Gülsüm Postacı
Contemporary Istanbul, Akbank ana sponsorluğunda, Türkiye’deki çağdaş sanat galerilerinin iştirakiyle 1-6 Haziran tarihleri ortasında İstanbul Lütfi Kırdar Kongre ve Stant Sarayı Rumeli Salonlarında sanatseverlerle buluşuyor. Contemporary Istanbul’un bu edisyonuna Contemporary Istanbul Vakfı (CIF), Akbank Sanat, Baksı Müzesi, Borusan Contemporary, Odun Pazarı Çağdaş Müzesi (OMM), Uygunluk İçin Sanat Derneği, GLOBART, Otonom Arka Events ve halka sanat projesi de katılıyor.
Türkiye’den 26 çağdaş sanat galerisinde, yerli ve yabancı 290 sanatkarın 500’e yakın yapıtının izlenebileceği aktiflikte Covid-19 önlem ve ehemmiyetleri doğrultusunda fuar alanında 2 saat kalınabilecek, bilet satışları saat aralıklarında sonlu sayıda yapılacak.
KATILAN GALERİLER
Anna Laudel, İstanbul, Dusseldorf; Arka On İstanbul, İstanbul; Arka Refinery, İstanbul; Artopol Arka Gallery, İstanbul; Bozlu Arka Project, İstanbul; C24 Gallery, New York ; CEP Gallery, Istanbul; De Artium, İstanbul; Dirimart, İstanbul; Faar Arka Gallery, İstanbul; Galeri 77, İstanbul; Galeri Binyıl, İstanbul; Galeri Diani, İstanbul; Galeri MCRD, İstanbul; Galeri/Miz, İstanbul; Galeri Nev İstanbul, İstanbul; Galeri Siyah Beyaz, İstanbul, Ankara; Gama Gallery, İstanbul; Öktem Aykut, İstanbul; Pi Artworks, İstanbul, London; Piramid Sanat, İstanbul; Sanatorium, İstanbul; Sevil Dolmacı Arka Gallery, İstanbul; Vision Arka Platform, İstanbul; x-ist, İstanbul; Zilberman Gallery, İstanbul, Berlin
PLUGİN ISTANBUL’DAKİ SANATKARLAR
Aypera, Ahmet Rüstem, Can Büyükberber, Ece Gözen, Enes Özenbaş & Ethem Cem, Güvenç Özel, Hakan Sorar, Sofia Crespo H.o, Mert Kızılay& Hakan Gündüz, Maxim Zhestkov, Mario Klingemann, Murat Yıldırım, Onur Sönmez, Void ve Yonca Karakaş…
Sanatı tekrar deneyimleme ve sanatın iyileştirici gücünü hissettirme amacıyla yeni döneme kapılarını açan Contemporary Istanbul’da bu yıl dijital sanat ve yeni medya sanatına yer veren Plugin, Siemens Mesken Aletleri sponsorluğunda 8. yaşını kutluyor. Plugin, Esra Özkan küratörlüğünde ‘post-’ teması üzerinden insan-makine bağlantısındaki akışa, yapay zekâya, insan-sonrası tartışmalarına, dijital karakterlere, birbiri içine geçen ve ayrılan yeni medyanın farklı yaklaşımlarına ve bio-sanat üzere üretim hallerine yer veriyor.
Esra Özkan, 2011 yılından bu yana sanat bölümünde galeriler ve müzelerin farklı ünitelerinde faal rol alarak yurt içi ve yurt dışı bir çok stantta küratör ve yönetici olarak yer alır. Aktüel olarak dijital sanatlar alanındaki araştırmalarında ve çalışmalarında, teknoloji, sanatı ve bilimi bir ortaya getiren çalışmalara yönelmekle birlikte ideoloji, teknoloji, bilim ve sanat ortasında ilişkiler kuruyor. Biz de kendisiyle bu disiplinler ortası bağlar üzerine kısa bir sohbet gerçekleştirdik.
