazaran son yıllarda hayvanların sakat doğumlarında artış bulunmaktadır. Ve tekrar bölgede kanser hastalıklarında büyük bir artış olduğu gözlenmektedir. Halk yetiştirdikleri meyve ve sebzelerde de santralin yarattığı tesirlerin olduğu tabir edilmektedir” dedi.
‘BAKANLIĞINIZIN RASTGELE BİR ÇALIŞMASI VAR MIDIR?’
Eksik, Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a kelam konusu santralle ilgili şu soruları sordu:
* Metsamor Nükleer Santrali’nin muhtemel bir zelzeleye karşı dayanıklılığı konusunda tarafınızda yeni bir data, bilgi var mıdır? Kamuoyuyla paylaşılacak mıdır?
* Bu santralin kapatılması için hükümet olarak Rusya, Ermenistan, AB, memleketler arası kuruluşlar nezdinde teşebbüsleriniz var mıdır? Var ise bunlar nelerdir ve hangi kademededir? Olacak mıdır? Ayrıyeten bölge halkının gelir ve refah seviyesinin arttırılmasına katkıda bulunacak ve ticaretin gelişmesinde kıymetli rol oynayacak Türkiye ile Ermenistan ortasında ilişkiyi sağlayan Alican hudut kapılarının yine açılmasına yönelik Bakanlığınızı rastgele bir çalışması var mıdır? Olacak mıdır?
* Bakanlık santralin Türkiye için yarattığı tehlikeleri milletlerarası platformlarda gündeme getirmiş midir, bu konuda alınmış bir karar yahut çalışma var mıdır? Olacak mıdır?
* Iğdır vilayetinde radyasyon ölçümü Atom Gücü Kurumu ve ayrıca kurumlar tarafından, hangi dönemlerle, hangi vakitlerde yapılmıştır? Yapılacak mıdır? Yapıldıysa sonuçları nelerdir? Kamuoyuyla paylaşılmış mıdır? Paylaşılacak mıdır?
* Bakanlığınız Metsamor Nükleer Santralinin etrafa verdiği ziyanları önlemek için insan ve canlı sıhhati ismine ne üzere tedbirler almıştır? Bu konuda halk bilgilendirilmekte midir? Bilgilendirilecek midir?
* Iğdır’da kanser olaylarındaki artışta Ermenistan Metsamor Nükleer Santralinin tesiri nedir? Bakanlığınızın bu taraflı yürüttüğü rastgele bir çalışma bulunmakta mıdır? Olacak mıdır?
* Metsamor Nükleer Santralinin beşerler dışındaki canlılar üzerinde tesiri araştırılmış mıdır? Araştırılacak mıdır?
* Metsamor’un ziyanlı tesirlerinden halkı korumak için bakanlık olarak yürüttüğünüz çalışmalar nelerdir?
* Türkiye’de Çernobil gibisi bir facia yaşanmaması için gerekli tedbirler alınmış mıdır? Alınacak mıdır? Halka muhtemel bir nükleer kazaya ve radyasyon sızıntısına karşı tatbikat yapılmış mıdır? Yapılacak mıdır? İyot tabletleri dağıtılmış mıdır? Dağıtılacak mıdır?
* Çernobil ve gibisi facialarda Nükleer Ziyanların Tazmini konusunda mağdur olanlar ziyanlarını karşılamak için Memleketler arası üst mahkemelere kadar başvurmuş ve uzun müddet ziyanlarını tazmin edememiştir. Birçok ülke bu facialar sonrası yeni maddelerle ziyan tazminini milletlerarası mutabakatlarla teminat altına almaya çalışmıştır. Örneğin, Japonya’da zelzele ve tabiat afetleri çok olmaktadır. Özel sigortalar bu tıp ziyanları karşılamamaktadır. Neredeyse Türkiye sonları içinde yer alan bu nükleer santralin kazaya uğraması durumunda Türkiye’nin uğrayacağı zararın ne formda tazmin edilmesi planlanmaktadır? Metsamor Nükleer Santrali muhtemel bir kaza yahut nükleer sızıntıya karşı sigortalanmış mıdır? (HABER MERKEZİ)
Gazete Duvar
