Maltepe Belediyesi, Erzincan ve Dersim’e 30 Temmuz ile 1 Ağustos ortasında 3 gün sürecek bir seyahat düzenledi. Dersim’e düzenlenen seyahate ortalarında sanatçılarında olduğu İstanbul’dan bir kafile katıldı. 30 Temmuz sabahı saat 8.30 İstanbul’dan yola çıkan kafile, Erzincan’a saat 10.30’da ulaştı. Kafileyi Maltepe Belediye Lideri Ali Kılıç Erzincan’da karşıladı.
ALİ KILIÇ: DERSİM’İ GÖRMEYENLER İÇİN ARACI OLMAK İSTEDİK
Sabah kahvaltıdan sonra Maltepe Belediyesi Lideri Ali Kılıç ile seyahat hakkında kısa bir sohbet ediyoruz. Kılıç seyahatin gayesini şu sözlerle açıklıyor:
“CHP’li belediyelerde bir çalışma var. Kardeş belediyelere dostluk eli uzatmak, onlarla birlikte kültür sanat irtibatı kurmak… Daha evvel Rize Fındıklı’da bir çalışma yapmıştık. Tiyatromuz oralarda faaliyet göstermişti. Bu yaz döneminde da biraz Dersim bölgesini tanıtmak, Dersim coğrafyasını görmeyenler için aracı olmak istedik. Bu program, kardeş belediyelerle bir grup kültür sanat çalışmalarını yapmak istedik. Suavi, Mazlum Çimen ve Ataol Behramoğlu üzere sanatçılarımızla birlikte bir program yaptık. Bugün Erzincan’da buluştuk. Pir Sultan Abdal’ın yaşadığı meskene gideceğiz. Pülümür’de Bellek Evi’nde bir panelimiz var. Pülümür tıpkı vakitte Cemal Süreya şairimizin memleketi. Anılarla Cemal Süreya’yı anacağız. Akabinde Düzgün Baba Cem Evi’ni ziyaret edeceğiz. Ağustos’un 1‘inde de yeniden çok yakın vakitte yitirdiğimiz Hasan Saltuk’un memleketi olan Hozat’a gideceğiz. Sanatkarlarımızın anılarını hudutların dışına taşımayı düşünüyoruz. Zira birçok insan bu coğrafyayı tanımıyor. Dersim, bilinmesi gereken bir coğrafya. Türkiye’nin her tarafından insan taşımak sıkıntı oluyor lakin kanallar aracılığıyla bu bölgeyi tanıtmak daha ilgi cazibeli oldu. Hem bölgeyi ziyaret etmek hem kardeş belediyeler ile iş birliğimizi geliştirmek istiyoruz.”
SUAVİ, ATAOL BEHRAMOĞLU, MAZLUM ÇİMEN…
Seyahatin birinci durağı Erzincan oldu. Aktifliğe sanatkarlardan Menderes Samancılar, Ataol Behramoğlu, Mazlum Çimen katıldı. Sabah kahvaltı sonrasında kafileyle birlikte Dersim Pülümür’e yanlışsız yola çıktık.
Yüksek dağların ortasında kıvrımlı yollardan geçerek bir saat sonra Munzur’un dağlarına vardık. Yol boyunca yemyeşil vadiler, ince akan dereler, metrelerce yükseklikte ağaçlar, boncuk üzere dizilmiş görkemli dağlar, yüksek kayalıklar… Derin ve geniş vadilerden geçtik. Minibüste arka arda Dersim bölgesine ilişkin müzikler çalıyor. Suavi ve Mazlum Çimen anılarını anlatıyor, minibüste kahkahalar yükseliyor…
Yolda askeri denetim noktaları, Dersim ve Erzincan dağlarının doruklarında inşa edilen Kalekol’ların gölgesinden geçerek Pülümür’e vardık.
