Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşar Yardımcılığı, birinci Toplumsal Güvenlik Kurumunun Kurucu Başkanlığı ve Çalışma Bakanlığı Müsteşarlığı misyonlarından sonra TÜİK Başkanlığı yapmış olan Birol Aydemir, TÜİK datalarına kendisinin de inanmadığını söyledi.
TV5’teki İktisat ve Ötesi’ programında Hasan Basri Akdemir ile İbrahim Kahveci’nin sorularını cevaplayan Birol Aydemir, kendisinin TÜK Başkanlığı devrinde Gelir Yönetimi’nden hiçbir bilgi alamadıklarını anlmatarak “O zamanki Maliye Bakanlığı Müsteşarı, bu bahse mahzur oldu. O zamanki müsteşar şimdiki Merkez Bankası Başkanı” diyerek Naci Ağbal’ı suçladı.
Ali Babacan liderliğindeki DEVA Partisi’ne katılan Aydemir bütün ülkelerde istatistik kurumlarının eleştirildiğini lakin Türkiye’de TÜİK’e yönelik tenkitlerin son yıllarda çok yükseldiğini belirterek “İnsanlar, artık açıklanan bilgilere güvenmez hâle geldi. İşin doğrusu, evet, ben de TÜİK’in enflasyon, istihdam, büyüme üzere alanlarda yayınladığı bilgilerin artık çok kuşkulu ve tartışmalı olduğu konusunda hemfikirim” dedi.
“GELİR YÖNETİMİ, TÜİK BAŞKANLIĞIM BOYUNCA DATALARI BANA VERMEDİ”
Aydemir, TÜİK istatistiklerini hazırlamak için başka kurumların datalarını temin etmeleri gerektiğini lakin kendisinin TÜİK Başkanlığı boyunca o devrin Gelir Yönetimi Başkanlığı yöneticilerinin bu dataları kendisine vermediğini söyledi. Gelir Yönetimi Başkanlığının kanunen de bu dataları TÜİK’e vermek zorunda olduğunu belirten Aydemir, şunları söyledi:
“4,5 yıl boyunca ben olduğum sürece vermedi. Evet; motamot, bunun altını çizerek söylüyorum. O zamanki Maliye Bakanlığı Müsteşarı, bu mevzuya pürüz oldu. O zamanki müsteşar da şimdiki Merkez Bankası Lideri oldu. Evet, Naci Ağbal. Evvel bakan oldu, sonra Merkez Bankası Lideri oldu. Ben tekraren istememe karşın, kendi kanunlarındaki kararı mahzur göstererek, Vergi Yordam Kanunundakini, veremeyeceklerini söylediler. Ben de bizim TÜİK kanunu gereği bunu vermeleri gerektiğini ve bunun bir mecburilik olduğunu söylememe karşın, buna yıllarca mahzur oldular. ‘Kanun değişikliği gerekir’ dediler. Kanun değişikliğini hazırlayarak Meclis’e götürdük ki gerek yokken bile, ancak Meclis’te kanunun geçmesine de mahzur oldular. Ancak çok değişiktir, Türkiye’de aslında idarenin ve yöneticilerin ideolojisini anlamak açısından gerçekten burası çok kıymetli, bunun altını çiziyorum; ben ayrıldıktan sonra, sanıyorum mayıs-haziran üzere, ben şubat başında ayrıldım, hiçbir kanun değişikliği yapılmadan, hiçbir şey değişmeden Gelir Yönetimi, bütün bilgilerini TÜİK’e açtı.”
Birol Aydemir, TÜİK’in açıkladığı istatistiklerle ulusal gelirin ilişkisinin koptuğunu tabir ederek, “Artık büsbütün Gelir İdaresi’nin kayıtlarına bağlı olarak yapılıyor ve onun üzerine yalnızca kayıt dışı iktisatla ilgili düzenlemeler yapılıyor” dedi. Aydemir, ulusal gelirin artışına münasebet olarak yapılan açıklamaların hiçbirinin kendisine tatmin edici gelmediğini söyledi.
Yatırımlarda kamu-özel ayrımının hâlâ belirlenemediğine de işaret eden Aydemir, “Yani hâlâ kamu ne kadar yatırım yapmış, ne kadar makine-teçhizat, ne kadar inşaat yapmış, özel ne kadar yapmış, bunun detayları yok. Ulusal gelir açısından baktığımızda, açıklanmaya muhtaç bahisler var” dedi.
“TÜRKİYE’DE HİÇBİR BAĞIMSIZ KURUM KALMAMIŞTIR”
Bir istatistik kurumunun olmazsa olmazının, o kurumun bağımsızlığı olduğunu vurgulayan Aydemir, istatistik kurumunun bağımsızlığının, Merkez Bankası’nın bağımsızlığından bile kıymetli olduğunun altını çizdi.
