Curtis Segarra
Arttan akına uğrayan ve vakit zaman parçalanmış olan eski bir İber köyünün katledilmiş sakinleri, tarih öncesinde Avrupa’nın şiddet dolu bir yer olduğuna ait delillere yenilerini ekliyor.
ŞİDDETLİ BİR KATLİAMIN İZLERİ BULUNDU
Yaklaşık 1500 yıl evvel Roma İmparatorluğu’nun çöküşünün akabinde gün ışığına çıkarılan kimi katliamların güç çabasına atfedildiği antik Avrupa’da, şiddet duyulmamış bir şey değildir. Bununla birlikte, araştırmacılar, 1 Ekim’de Antiquity mecmuasında yayınlanan yeni çalışmalarında, 13 kurbanın kemikleri üzerinde yaptıkları yeni bir incelemede, Romalıların sahneye girmesinden yüzlerce yıl evvel, şu anda İspanya’nın modülü olan bir bölgede şiddetli bir katliam yaşandığını ortaya çıkardıklarını aktardılar.
İspanya’nın Vitoria-Gasteiz kentindeki bir arkeolojik araştırma şirketi olan Arkikus’ta vazifeli arkeolog Daubagna, “Kısmen yanmış iskeletler ve keskin silahların neden olduğu iyileşmemiş yaralar taşıyan dağınık haldeki insan kemiklerinin bulunması, yaşananın son derece şiddetli bir hadise olduğunu gösteriyor” diyor.
Ordoño Daubagna ve meslektaşları, antik La Hoya köyünde M.Ö. 365 ve 195 yılları ortasında hayatını yitiren dokuz yetişkin, iki genç, bir küçük çocuk ve bir bebeğin kalıntılarını incelediler. Araştırma grubu, yetişkinlerden birinin başının tek bir darbeyle kesildiğini keşfettiler. Ve yetişkinler ortasındaki bir bayanın da kolu kesilmişti. Araştırmacılar, bayanın iskeletinden yaklaşık üç metre uzakta buldukları kol kemikleri üzerinde hâlâ beş bakır alaşımlı bileziğin takılı olduğunu tespit ettiler.
CESETLER OLDUĞU ÜZERE BIRAKILMIŞ
Hazırlanan raporun aktardığı kadarıyla, kimi kemiklerin dış katmanlarında meydana gelen çatlaklar ve dökülmeler, kurbanların öldükten sonra gömülmek yerine olduğu üzere terk edildiklerini ortaya koyuyor.
Öbür beşerler yanan binaların içinde sıkışıp kalmış olabilir; çünkü kemiklerdeki büzülme ve renk değişikliği, kalıntıların, sıcaklığı 350 ilâ 650 santigrat dereceye ulaşan bir yangına maruz kaldıklarını gösteriyor. Araştırmacılara nazaran, kemiklerin sadece kısmen yanmış olması, kemiklerin o periyotta yaygın bir ritüel olan ceset yakma sırasında yanmadığının bir göstergesi.
Oxford Üniversitesi’nde vazifeli bir arkeolog olan araştırma ortak müellifi Rick Schulting, “Yaralanmaların tabiatı, kurbanların bayanlardan ve küçük çocuklardan oluşması ve insan kalıntılarının bulunduğu yerin bağlamı, yaşananın birbirine denk güçler ortasında gerçekleşmiş bir savaş olmadığını gösteriyor” diyor. “Bu, soylu savaşçılar ortasında yaşanan bir savaş değildi.”
MAKSAT GÜÇ VE KAYNAK KAZANMAKTI
Araştırmacılar, yaptıkları araştırmanın, İber Yarımadası’nda yaşayan Demir Çağı toplumlarının uyuşmazlıkları çözmenin bir yolu olarak tam manasıyla yabanî şiddete başvurabilme kapasitesine sahip oldukları fikrini desteklediğini savunuyorlar.
Ordoño Daubagna, “Saldırganların gayesinin, tahminen de bölgedeki siyasi ve ekonomik egemenlik için rakip pozisyonundaki bir öbür merkez tarafından La Hoya’nın büsbütün ortadan kaldırılması olduğu sonucuna varabiliriz” diyor.
Roma öncesi Demir Çağı’nda buna benzeyen ataklarla ilgili detaylı anlatılar seçkin görülür; ama bu cins bir şiddet, bilim insanlarının fark ettiğinden daha yaygın gerçekleşmiş olabilir.
İsveç’in Kalmar kentinde bulunan Linnaeus Üniversitesi’nde arkeolog olarak misyon yapan ve araştırma grubuna dahil olmayan Ludvig Papmehl-Dufay, bu vakit zarfında ‘gücün, şiddet ve kaynaklar üzerinde denetim aracılığıyla elde edildiğini’ belirtiyor. Şayet beşerler geçmişi barışçıl ve idealize edilmiş bir vakit dilimi olarak hayal ediyorsa, ‘bunun gözden geçirilmesi gerektiğini’ söylüyor.
Yazının orjinali Science News sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)
Gazete Duvar
