Edirne Cezaevi’nde tutuklu bulunan eski HDP Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş, muhalefetin demokrasi ittifakı kurabilmesi gerektiğini lisana getirirken, siyasi önderlerin insani bağ de geliştirmesi gerektiğini söyledi. Demirtaş, dışarıda olsaydı eşi Başak Demirtaş ile birlikte GÜZEL Parti Genel Lideri Meral Akşener’in konutuna ziyarete gidebileceğini söyleyerek örnek verdi.
Medyascope TV’den Ruşen Çakır’ın sorularını yanıtlayan Demirtaş, kızlarıyla görüştürülmemesi konusundaki soru üzerine şunları söyledi:
‘KIZLARIMI ÇOK ÖZLÜYORUM LAKIN VİCDANSIZLIKLAR AZMİMİ ARTIRIYOR’
“Tüm hapishanelerde tam bir insanlık dramı yaşanıyor. Mevtten azaba, tecritten sıhhat meselelerine kadar epey önemli meseleler varken benim, çocuklarımın ikisini birlikte göremiyor oluşumu önemli bir sorun haline getirmem gerçek olmaz. Fakat eşim ve kızlarım, hakeza tüm ailem tutsak yakını olduklarından, haklı olarak bu ayırımcı uygulamaları lisana getiriyorlar. Benden çok kızlarıma, ailemin geri kalanına yönelik bir haksızlık yapılıyor. Lakin bu da bana has uygulama değil, tüm mahpuslara birebiri yapılıyor. Evet, kızlarımı çok çok özlüyorum fakat bu vicdansızlıklar, hukuksuzluklar çaba azmimi artırıyor” dedi.
Selahattin Demirtaş’ın öteki birtakım sorulara verdiği cevaplar şöyle:
“Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem” yazınız geleceğe yönelik. “İttifak modeli” önerisi ise bugüne ilişkin. Bugün ve geleceği tıpkı anda tasarlamanın zorlukları neler?
Geleceği konuşacaksak bugünden başlamak, yani öncelikle bugünü planlamak dışında bir seçenek yoktur bence. Yarınlarımız için bugünü örgütlemek, kelamımızı ve hareketimizi bugünden icra etmek zorundayız. Aksi durumda geleceğe dair umutlarımız tatlı hayallerin ötesine geçemez.
Demokratik bir topluma ulaşabilmenin birinci adımları bunu kimlerle, hangi sistemlerle, hangi prensiplerle yapacağımızı belirleyip hayata geçirmektir. Yani demokrasi ittifakı olarak sunduğum tartışma taslağı, gelecekte bir demokrasi kurmanın ön şartıdır, olmazsa olmazıdır. Benim kelamını ettiğim ittifak ve gayret birliği kurulmadan da seçim kazanılabilir tahminen lakin demokrasi kazanılamaz. Ben seçim kazanmanın tek başına demokrasiyi getirmeyeceğini anlatmaya çalışıyorum. Seçimi, hangi prensipler ve emeller etrafında yürüttüğünüz uğraşla kazandığınız da değerlidir.
‘İTTİFAKI BÜYÜTELİM DİYORUM’
İktidarın kaybettiğini, ama zaten gideceğini beklemenin de yanlış olduğunu söylüyorsunuz. Hakikat olan tam olarak ve mümkünse özetle nedir?
Bu sorunuzu, tam da az evvel anlatmaya çalıştığım sıkıntıyla irtibatlı olarak yanıtlamak isterim. Her iktidarın bir ömrü vardır. Vakitle yıpranırlar ve halkın takviyesini kaybederek iktidardan düşerler. Bu durum AKP için de geçerlidir. Ancak değerli olan, AKP’nin siyasi miadını doldurmasını beklemek, bu vakit içinde de zulümlere ve tahribatlara seyirci kalmak yerine, demokrasi gayretini büyüterek iktidar değişimini zorlamaktır. Yani sandıktan yalnızca AKP’nin yerine rastgele bir iktidar çıkarmak yerine, olabilecek en demokratik seçeneği çıkarabilmektir, asıl muvaffakiyet.