Aydemir, kelamlarına şöyle devam etti: “Eğer siz, dataları yanlışsız bir biçimde toplayıp, hakikat bir halde istatistik üretip, bunu bağımsız, tarafsız bir formda yayınlayamıyorsanız, o vakit sizin alacağınız kararların, uygulayacağınız siyasetlerin yanlışsız olma ihtimali de yok; zira dataya dayalı bir siyaset üretmeniz lâzım. Şayet enflasyon verisini düşük gösteriyorsanız; gerçek enflasyon, sizin gösterdiğinizden daha yüksekse, o vakit sizin uygulayacağınız para-maliye siyasetleri yanlışsız olabilir mi? Mümkün mü bu? Ben bunu söylerken, TÜİK bağımsızlığını kaybetmiş midir? Evet, katiyetle kaybetmiştir. Merkez Bankası da kaybetmiştir, TÜİK de kaybetmiştir, BDDK da kaybetmiştir, EPDK da kaybetmiştir, SPK da kaybetmiştir. Türkiye’de hiçbir bağımsız kurum kalmamıştır. Bu çok net. Bu bu türlü biline. İstatistik Kurumunun bağımsızlığı neden kıymetlidir? Zira İstatistik Kurumu, birebir vakitte hükümetin icraatını ölçüyor. Enflasyon verisi, büyüme verisi, sanayi üretimi verisi, istihdam verisi neyi ölçtü? Kimin performansı bu? İktisat performansı. Pekala, ekonomiyi kim yönetiyor? İktidar yönetiyor. İktidarın performansını ölçen, İstatistik Kurumu. İstatistik Kurumunuz, şayet bağımsız olmazsa nasıl ölçer? Nasıl tarafsız bir formda davranabilir?”
“TÜİK BİLGİLERİ, AÇIKLANMADAN EVVEL BERAT ALBAYRAK’A MI VERİLİYORDU?”
TÜİK’in bilgilerinin, herkese, Cumhurbaşkanına da sokaktaki vatandaşa da tıpkı anda açıklanması gerektiğini vurgulayan Aydemir, Berat Albayrak devrinde TÜİK bilgileri açıklanmadan evvel, bu bilgilerin kendisine sunulduğunu ileri sürdü.
“Olamaz bu türlü bir şey” diyen Aydemir, TÜİK bilgileri açıklanmadan evvel Bakan Albayrak’ın verdiği sayılarla TÜİK dataları açıklandıktan sonra ortaya çıkan sayıların tıpkı olmasından hareketle bu kanaate sahip olduğunu söyledi.
“ASALETEN ATAMA YAPILMAYIŞININ SEBEBİ NEDİR”
TÜİK’in lideri dahil, yöneticilerinden hiçbirisinin asaleten atanmış olmadığına işaret eden Aydemir, “Bugün bakan istesin, yarın sabah TÜİK’deki yöneticilerin tamamını değiştirebilir. Bir tanesi asaleten atanmış değil. Sormak lâzım, ‘atamalar niçin yapılmıyor?’ diye” halinde konuştu.
Durumun yalnızca TÜİK’de değil bakanlıklarda da bu türlü olduğunu lisana getiren Aydemir, “Kurumların niçin yöneticileri asaleten atanmaz, niçin vekâletle sarfiyat? Sahiden çok enteresan bir şey” dedi.
Aydemir, asaleten atanmış yetkililerin ya Bakanlar Konseyi Kararı ile yahut üçlü kararname ile atanabildiğini, vekâleten atamaların ise kurumun lideri tarafından bile yapılabildiğini belirterek, misyondan alınmalarını kolaylaştırmak için vekâleten atama yapıldığına dikkati çekti.
“TÜİK LİDERİNİN İSTATİSTİKLE İLGİLİ HANGİ DENEYİMİ VE BİLGİSİ VAR”
Liyakat konusuna da dikkati çeken Aydemir, “Ben artık soruyorum: TÜİK Liderinin istatistikle ilgili hangi deneyimi ve bilgisi var? Hangi kurumlarda çalışmış? Yahut diğer kurumdakine… TÜBİTAK’A veteriner götürülüp Ulakbim’de lider yardımcısı yapıldı ya. Yani liyakat dediğimiz şeyin hiçbir tane ölçütü kalmadı” diye konuştu.
“ASGARİ FİYATTA BULGARİSTAN’IN BİLE GERİSİNE DÜŞTÜK”
Ulusal Gelirin bir periyot 12 bin 485 dolara yükseldiğini, bu yıl ise muhtemelen 8 bin dolar olacağını tabir eden Aydemir, “Biz, yüzde 40’ın üzerinde fakirleştik” dedi. Taban fiyatın 550 dolara karşılık geldiği vakitler yaşandığını hatırlatan Aydemir, bugün 300 dolara karşılık geldiğine dikkati çekti. Aydemir, “Asgari fiyatta Bulgaristan’ın bile gerisine düştük. İnsanların anlaması için söylüyorum. Bu makûs idarenin getirdiği ıstırap, nitekim bir fakirleşmedir, yoksullaşmadır, gelir kaybıdır” dedi.