PİR SULTAN TEKKESİ
Dersim hududundan içeri girince, Közlüce Köyü’nden geçtik. Bir saat süren seyahatten sonra, Hacılı Köyü’ne vardık. Pülümür’ün Hacılı Köyü’nde bulunan, Pir Sultan Ocağı’na ilişkin tarihi Ocak Evi’nde durduk. Bizi Dede Mehmet Çelebi karşıladı. Tarihi Ocak Meskeni, ‘Pir Sultan Tekkesi’, ‘Pir Sultan Ocağı’, ‘Büyük Dam’ üzere isimlerle anılıyor. Bir söylenceye nazaran Pir Sultan Abdal, 16’ıcı yüzyılda Erdebil Tekkesine gitmiş, oradan vazife alarak tekrar Anadolu’ya dönmüş ve döndüğünde birinci olarak Hacılı Köyü’ne yerleşerek bu Ocak’ı kurmuş. Aleviler için Erdebil’in bir cins “Hac” kabul edilmesi nedeniyle, Pir Sultan, Erdebil seyahati sonrasında “Hacı” sayılmış ve köye de Hacılı ismi verilmiş.
Tarihi Ocak Evi’ne gelenleri Dede Mehmet Çelebi karşılıyor. Pir Sulta Abdal’ın torunu olduğunu söyleyen Mehmet Çelebi, Pir Sultan Tekkesi’nin ortasındaki direğin 600 yıllık olduğunu belirterek, direğin 4 yolu temsil ettiğini, bunların ise şeriat, tarikat, beceri ve hakikat olduğunu söyledi.
Pir Sultan Tekkesi’ni gezdikten sonra, dışarda bir sofra kuruluyor. Sofrada İstanbul’dan gelen kafile için öğle yemeği hazırlanmış. Yemekten sonra, Mehmet Çelebi ile sohbet etme fırsatını yakaladık. 88 yaşındaki dede, geçtiğimiz yıl bir ameliyat geçirmiş. Ameliyatta sağ ayağındaki 5 parmağı, şeker hastalığı nedeniyle kesiliyor ve 6 ay hastanede tedavi altına alınmış. Korona virüsü de atlatan 88 yaşındaki dede Çelebi, geçirdiği ağır operasyona karşın bastonuyla dağ üzere ayakta. Ziyaretçilerin gelmesi onu sevindiriyor. Her gelen ziyaretçiye Pir Sultan Abdal’ın öğretilerini anlatıyor.
‘HAK HERKESİ İNSAN OLARAK YARATTI’
Sohbet fırsatı yakaladığımızda, ‘nasıl geçiyor’ diye soruyoruz, dede Çelebi şu karşılığını veriyor: “Buraya gelen ziyaretçilere Aleviliği anlatıyorum. Aleviliğin insanlara olan bakışını, Alevilik nedir, eline ve lisanına sahip olmanın kıymetini, palavra söylememeyi, haram yememeyi, kimsenin hakkına girmemeyi, hak yememeyi, adaletli olmayı anlatıyorum. Sünni misin, Alevi misin bu bizde yok. Zira yaratan hak ne Alevi ne de Sünni olarak yarattı. Hepsini insan olarak yarattı. Sonun da beşerler ayrıldı. Bunları anlatıyoruz ziyaretçilere.”
KONYA’DAKİ TAARRUZ HABERİ…
Hacılı Köyü’nden Erzincan’a döndük. Akşam yemeği için Erzincan’ın meşhur turistik bölgesi olan Şelale’de akşam yemeği için yola çıktık. Şelale’ye geldikten sonra bir restorana giriyoruz. Masalar birleştiriliyor, yaklaşık 20 kişi akşam yemeğini yemek için oturuyor. Yemekler yedikten sonra, sanatçı Suavi birinci haberi veriyor. Suavi, Konya’da 6 kişi katledildi haberini verir vermez evvel derin bir sessizlik oluşuyor, sonra herkes telefonlarını eline alarak taarruz haberini okuyor. Bu durum bir mühlet devam ettikten sonra kafile kalkarak kalacağı otele gerçek yola koyuluyor. Minibüste herkes taarruzla ilgili bilgi almaya çalışıyor. Otele yaklaşıldığı sırada, geriden bir ses, ‘7 kişi ölmüş saldırıda’ diye sessizliği kesiyor. Daha sora minibüs otele yanaşıyor ve herkes odasına çekiliyor.
