Dünya Ticaret Örgütü’nün (WTO) yeni lideri Dr. Ngozi Okonjo-Iweala, ilaç şirketlerinin dünyadaki herkes için Covid-19 aşısı üretmesi ya da istekli olarak teknolojilerini gelişmekte olan ülkelere vermesi davetinde bulundu. WTO başkanlığını geçen ay devralan Dr. Okonjo-Iweala, “Yoksul ülkelerin aşı kuyruğunun gerisinde bırakılması kabul edilemez” dedi.
‘GÖNÜLLÜ LİSANS HAYAT KURTARIR’
BBC’ye konuşan Iweala, İsveç-İngiliz firması AstraZeneca’nın Hindistan’daki Serum Enstitüsü’ne aşısını maliyetine üretme müsaade vermesine gönderme yaparak “Gönüllü lisans, çok daha fazla insanın hayatını kurtarabilir. Gelişmekte olan ülkelerin atıl kapasiteleri var. AstraZeneca’nın Hindistan Serum Enstitüsü’yle yaptığına misal muahedeler yapılmalı. Novovax, J& J ve başkaları de tıpkı yolu izlemeli” sözlerini kullandı.
Iweala, üye ülkelerin, daha fazla ilaç şirketinin aşı üretebilmesi için WTO’nun fikri mülkiyet kurallarının gevşetilmesi konusunda görüş ayrılığı içinde olduğunu kabul etti. Bu mevzu, aşıları kopyalamak isteyen Hindistan, Güney Afrika ve bir dizi fakir ülke tarafından gündeme getirilmişti. ABD Lideri Joe Biden bu teklifleri inceleyecekleri iletisi verse de varlıklı ülkeler buna karşı çıkıyor.
‘HÂLÂ BİR KELAM AŞISI OLMAYAN ÜLKELER VAR’
Dr. Okonjo-Iweala açıklamasında birçok gelişmekte olan ülkenin geçmişte HIV ilaçlarına erişim için 10 yıl beklediğini anımsattı. Tekrar bu türlü bir durumun yaşanmaması için aşı üretimi kapasitesinin artırılmasına odaklanılması gerektiğini belirten Okonjo- Iweala şunları söyledi: “Çok telaşlıyım. Karşı karşıya olduğumuz eşitsizlik kabul edilebilir bir şey değil. Dünyadaki aşıların yüzde 70’ini 10 ülke kullanıyor lakin bir doz aşısı bile olmayan ülkeler var.
Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa, güçlü ülkelerin aşı stoku yapmasını ve teknolojilerini paylaşmayı reddetmesi için “aşı apetheidı” sözünü kullanmıştı. Güney Afrika’da ırk ayrımına ve azınlıktaki beyazların, siyahlar ve beyaz olmayan etnik kümelere karşı üstünlüğüne dayanan apartheid rejimi 1994’te son bulmuştu. (BBC Türkçe)
Gazete Duvar