Ayrıyeten demokrasi çabası, geniş toplumsal kısımların dayanağını alır ve kitleselleşirse seçim de bir an evvel yapılır ve değişim daha erken başlar. Böylelikle zulmün yaratacağı daha fazla tahribatın da önüne geçilmiş olur. AKP’nin bizatihi gitmesini beklemek yerine, çabayı ve demokratik güç birliğini, ittifakı büyütelim diyorum.
Davetini yaptığınız demokrasi cephesini isimlendirmeniz mümkün mü? Örneğin UYGUN Parti, DEVA, Gelecek ve Saadet partilerini de potansiyel bileşenler olarak görüyor musunuz?
Ben muhalefet cephesinde hiçbir ayırım yapılmadan, ön koşul ve ön yargılara teslim olunmadan herkesin demokrasi unsurlarında buluşması gerektiğine inanıyorum. Yoksa bagajı, eleştirel geçmişi olmayan siyasetçi ya da parti var mı ki? Bence tüm siyasetçiler olarak geçmişimize özeleştirel yaklaşarak geleceğe odaklanmamız dışındaki her türlü yol, muhalefete kaybettirir.
Yaşanan problemlerin büyüklüğünü, yakıcılığını, aciliyetini görerek her siyasetçi, demokrasi için yan yana durmak zorundadır. Bunu yapmayan yahut yapamayanları halk da tarih de affetmez.
İzleme imkanınız olmadığını biliyorum fakat tahminen mealen size iletmişlerdir: Medyascope’ta iki metninizi değerlendirdiğim bir yayında sizin “ne?” sorusunu cevaplarken “nasıl?” sorusunu birebir netlikle cevaplamadığınızı ileri sürdüm. Örneğin demokrasi cephesinin olası bileşenleri ortasındaki geçmişten gelen meselelerin nasıl aşılır?
Ben, hapishanedeki siyasetçi bir rehine olarak dışarıya bir tartışma metni sundum yalnızca. Bunu eksiğiyle, gediğiyle tartışıp geliştirmek, hayata geçirmek dışarıdakilerin işidir. Ben buradan kimse ismine karar da veremem pratik siyasete müdahale de edemem. Bunun için konumum da imkanım da yok. Münasebetiyle “nasıl” sorusunun pratikteki yanıtını dışarıdaki siyasetçiler bulacak. Ben elimden gelen dayanağı sunarak kolaylaştırıcı olabilirim lakin.
Örneğin, siyasi maksatla bir ortaya gelmeden evvel tüm başkanlar, sadece aile ziyareti kapsamında ve insani bağ çerçevesinde, bir kahvaltı için rastgele bir önderin meskeninde buluşarak birbirlerini daha yakından tanımaya, daha iyi anlamaya çaba edebilirler. Mesela ben dışarıda olsaydım bir sabah Başak ile birlikte Meral Hanım’ın kapısını çalar ve “Kahvaltıya geldik” derdim.
Yıllar evvel, Ankara’da, bir akşam Tayyip Bey’in meskenine neredeyse bu biçimde gidecektim. (Rahmetli Dengir Beyefendi de bunu önermişti.) Lakin Sayın Erdoğan bizim açımızdan daima öngörülemeyen bir başkan oldu. Bizimle insani, siyasi ilgi geliştirmede ketumdu. Tahlil sürecinde bile böyleydi. Olağanda diğerlerine karşı bu türlü olmadığı biliniyordu lakin bize karşı daima ketumdu. Halbuki ben şuna inanıyorum; evvel birbirimizin insan tarafına odaklanalım ki, siyasi sıkıntılarımıza dair tahlil noktasında daha iyi anlaşabilelim. Hepimiz bu acılı coğrafyanın bahtsız çocuklarıyız, nasıl olur da birbirimize düşman üzere bakarız? Ben bunu kabul etmiyorum.