MAÇOĞULU’NDAN ZAZACA İSTEĞİ
Seyahatin ikinci gününde Erzincan’dan Dersime geçtik. Akşam yemeği için 50 kişilik bir sofra kuruldu. Uçtan uca bir sofra; Suavi, Mazlum Çimen, Küme Yorum, Küme Munzur, İbrahim Kasımoğlu, Fatih Mehmet Maçoğlu, Ataol Behramoğlu… Restoran çalışanları çabucak bir sahne hazırlıyor. Sahneye birinci Suavi çıkıyor. Sanatçı Suavi ‘Kan Gider’ müziğini okuduktan sonra, sahneye Mazlum Çimen çıkıyor. Çimen, ‘Kuşlu Gazel’ müziğini söylüyor. Daha sonra Küme Munzur’dan Buket Şimşek çıkıyor sahneye. Genç müzikçi Şimşek, ‘Nesini söyleyeyim canım efendim’ müziğini seslendiriyor. Akabinde Küme Yorum’dan Hilmi Yarayıcı sahneye çıktı. Belediye lideri Mehmet Fatih Maçoğlu’nun Zazaca da söyleyin diye rica edince İbrahim Kasımoğlu, Zazakî ‘Dewrano’ müziğini söylüyor.
‘DERSİM’E KÜRDİSTAN’DAN ÇOK FAZLA ZİYARETÇİ GELİYOR’
Her yaz dönemi olduğu üzere, bu yaz döneminde da Dersim’e büyük bir ziyaretçi akını var. Gelenlerin birden fazla yakın vilayetlerden lakin Dersim, Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde de ağır bir ziyaretçiye konut sahipliği yapıyor.
Konakladığımız otelde gece çalışan Deniz Tutmaz, Dersim’e çok sayıda turist geldiğini söyledi. “Burada İngilizce değil, Kürtçe bilmeniz gerekiyor” diyen Tutmaz, “Ziyaretçilerin birçok Kürdistan’dan geliyor. Esasen Türkçe bilmiyorlar. Öteki yandan Diyarbakır, Van, Hakkari, Şırnak ve Mardin’den ziyaretçiler geliyor. Yaz dönemi çok hareketli lakin kışın bir insan görünce bile seviniyoruz. O kadar az kişi geliyor” diye anlattı.
DERSİMLİLERİN RAHATSIZLIĞI: ÇÖPLER
Kent yerlileri, ziyaretçilerin Munzur derelerinde yaptıkları piknik sonrasında bıraktığı çöplerden rahatsız. İkramlık eşya satan bir dükkana giriyoruz. Dükkan sahipleri bizim gazeteci olduğumuzu öğrenince, Dersim’e gelen ziyaretçilerin bıraktığı çöplerle ilgili haber yapmamızı rica ediyorlar. Buraya gelenlerin çöplerini toplamasını, konteynırlara koymasını istiyor. Tabiatın tahrip olmasından ötürü duyduğu tasaları lisana getiren kentliler, çocuklarına lakin bu biçimde pak ve sağlıklı bir kent bırakabileceği görüşünde.
Öte yandan Dersimliler, çıkan orman yangınlarını söndürmek için yola çıkan Fatih Mehmet Maçoğlu ve birtakım milletvekillerin engellenmesinden hem rahatsız hem huzursuz. Güvenlik güçlerinin engellemesini eleştiren kentliler, Dersim tabiatının yok olmasına göz yumulduğuna dikkat çekiyor.
SON ZİYARET MUNZUR GÖZELERİ’NE
Seyahatin son gününde Ovacık’a hakikat hareket ediyoruz. Yol boyunca yüksek dağların eteklerinde ilerliyoruz. Ziyaretçiler coğrafyanın karşısında büyük bir hayranlık duyuyor. Aracın içinden görünümün fotoğraflarını çekiyorlar. Gözler daima dağlarda ve dere kenarında, görüntüden etkilenen ziyaretçiler, dağ keçisini görerek taçlandırmak istiyor. Lakin bu hayaller Munzur suyuna karışarak dağların derinliklerine kayboluyor. Dersim merkezden Ovacık’a yaklaşık bir saatlik bir müddetten sonra varılıyor. Belli bir yerden sonra araçlarından inen ziyaretçiler Munzur Gözelerine hakikat yürüyor. Yaklaşık 200 metre yürüdükten sonra, ziyaretçiler Munzur gözelerinde suyun fışkırdığı kayalıkları öperek çira yakıyor, dualar ediyor, dilekler tutuyor.
Gazete Duvar
