Şırnak’ın Cizre ilçesinde okul bahçelerine DEDAŞ, (Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş.) trafo kurdu. Halkın yansısına neden olan trafoların kurulmasına Şırnak Vilayet Ulusal Eğitim Müdürlüğü müsaade verdi. Hususla ilgili görüştüğümüz DEDAŞ’tan bir yetkili, daha evvel bu okullarda elektrik direklerinin olduğunu şu an yapılan trafoların daha inançlı olduğunu söyledi. Fakat Şırnak Eğitim Sen Bayan Sekreteri Serap Ok, durumun bu türlü olmadığını trafoların ana sınıfı ve ortaokul öğrencilerinin oyun oynadıkları alanda yapıldığını belirtti.
NEDEN OKUL BAHÇESİNDE TRAFO KURULDU?
Bölgede görüştüğümüz birden fazla eğitimci ve bir DEDAŞ yetkilisi, trafoların kurulacağı alanların kamulaştırılması gerektiğini söylüyor. Okul bahçelerinin kamulaştırılamayacağı ve kamusal alandaki bu çeşit teşebbüsler için prosedürlerin daha kolay olduğunu gören DEDAŞ, okul bahçelerini trafolara mesken olarak seçti. Cizre’de şu ana kadar 15 Temmuz Demokrasi Zaferi Ortaokulu, Menderes İlköğretim Okulu, Mithat Paşa Kız Meslek Lisesi, Artuklu Ortaokulu ve Vali Kamil Acun Ortaokulu’nun bahçelerine ve yakınlarına trafolar kuruldu. Bu trafolar gece saatlerinde okul bahçelerine kuruluyor. Sabah okula giden öğretmen ve öğrenciler gördükleri görüntü karşısında şaşkınlık yaşıyor.
‘TRAFO KURULACAĞINI ÖĞRENİNCE TÜYLERİM DİKEN DİKEN OLDU’
Şırnak Eğitim Sen Bayan Sekreteri Serap Ok’un yıllardır öğretmenlik yaptığı 15 Temmuz Demokrasi Zaferi Ortaokulu’nun bahçesine de trafo kuruldu. Ok, her şeyin 1.5 ay evvel okul duvarının küçük bir kısmının yıkılmasıyla başladığını söylüyor. Bunu gören Ok, okul yönetimiyle görüşerek duvarın neden yıkıldığını öğrenmeye çalıştı. Ok bundan sonra yaşanan süreci şöyle anlattı: “Okul yönetimiyle görüştüğümde elektrik direklerindeki kabloları yer altından geçirmek için bu türlü bir süreç yapılacağını öğrendim. Lakin birkaç gün sonra duvarların daha fazla yıkıldığını gördüm. Okul yönetimi de olanlardan habersizdi. Okul bahçesine trafo kurulacağını öğrenince tüylerim diken diken oldu. Bilhassa benim öğretmenlik yaptığım okulda elektrik trafoları anaokul ve ortaokul öğrencilerinin oyun oynadığı alana beş metrelik arada. Çabucak gerisinde ise öğretmenlerin dinlenip çay içtiği bir alan var.”
Ok, okullarda trafo kurulmasına karşı çıkan idarecilerin olduğunu söyledi. İdarecilerle birlikte DEDAŞ takımlarıyla trafoların kurulmaması gerektiği istikametinde tartıştıklarını belirten Ok, kendilerine ‘Bunlar trafo değil, jeneratör’ cevabı verildiğini aktardı: “Bizimle resmen dalga geçtiler. Gece saatlerinde yeniden trafo kurulacağını öğrendiğimiz vakit arkadaşlarla nöbete gittik. Takımlar trafo kurulumuna başlayınca müsaade vermeyerek tebligat vermelerini istedim. Tebligat alamayınca emniyeti aradım. Yanımıza gelen kolluk kuvveti de kendilerinden tebligat istedi. Lakin hiçbir halde ne bize ne de kolluğa tebligat göstermediler. Polislere tutanak tutmalarını söyledik. Lakin polisler tutanak bile tutmadan olay yerini terk etti. 15 yıl sonra bu çocukların bedenlerinde çıkabilecek en makûs şeyde bile biz sorumlu olacağız. Her şey bizim vebalimizde. Derhal bu trafoların okullardan sökülüp atılmasını istiyoruz.”
DEDAŞ: KÖR NOKTADA KURULDU
Mevzuyla ilgili DEDAŞ’tan bir yetkili ise şunları söyledi: “Bölgede DEDAŞ’a karşı bir ön yargı var. Bu önyargı da bu reaksiyonları körüklüyor. Öncesinde okul bahçelerinin üzerinden elektrik direkleri geçiyordu. DEDAŞ bunu dönüştürdü ve çok daha sağlam bir sistem kurdu.”
Öte yandan DEDAŞ Şırnak Vilayet Müdürü Tekin Türk ise yazılı bir açıklama yaptı. Türk yaptığı açıklamada, “Biz havai çizgi ve buna bağlı direk üstündeki trafoları toplayarak aslında var olan bir tehlikeyi ortadan kaldırıyoruz. Yatırım bölgemizdeki havai sınırların tamamını yeraltına alıyoruz. Bunu yaparken de okulların içinde yahut yakınında bulunan direk üstü trafoları kaldırıyor, buna bağlı iletim sınırlarını ise topluyoruz. Bunun yerine okul duvarları ile entegre biçimde, bahçe dışına bakan son derece korunaklı ve bu nedenle inançlı olan trafolar yerleştiriyoruz. Trafoların okul bahçesi ile hiçbir irtibatı yok. Trafoları yerleştirdiğimiz yerler ‘kör nokta’ olarak tabir ettiğimiz okul girişine en uzak noktalardır. Trafoların kapısı da okul dışına baktığı için rastgele bir tehlike kelam konusu değil” dedi.
GEÇMİŞTEN ÖRNEKLER…
Okul bahçelerine ve yakınlarına elektrik trafoların kurulması birçok defa tartışma yarattı. 2018’de de Fethiye Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın bahisle ilgili hazırladığı rapora çarpıcı ayrıntılar yer alıyor:
– Mümkünse Okul Bahçesindeki trafolar kaldırılmalı yahut gerekli mercilerle bağlantıya geçilip gerekli güvenlik önlemleri alınmalıdır.
– Bahçede varsa elektrik ilişkileri için koruma yapılmalıdır.
– 2013’te Erzurum Palandöken ilçesine bağlı Şükrü Paşa Mahallesi’nde bulunan Kocatepe İlköğretim Okulu’nda meydana gelen trafo patlamasında 24’ü öğrenci 26 kişi, dumandan etkilenerek hastaneye kaldırıldı.
– 2016’da Bahçelievler’de özel bir okulun bahçesinde bulunan trafonun patlamasının akabinde yangın çıktı. Patlama esnasında okulun yurdunda bulunan öğrenciler tahliye edildi.
Gazete Duvar