“VATANDAŞA ‘DOLARINIZI SATIN’ DİYENLER KAÇ BİN DOLAR MAAŞ ALIYOR”
Bir vakitler vatandaşlara dolarlarını Türk Lirası’na çevirmelerini tavsiye edenlerin artık vatandaşa neden hiçbir açıklama yapmadıklarını soran Aydemir, “Vatandaşa ‘dolar satın’ diyenlerin arkadaşların maaşlarının kaç bin dolar olduğunu beşerler bir bilse ya… Hangi kurumlardan ne kadar para aldıklarını bilseler ya… Şu anda üst seviye yöneticilerin ne kadar maaş aldığının bile bilgisi yok, biliyor musunuz? Evvelce hepsi yayınlanırdı. Artık Saray’daki danışmanların ne kadar para aldığını, hangi idare konseyi üyeliğinden ne kadar aldığını biliyor musunuz? Hiç gördünüz mü bu türlü bir liste, açıklama?”
“KALKINMA PLANI’NA NE YAZDIRDI VAZİFEYE GELİNCE NE YAPTI?”
Birol Aydemir, 11. Kalkınma Planı’na faizin enflasyonun sebebi olduğunu yazdıran Naci Ağbal’ın, Merkez Bankası Lideri olunca faizi arttırdığına işaret ederek, “Şimdi merak ediyorum, Merkez Bankası Liderimiz, bunu nasıl açıklayacak? Ne diyecek? O vakit niçin faizi arttırdı” diye sordu.
Birol Aydemir, Merkez Bankası’nın döviz kurunu düşürmek için 2019 yılından itibaren yaklaşık 130 Milyar doları sattığını hatırlatarak, “Yaktılar yani. Gitti, para gitti” dedi.
Aydemir, “Son 2 yıldaki ortalama kurla satışlardan bugünkü kuru aldığımızda yaklaşık 160-170 Milyar TL ziyan var. İki yıl içinde satılan bu 130 Milyar doların o ortalama kur ve bugünkü kurla ortadaki farkını alıp çarptığımızda yaklaşık 300 Milyar TL Merkez Bankası ziyan etti. Pekala, bu para kime gitti? Kim aldı gitti bu parayı? Nereye gitti?
“HALKIN ARTIK İKTİDARA GÜVENMEDİĞİNİN EN SOMUT GÖSTERGESİ”
Aydemir, döviz tevdiat hesaplarında, toplam mevduat içinde döviz tevdiat hesaplarının hissesinin geçmişte yüzde 25’e kadar düştüğünü; yani istikrarlı devirde insanlarda inanç oluştuğunu ve bu sebeple insanların dövizlerini bozdurup TL’ye geçtiklerini, bugün ise döviz tevdiat hesaplarının toplam mevduat içindeki oranının %55 civarında olduğunu kaydetti. Aydemir, “Aslında, halkın artık iktidara güvenmediğinin en somut göstergesi budur” dedi.
“Bütün dünyada sıfır faizle para ortalıkta dolanıyorken” son 2 borçlanmada, %6,5 faizle borç alındığına işaret eden Aydemir, “Bu, berbat idarenin bir eseridir” dedi.
4 KARA DELİK: VARLIK FONU, KAMU BANKALARI, KÖİ, TOKİ
Türkiye’deki 4 kara delikten birinin Varlık Fonu olduğunu söz eden Aydemir, bu mevzuda da şunları söyledi:
“Ne olduğunu bilmiyoruz, ne yapıldığını bilmiyoruz. Şeffaflık yok. İsmi üstünde Varlık Fonu ama şu ana kadar 63-64 milyar borçlanmış, Varlık Fonu. Hiçbir kontrol yok. Ben dünyada bilmiyorum, görmedim; bu türlü bir şirketin başının cumhurbaşkanının olduğu diğer bir ülke bilmiyorum. Başında cumhurbaşkanının olduğu bu şeyi kim denetleyecek? Kim hesap soracak? Bu türlü bir şey olabilir mi? Kendi içinde bir sürü çelişki içeriyor, Varlık Fonu.”
Kara deliklerden birinin de kamu bankaları olduğunu belirten Aydemir, 2001 krizinin sebeplerinden birinin kamu bankaları olduğunu, bugün de birebir durumun devam ettiğini, kamu bankalarının bilançolarının şeffaf olmadığını, denetlenmediğini söyledi.
Aydemir, başka bir kara deliğin de Kamu-Özel İşbirliği olduğunu, 2021, 2022, 2023 yılları için hazine garantili bu yapılar için bugünkü dolar kuruyla yaklaşık 110 milyar lira ödeneceğini, dolar kurunun yükselmesi hâlinde bu fiyatın 150 milyar liraya kadar çıkabileceğini kaydetti. Aydemir, “Bunlar, çok büyük paralar. Bunlar, o denli az buz paralar değiller” dedi.
Aydemir, dördüncü kara deliğin de TOKİ olduğunu belirterek, “TOKİ’nin müteahhitlere ne kadar borcu var? Kamu kurumlarının TOKİ’ye ne kadar borcu var? Orası da öbür bir alan” diye konuştu. (HABER MERKEZİ)
Gazete Duvar
