Pandemi nedeniyle bir yıldır orta verilen Mimar Sinan Hoş Sanatlar Üniversitesi (MSGSÜ) Kent ve Bölge Planlama Kısmı tarafından düzenlenen Çarşamba Seminerleri, İstanbul Üniversitesi, Kentleşme ve Etraf Meseleleri Ana Bilim Kolu öğretim üyesi Pınar Giritlioğlu’nun sunumuyla tekrar başladı.
Giritlioğlu, öncelikle Kuzey Marmara Otoyolu, 3. Boğaz Geçişi Projesi ve Üçüncü Havalimanı Projesi olmak üzere 15 yıldır süregelen mega projelerin sonuçlarını paylaştı:
“Kuzey Marmara Otoyolu ve 3. Boğaz Geçişi Projesi’nde 628, 6 ha tarım toprağı, 345 hektar meşe yoğunluklu orman alanı, 284 hektar kozalaklı/iğne yaprak ağaç alanı kaybedildi. Üçüncü Havalimanı Projesi’nde ise 13 milyon civarında ağaç kesildi. 17 endemik bitki çeşidi projeden direkt etkilendi.”
‘BOĞAZ GEÇİŞ GÜVENLİĞİ FALAN DEĞİL, KONUT ALANI AÇILIYOR’
Giritlioğlu, yapılması planlanan mega projelerden bir başkası olan Kanal İstanbul projesi için şunları söyledi:
“Proje alanındaki toplumsal yapıya baktığımızda nerdeyse 600 bin nüfusa sahip bir yerleşme alanı olduğunu görüyoruz. Bu bölgede yaşayanlar genel olarak ormancılık, tarım ve hayvancılıkla uğraşmakta. Bunların hepsi sonlanacak. Birtakım köyler direkt kanal altında kalacak.”
Giritlioğlu, 2019 yılı, 1/ 100 000 ölçekli plan değişikliği raporuna nazaran kanalın yapılma münasebetini paylaştı:
“Türkiye Cumhuriyeti, su yollarını ve lojistik dalını güçlendirecek, İstanbul Yeni Havalimanı üzere büyük projelerle entegre olacak, İstanbul Boğazı’nın trafik yükünü hafifleterek, buradan tehlikeli unsur taşıyan tankerlerden ötürü mümkün bir felaketi önleyecek yeni bir su yolu projesi hayata geçirmek istemektedir.”
‘BAZI BÖLGELERE AYRICALIKLI İMAR PLANLARI VERİLECEK’
Fakat bu münasebetin bilakis Giritlioğlu, Kanal İstanbul’un iki maksat taşıdığına vurgu yapıyor:
“Birincisi ekonomik büyüme ve artan nüfusa yeni yerleşim yerleri açma. Bunun içinde afet planı yok. Boğaz geçiş güvenliği falan da yok. Plan raporunda bunların hepsi itiraf ediliyor.”
Giritlioğlu, Kanal İstanbul kapsamında özel proje alanlarının olduğuna ve oralarda kat yüksekliği için ayrıcalıklı imar hakkı verileceğine dikkat çekerek anlatıyor:
“Kanal bölgesinde neler yapılmak isteniyor? Konut, resmi kurum, ticaret, küçük sanayi sitesi, üniversiteler, gümrükler, antrepo ve depolar, nakliye ambarları, haller, TIR-kamyon parkları kongre ve fuar alanları, mezarlık alanları… Çok sayıda işlev bu alana yükleniyor. Yakınlardaki plan değişikliğinde bunların içindeki kimi işlevler kaldırıldı. Bu alan büsbütün konut alanına çevrilmiş durumda. Birtakım bölgeler için özel proje alanları var. Oralarda kat yüksekliği için ayrıcalıklı imar hakkı verilecek.”
‘SIĞINACAĞIMIZ SON NOKTA HUKUK ANCAK ORDAN DA EMİN DEĞİLİZ’
Giritlioğlu, çevrimiçi düzenlenen seminerde “Mülkiyet transferini takip edebiliyor muyuz? sorusuna şöyle karşılık verdi:
“El değiştirmelerin büyük bir kısmı 2012 yılında esasen başlamıştı. Şimdilerde el değiştirmelerini basın dışında takip edemiyoruz. Belediyelerin tapu kayıtlarına erişimi engellendi.”
“Köylülerin büyük bir kısmı yerlerini sattılar lakin haklılar da… Tarım siyaseti bu türlü olduğu sürece, ellerindeki toprağı arsa olarak kıymetlendirmekten öbür bir seçenekleri olmadığı sürece orada yaşayan insanların öbür türlü davranmasını beklemek mümkün değil.”
Giritlioğlu gelinen süreçte hem meslek odaları, hem bilim insanları hem de hukukçular olarak gereken adımları attıklarını anlatıyor:
“Davalarımızı açtık. Uzman görüşleri verdik mahkemelerde. Bir hukuk devleti içinde sığınacağınız son nokta hukuktur lakin ne yazık ki orda da emin değiliz.”
Gazete Duvar