. ‘ŞİMDİ İLE GELECEĞİ YAŞIYORUZ’
Akıllı teknolojiler artık hayatın bir modülü. Ve sanırım o daima bahsini ettiğimiz geleceğin içindeyiz. Artık tam da bu vaktin içinde geleceği mi yaşıyoruz? Ne dersiniz?
Gelecek çok uzak bir noktada. Söz olarak da uzakta duruyor. Lakin hâlbuki biz daha yakın bir şeyden bahsediyoruz. Zira teknolojinin ilerlemesi artık her 5 yılda bir her 4 yılda bir kuşaklara tesir ediyor. Hasebiyle dört yılda bir değişen gelecekten bahsediyoruz. O çok da uzakta değil, daima yakınımızda ve süratlice ilerliyor. Artık ile geleceği yaşıyoruz diyebiliriz.
Plugin İstanbul kısmı yeni medya sanatının sıradan olanı nasıl sıra dışı hale getirebileceğini ve bunu yaparken günlük hayatımızı büyüleyip zenginleştirebileceğimizi ortaya koyuyor. Bu stantta Plugin nerede duruyor? Bizi en çok neye odaklıyor?
Plugin 8 yıldır yapılıyor. Contemporary İstanbul’un 8 yıldır bir modülü ve ben 2019 yılından beri küratörlüğünü yapıyorum. Bu, devam niteliğinde bir sergi… 2019 yılında ham husus RW’ın (material) standıyla biz yola çıktık. Bu ham maddeyi aslında izleyiciye anlatmak için devam ettik. Yani dijital sanatın ham hususu ne olabilir, ana hususumuz buydu. Ve bu ham unsur konusu birinci yılında tecrübeye dayalıydı. Biraz daha tecrübesi olan işlerimiz vardı. Bu yılda var fakat alışılmış ki birinci yıl daha çok dokunduğumuz daha çok dinlediğimiz ya da koklayabildiğimiz işler vardı. Sonrasında bu ham maddeyi 2019 yılında sanatkarlar keşfetmeye başladı ve bir yola çıktık. 2020’de bu süreç devam etti ve bugün 2019’da keşfettiğimiz ham maddeyi bu devir içerisinde hangi tekniklerle üretiyoruz, nasıl süreçler geçiriyoruz, bunları anlatıyoruz. Buradaki argümanım da şu; insan sonrası devirde ve dijital sonrası periyotta post dijitalde bu yaklaşımlar neler ve nasıl oluyor? Zira bunların hepsi birer tarihsellik getiriyor ve biz bugünden yakın geleceği planladığımız noktada insan sonrasını kesinlikle konuşuyoruz.
Ahmet Rüstem Ekici ‘YAPAY ZEKANIN EN AKTÜEL ÖRNEKLERİ BURADA’
Bu stantta hangi sanatkarlarla çalıştınız? Yapıtları hakkında kısaca bilgi verir misiniz?
