İZMİR – Hizmet ve salahiyetleri nedeniyle tartışma konusu olan bekçilerle ilgili reaksiyonlar devam ediyor. Son olarak yapılan yasal düzenleme ile kanunun m. 6/1-d bendi uyarınca bekçilere, “Görev kesimleri içinde uyuşturucu husus imal edildiği, satıldığı yahut kullanıldığından, kumar oynandığından ya da fuhuş yapıldığından kuşku ettikleri yanları bağlı bulundukları umumî kolluk ünitelerine bildirme” hizmet ve salahiyeti verildi.
Bekçilere verilen salahiyetleri eleştiren Bayanlar Birlikte Güçlü İzmir aktivisti Dilek Kanlıbaş Demir, değerli ayrıntılara dikkat çekerken, Av. Mehmet Baran Selanik ise laf konusu düzenlemenin yalnız yaşayan bayanlara yansımasının daha vahim olacağına işaret etti.
‘AKLIMIZLA DALGA GEÇMEKTEN DIĞER BİR ŞEY OLAMAZ’
Dilek Kanlıbaş Demir
Kişilerin yaşamsal tasa seviyelerinin arttığı bir ortamda bekçilere sunulan salahiyetlerin yasallaşmasına itiraz ettiklerini söyleyen Demir, şunları söyledi:
“İnsan ömrünün değersizleştirildiği, kapitalin çıkarlarının her daim önde tutulduğu bir sistemin sancılarını pandemi sürecinde bir sefer daha iliklerimize kadar hisseder hale geldik. Topluluğun taleplerinin bu kadar görmezden gelinmesi, asıl gereksinimlerine karşılık olunamadığı üzere güvenlik tedbirleri yanılsaması ile insan hak ve özgürlüklerinin olabildiğine kısıtlanması, topluluğun iyice nefes alamaz duruma getirilmesi kabul edilebilir üzere değil. Üstelik insan ömrünü riske atan pratiklerin vatandaşın güvenliği için yapıldığı biçiminde topluluğa servis edilmesi aklımızla dalga geçmekten öbür bir şey olamaz. Var olan “güvenlik uygulamaları” bugüne kadar vatandaşın güvenliğini ne kadar sağladı? Bu mevzuda yetkililerin ne çeşit gayretleri oldu ki bundan sonraki süreçte olabilsin”
‘BİRİ BİZİ GÖZETLİYOR OYUNUNU OYNAMAK İSTEMİYORUZ!’
Tasarının ortaya çıktığı birinci günden beri, bekçilere bu kadar salahiyet verilmesini sahih bulmadığını söyleyen Demir, bekçilere verilen salahiyetlerin, topluluğun telaş seviyesini artırmaktan öbür bir işlevi olmadığını söz etti. Demir, şöyle devam etti:
“Çocuklarımız dışarı çıkarken her an keyfi bir pratikle karşılaşacaklar, başlarına bir iş gelecek diye daha çok endişelenir hale geldik. Muhabere eğitimi almamış, sabretmeyi bilmeyen, güç sarhoşluğu içinde ne devir ne yapacağını kestiremediğimiz sivil muhafızları hayat teminatımız değil tam tersine ömürlerimiz ve sevdiklerimiz için tehdit olarak görüyoruz. Biri bizi gözetliyor oyununu oynamak istemiyoruz. Vatandaşın namus bekçilerine, gözetmenlere, eli silahlı şahıslara değil insan haklarına saygılı, hak hukuk bilen kişisi pahalarla eğitilmiş bireylerden oluşan inançlı bir hayat ortamına gereksinimi var. İşsizlikten, yoksulluktan kurtulmak, kendilerine lafta bir gelecek kurmak için tahlili kukla olmakta arayan gençlerle topluluğu kaosa, kargaşaya sürüklemeye gerek yok. Etrafımızda gereğince tahakkümcü şiddetli koruyucular var aslında, yenilerine muhtaçlığımız yok. Topluluğu ağırlıkla, çetinle, tehditle hizaya getirmeye çalışanlar şunu iyi bilsinler ki; bizim için en kıymetli ve sağlıklı olan, rahat nefes alabildiğimiz, ruhumuzu özgür hissettiğimiz bir hayat meydanı. Hayatlarımızı bu kadar önemsiyorsanız bu koşulları sağlayın. Yapamıyorsanız bekçileriniz de, gölgeleriniz de sizin olsun, biz bize yeteriz.”
