Türkiye iktisadında son iki yılda su yüzüne çıkan ekonomik buhran, korona virüsü salgınıyla daha da derinleşti. 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül de, ekonomik göstergelerin arkaya gidişi gösterdiğini belirterek, ‘Türkiye’nin ayakta durabilmesinin arkasında birinci beş yılda hayata geçirilen yapısal ıslahatların bulunduğu’ açıklamasını yaptı.
“2002’de siyasetin gösterdiği irade ileriki yıllarda bozulmaya başladı. Vizyon devranla gitti. Bugün kamu harcamaları şeffaf değil. Bu durum Türkiye’yi öngörülemez devlet haline getiriyor” diyen Gül, daha çok şeffaflık ve liyakat vurgusu yaptı.
Karar Gazetesi’nden Taha Akyol’a konuşan Gül’ün açıklamaları özetle şöyle:
-Türkiye uzun vadeli, tahlile ve bilirkişiliğe dayalı bir strateji noksanlığını hissediyor. Ekonomik göstergelerdeki önemli bozulmalar arkaya gidişe işaret ediyor. Bu durum korku verici.
-İlk AK Parti hükümetlerini kurduğumuzda hazırlıklıydık. Yapısal dönüşümle yatırımcılar için öngörülebilirlik ve şeffaflık oluştu. Yıllık 30 milyar dolardan fazla direkt yatırım geldi.
-Son beş yılda yaşananlara karşın bugün hâlâ ayakta durabiliyorsak bu birinci beş yılda iktisattaki yapısal dönüşüm sayesinde. O ıslahatlar sayesinde dayanıklı bir iktisat oluştu.
-Bugün gelinen noktada finansal ve ekonomik göstergelerdeki önemli bozulmalar bir geçmişe gidişe işaret etmektedir. Yılların tasarrufu ile biriktirilen varlıklar önemli ölçüde paha kaybetmektedir. Bu durum tasa vericidir.
GÖRDÜĞÜM EN BÜYÜK TEHLİKE BORÇLANMA
-40 senelik pahalılık belasını sona erdirdikten sonra tekrar çift rakamlı pahalılık nispetlerine geri dönüşümüz refahın topluluğa yayılmasını önleyen, tehlikeli bir gelişme.
-Gördüğüm en büyük tehlike ise borçlanma. AK Parti hükümetlerinin daha evvel Türkiye’yi kurtardığı dövizle iç borçlanmanın tekrar kaynak muhtaçlığı için bir yol olması ileride büyük sorun olur.
-Ülkenin bugünkü borçlanması yüksek maliyetlerle gerçekleşiyor. Bu da bahsettiğim bozulmalar nedeniyle Türkiye’nin risk priminin yüksek olmasından kaynaklanıyor.
VİZYON GİTTİ
-2002’de siyasetin gösterdiği irade ileriki yıllarda bozulmaya başladı. Vizyon vakitle gitti. Bugün kamu harcamaları şeffaf değil. Bu durum Türkiye’yi öngörülemez memleket haline getiriyor.
-Kuvvetler ayrılığına dayalı, güçlü parlamenter sistem olmalı. Zira Türkiye’de ülkü demokratik hukuk devleti bu türlü gerçekleşir. Bu da sürdürülebilir ekonomik kalkınmanın temeli.
YAPILMASI GEREKENLER
-Kısa vadede yapılması gereken öncelikle siyasi zihniyet olarak özgürlükçü bir yola girerek, yatırım ortamını iyileştirip inanç verecek siyasetleri kararlı bir biçimde pratiğe koymaktır.
-Uzun vadede ise Anayasa’dan başlayarak yüksek standartlı demokratik hukuk devletini inşa edip, kurallar çerçevesinde işleyen bağımsız piyasa iktisadını gerçekleştirmek gerekir.
-Bugünden yarına yapılabilecek en kolay iş üstün nitelikli insan kaynağını ve kurumsal yapıyı tekrar aktif hale getirmek, bilhassa orta ve üst kademe bürokraside ehliyeti ve liyakati önde tutarak bürokratların devlet terbiyesi ile tarafsız ve çok çalışmalarını temin etmektir.
Gazete Duvar