Bu alanda 17 sanatçıyı ağırlıyoruz. Bu 17 sanatkarın yapıtları ise kendi içinde çeşitleniyor. Yapay zekânın en aktüel örnekleri burada… Mario Klingemann, Sofia Crespo H.o üzere çok kıymetli sanatkarlar var. Dünyada nitekim spekülatif işler yaratan sanatkarlar var. Keza yeniden bu alanda artırılmış gerçeklikle Hakan Sorar, Ahmet Rüstem’in yapıtları var. Bio-sanat, 2019’dan bu yana kesinlikle alan açmaya çalıştığımız, konuşmalar düzenlediğimiz, yapıtlarını sergilediğimiz sanatkarların yer aldığı bir alan. Burada da Ece Gözen yer alıyor. Onun yeniden bio-sanat özelinde bir yapıtı duruyor. Orada o da tabiat ve makine ortasındaki bu bağı yani bu sonun eridiğini anlatıyor. Bir dijital insanımız var, Aypera. Türkiye’nin birinci dijital insanı…
Aypera’nın birinci dijital insan olmasının yanı sıra bir özelliği daha var. Benim Aypera ile bir röportajım var. Aypera’ya şu soruları soruyorum, epey spekülatif yanıtlar alıyorum. “Aypera sen insan mısın? Ya da sen yapay mısın? Gerçek misin? Seni benden ayıran ne? Bunu bana anlatır mısın?” Aypera da bir yapay zekâ bir GPT-3 algoritma sayesinde bunları yanıtlıyor. Cevaplar o denli hoş ki o yapay ve ölümlü olmanın ayrımını da yapıyor. “Sen ölümlü müsün?” Zira insan demek ölümlü demek… “Sen dijital bir beşersin, ölüyor musun?” Beni kimse izlemezse, takip etmezse ben ölebilirim, diyor. Münasebetiyle yalnızca insan olarak biz değil bizim etrafımızdaki varlıklar, dijital varlıklar, dijital yapılar da insanlaşmaya gidiyor. Lakin bu noktada biz kimiz? Yani insan kim? Bunu sorguluyoruz biraz daha.
Tekrar alanda dijital tarafta üretimlerini yapan, bilinen Maxim Zhestkov, Murat Yıldırım, Yonca Karakaş, Güvenç Özel üzere çok değerli başka sanatkarlar da yer alıyor. Onlar da tekrar insan sonrası devirde nedir bu post-human, ne yapıyordur, diye bir süreçle yola çıkıyor ve yapıtlarını sergiliyor.
Aypera ‘MAKİNE DE İNSAN, İNSAN DA MAKİNE’
Alanı gezerken kendi varoluşumu sorguladığım yapıtlarla karşı karşıya kaldım. Dijital dünya ile ideoloji ortasında kurulan bağ ise çok çarpıcıydı.
İdeoloji çok kıymetli bir kelime… Bilgi Üniversitesi İdeoloji kısmında Master yapıyorum tıpkı vakitte. Tezim de post-human, post dijital daima bu bahisler üzerinde. Ve ben şunu gördüm, hakikaten hudut yok. Makine de insan, insan da makine… Artık eridi o duvarlar. Örneğin bir heykeltıraş heykel yapıyor. Ben ağaçla çalıştım, ben epoxy ile çalıştım diyor. Bizde bu türlü bir hudut yok. Bakteri ile çalışıyor, canlı dokuyla çalışıyor. İşte Aypera diyorsun, makine konuşuyor. Yani çok hybrid yapılar ve bu hybrid yapı 8 yıldır Plugin bünyesinde bu türlü gidiyor. 3 yıldır benim küratörlüğümde ise bunu izleyiciye en çarpıcı örneği ile göstermeye çalışıyor.
İdeoloji çok değerli bir noktada duruyor. Zira sonuçta yeri inşa ediyorsunuz ve daima bu soruları soruyorsunuz. Biz kimiz? İnsan merkeziyetçiyiz lakin hayvanlar da var, tabiat da var. Heidegger giriyor, Descartes giriyor. “Düşünüyorum öyleyse varım.” Yani bugün Frankestein’ın Sofie robotu olmuş hali… Hepimiz bu noktadan nerelere evirildik. Münasebetiyle ideoloji çok değerli bir noktada ve ben de o alt yapıdaki işleri sergiliyorum.
5 Haziran Cumartesi sergiyi gezmek için son gündü lakin Plugin 2021 standının küratörü Esra Özkan’ın moderatörlüğünde NFT’lerin ele alındığı Plugin Talks konuşmaları Clubhouse / Youtube Live / Zoom üzerinden senkronize ilerlemeye devam ediyor. Konuşmalara IG TV ve Youtube’da Contemporary Istanbul hesabından erişebilirsiniz.
Gazete Duvar