Siyaseten daima farklı yerlerde durduk, duracağız. Çoğulcu demokrasinin gereği de budur zati. Fakat bizler birbirimiz için ne düşmanız ne de tehdit. Perişan hale getirilmiş Türk’ün de Kürt’ün de sıkıntısını birlikte çözüp, birlikte hayatı mümkün kılmakla sorumlu siyasetçileriz. Fakat evvel insanız, sonra siyasetçi. Siyasetçi kimliğimiz insanlığımızın önüne geçmemeli. Geçince kamplaşma başlıyor, karşılıklı suçlamalar yapılıyor ve tüm diyalog kapıları kapanıyor, siyaset tükeniyor. Meğer siyaset tahlil üretmek için var.
‘HDP’Yİ SIKIŞTIRMAK YERİNE CESARETLENDİRMELİLER’
Daha kıymetlisi iktidar ortaklarının, muhalefetin bir ortaya gelmesini “beka” söylemi ve HDP’yi şeytanileştirerek ve ellerindeki sonsuz imkanları kullanarak engellemeye çalışmaları nasıl etkisiz kılınabilir?
Bunun en tesirli yolu, barış siyasetini büyütmektir. Tüm HDP’liler içtenlikle silahların susmasını, çatışma ortamının sonuncu olarak bitmesini istiyor. Bundan hiç kimsenin kuşkusu olmasın. Öbür partiler de bunu istiyorsa -ki farklı tanımlar yapsalar da bunu istediklerini söz ediyorlar- o halde HDP’yi sıkıştırmak yerine HDP’ye takviye olmalılar, HDP’yi cesaretlendirmeliler. Bunu da lakin siyaseti öne çıkararak, siyasi tahlillere açık olarak yapabilirler.
Askeri sistem dışında bir yol önermeyenler barışa nasıl katkı sunabilirler ki? “HDP terörle ortasına uzaklık koysun, terörü kınasın” dayatması yerine bence, “Şiddetin son olarak sonlanması için HDP’nin tekliflerini dinlemek ve pahalandırmak istiyoruz” demeliler. Bundan bir şey kaybetmezler. Bilakis, Türkiye toplumunun faydasına olur bu.
HDP’nin mevcut potansiyelini tam olarak harekete geçiremediğini ve bunun tek sebebinin devletin engellemeleri olmadığını düşünenler var ve ben de onlardan biriyim. Katılır mısınız?
Buna, en başta kendimi de dahil ederek katılıyorum. HDP olarak gücümüzün farkında değiliz. Gücümüzü tahlil siyaseti için gereğince kullanamıyoruz. HDP idaresi barış için de tüm problemlere siyasi tahliller için de daha fazla inisiyatif geliştirebilmelidir, kendilerine inançları tam olmalıdır. Halk onlardan, öncelikle barış siyasetini büyütmelerini ve kesinlikle bir tahlil yolu açmalarını bekliyor. Türk’ü de Kürt’ü de HDP’den haklı olarak bunu istiyor ve bekliyor.
HDP idaresi de bunu başaracak birikime, tecrübeye ve takıma sahiptir. Barış siyaseti; şiddeti, ekonomik sıkıntıları, adaletsizliği, demokrasiyle ve özgürlükle ilgili sıkıntıları birbirleriyle kontaklı, lakin adım adım çözmeyi hedefleyen, ilgili aktörleri ve muhatapları en gerçekçi çerçevede tahlilin modülü haline getiren bir yol haritası içermelidir.
Görebildiğim kadarıyla HDP, zorlansa da bunu yapmaya çabalıyor, bunun için büyük emek harcıyor. Tüm hücumlara, kışkırtmalara ve provokasyonlara karşın HDP’nin bundan vazgeçmemesi son derece kıymetli ve kıymetlidir. Bu noktada HDP’nin hakkını teslim etmek gerekir.
RÖPORTAJIN TAMAMI
Gazete Duvar
