Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yılın ikinci çeyreğine ilişkin büyüme sayılarını açıkladı. Korona virüsü salgınının da tesirlerini artırdığı yılın ikinci çeyreğinde Türkiye iktisadı (Gayrı Safi Yurt içi hasılası-GSYH) yüzde 9,9 daraldı. Mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış daralma ise yüzde 11 olarak gerçekeşti.
AA anketine katılan uzmanların beklentisi yüzde 11, daha geniş iştirakli tahlillere nazaran ise yüzde 7,5 ile yüzde 15 ortasında değişen küçülme bekleniyordu.
TÜİK bilgilerine nazaran Türkiye iktisadı, yılın birinci çeyreğinde yüzde 4,5 büyümüştü. Iktisat 2019’da ise yalnızca yüzde 0,9 büyümüştü.
ENDÜSTRIDE BÜYÜK DARALMA
GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2020 yılı ikinci çeyreğinde bir evvelki yıla nazaran zincirlenmiş hacim endeksi olarak; tarım yüzde 4,0, bilgi ve bağlantı faaliyetleri yüzde 11,0, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 27,8, gayrimenkul faaliyetleri (kısa vadeli ucuz kredi etkisi) yüzde 1,7 arttı.
Sanayi yüzde 16,5, inşaat dalı yüzde 2,7, hizmetler yüzde 25,0, mesleksel, idari ve dayanak hizmet faaliyetleri yüzde 16,5, kamu idaresi, eğitim, insan sıhhati ve toplumsal hizmet faaliyetleri yüzde 2,4 ve öteki hizmet faaliyetleri yüzde 18,0 azaldı.
.
MEVSİM TESIRINDEN ARINDIRILMIŞ DARALMA YÜZDE 11
Mevsim ve takvim tesirlerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir evvelki çeyreğe nazaran yüzde 11,0 azaldı. Takvim tesirinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2020 yılı ikinci çeyreğinde bir evvelki yılın birebir çeyreğine nazaran yüzde 10,0 azaldı.
Üretim usulüyle GSYH kestirimi, 2020 yılının ikinci çeyreğinde cari fiyatlarla bir evvelki yılın birebir çeyreğine nazaran yüzde 1,3 artarak 1 trilyon 041 milyar 643 milyon TL oldu. GSYH’nin ikinci çeyrek bedeli cari fiyatlarla ABD doları bazında 153 milyar 180 milyon olarak gerçekleşti.
HANE HARCAMALARI DA AZALDI
Devletin kesin tüketim harcamaları, 2020 yılının ikinci çeyreğinde bir evvelki yılın tıpkı çeyreğine nazaran zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 0,8 azaldı. Yerleşik hanehalklarının tüketim harcamaları yüzde 8,6, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 6,1 azaldı.
Mal ve hizmet ithalatı, 2020 yılının ikinci çeyreğinde bir evvelki yılın tıpkı çeyreğine nazaran zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 6,3, ihracatı ise yüzde 35,3 azaldı.
.
İşgücü ödemeleri, 2020 yılının ikinci çeyreğinde bir evvelki yılın tıpkı çeyreğine nazaran yüzde 0,5 artarken net işletme artığı/karma gelir yüzde 2,4 azaldı.
İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Paha içerisindeki hissesi geçen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 36,7 iken bu oran 2020 yılında yüzde 36,8 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin hissesi ise yüzde 45,0’dan yüzde 43,9’a düştü.
GSYH NEDİR?
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, makul bir devir (1 yıl) içinde, yurt içinde üretilmiş kesin mal ve hizmetlerin piyasa pahasıdır. Örneğin, Türkiye’nin GSYH’si, Türkiye’de bir yıl içinde üretilen tüm mal ve hizmetlerin piyasa kıymetini tabir eder. Ya da bir yıl içinde Türkiye’de üretilen mal ve hizmetlere yapılan harcamaların, yani tüketim, yatırım ve kamu harcamalarının toplamı olarak düşünülebilir. Gayri safi denilmesinin nedeni, aşınmayı ve eskimeyi dikkate almamasıdır. GSYH ekseriyetle bir ülkenin toplam gelirinin bir ölçütü olarak kullanılır.
(EKONOMİ SERVİSİ)
Gazete Duvar