‘BEKÇİLERE VERİLEN SALAHIYETIN PRATİKTE BİR MANASI YOK’
Av. Mehmet Baran Selanik
Bayanların gülüşlerine bile karışan siyasi iktidar ve onunla birebir görüşe sahip zihniyetin, bayanların ömür şekillerine müdahale etmek için her yolu denediğini belirten Av. Baran Selanik’in düzenlemeye ait değerlendirmeleri ise şöyle:
“Son olarak bekçilerle ilgili yapılan kanun değişikliğinde bekçilere ‘Görev yerleri içinde uyuşturucu unsur imal edildiği, satıldığı yahut kullanıldığından, kumar oynandığından ya da fuhuş yapıldığından kuşku edilen mekanları bağlı bulundukları umum kolluk ünitelerine bildirmek’ halinde bir hizmet ve salahiyet verildi. Mesleksel tecrübesi son kademe sonlu olan insanlardan oluşan bekçilerin hangi haberle bir alanda fuhuş yapıldığından kuşku edeceği büyük bir soru işaretidir. Hakikaten mesleksel tecrübesi dahi olsa kimsenin meskeninde kiminle oturduğuna, yaşadığına hiçbir memur karışamaz. Kaldı ki fuhuş, Türk Ceza Kanunu’nda cürüm olarak da düzenlenmemiştir. Konum temini, fuhuşa aracılık etmek yahut fuhuşu özendirmek fiilleri cürüm olarak sayılmıştır. Bunlar için de isimli makamlar mevcuttur. Bekçilere bu türlü bir salahiyet verilmesinin pratikte bir yararı da meali da yoktur.”
‘NAMUS BEKÇİLİĞİNE SOYUNACAK BEKÇİLERE RASTLAYACAĞIZ’
“Bu hususun yalnız yaşayan bayanlara yansıması ise daha vahim olacaktır” diyen Selanik, düzenlemenin yaratacağı sonuçları şöyle özetliyor:
“GBT süreci yaptıkları bayanları toplumsal medya hesaplarından takip eden bekçilerin olduğunu düşündüğümüzde bu hizmet ve salahiyet son nokta tehlikeli bir durum yaratabilir, velev yaratacaktır. Son devirde iyice artan bekçi şiddetine karşı yargının ve devletin bir müdafaa mekanizması oluşturduğu ortadadır. Yapılan düzenleme ile daha geniş yetkilere sahip oldular. Artlarında erkek hâkim bir iktidarın varlığını da bildiklerinden bu durum daha aymaz olmalarına sebep olacaktır. Namus bekçiliğine soyunacak; sokaklarda ahlak bekçiliği yapacak bekçilere rastlayacağız artık. Birçok taciz vakası gerçekleşmesi olasıdır. Kişilerin şahsi hayatların çok ağır bir müdahale manası taşıyan gözetleme, izleme, takip etme hareketleri gerçekleştirecek bekçilerin ivedilikle şikayet edilmeleri gerekmektedir. Bu manada baroların bayan hakları merkezlerinin etkin olarak çalışacağından kimsenin kuşkusu olmamalıdır.”
‘ŞİMDİ DE KIŞILERIN KONUTLARI MERAK KONUSU OLDU’
Yeni maddeyle yardımcı kolluk olmalarına karşın, bekçilere kolluk ile neredeyse birebir salahiyetlerin tanındığına dikkat çeken Selanik, son olarak şunları söyledi:
“Kolluk memurlarının da bu salahiyetleri kanuna ve hukuka muhalif olarak kullandıkları, hareketlerinin azap kabahatini oluşturduğu kamuoyunun malumu. Kolluğun şiddeti sıradanlaştırdığı günümüzde, anlaşılan artık de kişilerin konutları devlet için merak ögesi oldu. Bilhassa yukarıda bahsettiğimiz salahiyet ile Devlet, adeta ahlak bekçiliğini legalize etmeye çalışmıştır. Bu karar tacizi yasallaştıracak aksiyonları vazife ve salahiyet ismi altında kanun metinlere koymaktan sair bir şey söz etmemektedir. Kuvvetli bir kabahat kuşkusunun varlığı ve hakim kararı olmaksızın kimsenin meskeninin izlenmesi mümkün değildir. Devlet, kendi ahlak yapısını herkese dayatmaktadır. Bunun bir yasallığı yoktur. Demokratik bir toplulukta devlet vatandaşlarının kişisel hayatlarına hürmet göstermeli, bu hakka yönelik müdahalelerden kaçınmalı ve yapılan müdahaleleri faal formda soruşturmalıdır. Hukuk devleti olmak bunu gerektirir.”
Gazete Duvar