Eşitlik için Bayan Platformu (EŞİK), beş aydır sistemli olarak hazırladıkları “Meclis İzleme Raporları”na dayanan ‘Meclis’in Karnesini’ çevrimiçi basın toplantısıyla kamuoyuyla paylaştı. Berrin Sönmez ve Hülya Gülbahar’ın konuşmacı olduğu toplantıya Türkiye’nin dört bir yanından bayan örgütleri temsilcileri de katıldı.
Berrin Sönmez, konuşmasına “Bu ülkenin bir parlamentosu var ve parlamentonun anayasal misyonları var. Parlamenterlerin misyona başlarken ettikleri yemin var. Bütün bunlar siyasi partilere misyon yüklüyor. Bu misyonları yerine getirmeleri için ‘Cinskırım var farkında mısınız?’ diyerek Türkiye’de günde en az 3 bayanın öldürüldüğünü hatırlattık” kelamlarıyla başladı.
‘GREVIO RAPORU’NUN RESMİ ÇEVİRİSİ AYLARDIR BEKLETİLİYOR’
Sönmez, Meclis’i yükümlü olduğu vazifeye çağırırken platform olarak neler yaptıklarını da paylaştı:
“İstanbul Sözleşmesi’nin izleme ve denetleme komitesi GREVIO Raporunu’nun resmi çevirisi aylardır bekletiliyor. Bu rapor Türkiye’deki İstanbul Sözleşmesi’nin uygulanışında görülen aksaklıkları tespit etmiş, bu aksaklıkların giderilmesi için prosedürler önermiş, acil alınması gereken önlemlere dikkat çekmiş, yol haritası veriyor. Platform olarak sığınakların açılmasından, cinsel şiddet kriz merkezlerinin açılmasına kadar taleplerimizi ilettik. Tüm siyasi parti genel liderleriyle görüşmeler yaptık.”
“Bundan öte kuşkulu bayan vefatları kayda geçiyor. Bir o kadar intiharlar var. İntihar zorla mı, intihar süsü verilmiş cinayet mi olduğu konusu araştırılmıyor. Gereğince soruşturulmadan kapatılan evraklarda cinayete kurban giden bayanların sayılarını hükümet bize vermiyor.”
‘3000’İN ÜZERİNDE BASIN TOPLANTISINDAN YALNIZCA 16’SI BAYANLARLA İLGİLİ’
Meclis İzleme Raporlarının Meclis’i dönüştürdüğünü söz eden Sönmez, geçmiş yıllara nazaran bayanlarla ilgili olan mevzularda bariz formda artan bir uğraş gördüklerini lisana getirdi fakat buna karşın meclisin bayan sıkıntısında kâfi olmadığını kaydetti:
“Araştırma önergeleri, soru önergeleri, kanun teklifleri veriliyor lakin bayanların lehine verilen kanun teklifleri, araştırma önergelerinin hiçbirisi kabul edilmedi. İktidar bloğu oylarıyla tümü reddedildi. Beş aylık raporlama sürecinde çıkarılan kanunlardan hiçbirisi bayan problemlerine tahlil getirmek üzerine değildi. Bu müddet içinde Cumhurbaşkanı bayanın ismini bir kez andı. O da yanlış andı. 25 Kasım’a ‘Kadınla Çaba Günü’ dedi.”
“3000’in üzerinde basın toplantısından yalnızca 16’sı bayanlarla ilgiliydi. Meclisi izlediğimiz bu beş ayda hükümetin bayanlar lehine neler yapmadığını izlemiş olduk. 6284’ün uygulanması tarafındaki aksaklıklara yönelik rastgele bir gelişme yaşanmadı. Bayanlara yönelik istihdamdan eğitime hiçbir mevzuya yer vermeyen, bayanların içinde geçmediği bir bütçe kabul edildi.”
“Tüm bu mevzular ve İstanbul Sözleşmesi’nin uygulanışını takip etmekte dahil yerine getirmekle vazifeli birincil kurum parlemento içindeki ‘Kadın, Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu’ idi ve bu komite yedi aydır toplanamadı. Her gün en az 3 bayan öldürülüyor, kod 29’dan en çok bayanlar etkileniyor… Bunların her birini çözmesi gereken kurum, 7 ay boyunca hiç toplanamadı. Raporumuz yayınladıktan sonra fakat 4 Mart’ta toplandı.”
‘BÜTÜN YASAL KAZANIMLARIMIZ TEHDİT ALTINDA’
Avukat Hülya Gülbahar ise geçtiğimiz bir yıl boyunca bayana yönelik cürümleri, ihmalleri, şuurlu bir formda geri alınmaya çalışılan yasal hakları anlattı:
“Çocuk istismarcılarına af getiren teklif meclis kulislerinde dolaştırılmaya başlandı. Bayan hareketi olarak 2016’da püskürttüğümüz bu teşebbüsü tekrar boşa çıkardık. Bu kere de İstanbul Mukavelesinin imzasının çekilmesi teşebbüsü başladı. Platform olarak nafaka, 103 affı, çocuk teslimi üzere teşebbüslere topyekün karşılık vermek istedik. Şu an bütün yasal kazanımlarımız tehdit altında.”
“Karantina şartlarına artan mesken içi şiddete karşı maalesef rastgele bir tedbir alınmadığını gördük. Aile Bakanlığı bu süreçte iki şeyden bahsetti. Neye yaradığı muhakkak olmayan SMS’ler göndermek, iki birtakım sığınakları dezenfekte etmek. Bütün yapılan faaliyet bu. Meğer dünyada gördük, COVİD süreci sığınaklar yetersiz kaldığı için Fransa hotellerle muahede yapmak zorunda kaldı.”
‘KADIN CİNAYETLERİNDEN KELAM EDİLEN MÜHLET 57 SANİYE’
“Meclisin açıldığı 1 Ekim tarihinden bugün 8 Mart gününe kadar meclis lideri sayın Mustafa Şentop’un ağzından en küçük bir şiddeti önlemeye yönelik söz duymadık. Randevu taleplerimize rastgele yanıt almadık.”
Gülbahar, bayan cinayetlerinin sıradan bildirilerle geçiştiriliyor olmasına değinerek “İlk izleme çalışmasının yapıldığı 1 Ekim- 15 Ekim tarihleri ortasındaki 15 günlük mühlet boyunca mecliste bayana karşı şiddet ve bayan cinayetlerinden kelam edilen müddet yalnızca 57 saniye idi” dedi.
“Devlet tarafından teşvik ve seyir edilen, ataerkil sistemin kalbine yerleşmiş, politik bir olgu olduğunun altını çizmek için ‘cinskırım’ kavramını kullandık ve meclisi misyona çağırdık. Belediyeler sığınak açmak zorunda, 200 bin nüfusa bir cinsel şiddet kriz merkezleri açılmalı. Türkiye’de bir tane bile açılmadı. Bayan cinayetleri konusunda demeç vermek çok kolay.”
“Belediyeler kanununa nazaran bütün büyük kent belediyelerinin ve nüfusu 100 bin geçen belediyelerin sığınak açmasını gerektiriyor. Ne iktidar partilerin belediyelerinde ne muhalefet partilerinin belediyelerinde kâfi sayıda sığınak bulunmuyor.”
Gazete Duvar
