ANKARA – Baroların yapısını değiştiren ve ‘alternatif baro’ sistemine imkan sağlayan ‘çoklu baro’ kanununun yürürlüğe girmesinin üzerinden bir yıl geçti.
Türkiye Barolar Birliği ve 80 vilayet barosunun itirazlarına ve muhalefetin karşı oyuna karşın Meclis’ten AK Parti ve MHP’nin oylarıyla geçen ‘çoklu baro’ kanunu, 15 Temmuz 2020 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak maddeleşti.
Avukat sayısı 5 bini geçen vilayetlerde (İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya) 2 bin üye ile yeni baro kurulmasını sağlayan yasa değişikliğinin akabinde yalnızca İstanbul’da bir yeni baro kuruldu.
BAROLARIN ‘ÇOKLU BARO’ NÖBETİ SONUÇSUZ KALDI
Ankara Barosu ile Diyanet İşleri Lideri Ali Erbaş ortasında yaşanan “hutbe” tartışmalarının akabinde tekrar gündeme gelen baroların seçim sisteminde yapılması planlanan değişiklik, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla raftan inmiş, AK Parti tarafından ise 30 Haziran 2020 tarihinde TBMM Başkanlığına sunulmuştu.
Kelam konusu yasa teklifinin Türkiye’deki yargı bağımsızlığını ve adil yargılama hakkını ortadan kaldıracağını savunan ortalarında İstanbul, İzmir ve Antalya’nın da bulunduğu 50’nin üzerinde baro lideri, Ankara’ya “savunma yürüyüşü” başlatarak yasa teklifinin geri çekilmesini talep etmiş, yasa teklifinin Meclis görüşmeleri esnasında Meclis’in Çankaya girişinde günlerce nöbet tutmuştu. Öteki yandan yasal düzenlemenin iptali için CHP’nin Anayasa Mahkemesi’ne yaptığı müracaat da oyçokluğuyla reddedilmişti.
‘BİR YIL GEÇTİ YALNIZCA İSTANBUL’DA YENİ BARO KURULABİLDİ’
Baroların tüm uğraşlarına karşın Meclis’ten geçerek maddeleşen ’çoklu baro’ kanununun yürürlüğe girmesinin üzerinden bir yıl geçti lakin yalnızca İstanbul’da bir tek baro kurulabildi. Hukukun Üstünlüğü Platformu’ndan Şengül Karslı, Necati Ceylan, Niyazi Paksoy ve Cavit Tatlı’nın öncülüğünde 2 bin 53 imza ile kurulan İstanbul 2 no’lu Barosu’na AK Parti Küme Başkanvekili Cahit Özkan, MHP Genel Lider Yardımcısı Feti Yıldız üzere isimlerin de üye olması, yasaya karşı çıkan barolar tarafından siyasetin çoklu baro sistemine yansıması olarak yorumlandı.
İKTİDARIN ADAYI YASİN ŞAMLI’YDI
İstanbul 2 no’lu Barosu’nun kuruluşunun üzerinden geçen yaklaşık on aylık süreçte Pelikan oluşumu ile AK Parti’deki farklı güç odakları ortasında kriz yaşandığı sav edildi. Yakın vakitte 1. Olağan Genel Kurulu’nu gerçekleştiren baroda, yaklaşık on ay başkanlık yapan Gönül Yıldız ile lider adayı Yasin Şamlı’nın birbirine yakın oylar alması da baro içinde kriz olduğu savlarını güçlendirdi.
Argümanlara nazaran baro içerisinde yaşanan ’başkanlık’ krizinde iktidar kanadı Yasin Şamlı’nın lider olmasını isterken, seçim sürecinde Cahit Özkan ve eski AK Parti milletvekili Ayşenur Bahçekapılı da Şamlı’ya takviye verdi. Birtakım MHP’li avukatlar ile Mazlum-Der oluşumu ise farklı başka Gönül Yıldız’ın başkanlığa devam etmesini istedi. Savlara nazaran bu çekişmede İstanbul’da ikinci bir baro kurulması için çalışma başlatan, imza toplama sürecine başkanlık eden ve yeni baronun lideri olması beklenen Hukukçular Derneği Lideri Cavit Tatlı’nın kuruluşun çabucak akabinde adaylıktan çekilmesi de iktidarın Şamlı’nın aday olmasını istemesinden kaynaklanıyor. Öte yandan baronun genel heyetinde Tatlı’nın yer almaması da dikkat çekti.
YENİ BAROYA AVUKATLAR UZAKLIKLI: ÜYE SAYISI 7 AYDA YAKLAŞIK 300 ARTTI
Türkiye Barolar Birliği’nin resmi kayıtlarına nazaran geçen yıl eylül ayında kurulan İstanbul 2 no’lu barosunun 31 Aralık 2020 tarihi itibariyle 2 bin 54 üyesi vardı. Geçtiğimiz haftalarda İstanbul 2 no’lu baronun merkez binası açılışında konuşan Lider Gönül Yıldız, üye sayısının 2 bin 376’ya yükseldiğini açıkladı. Bu da 7 ayda yaklaşık 300 yeni üye manasına geliyor. İstanbul Barosu’nun yaklaşık 50 bin üyesinin olması ve yeni baroya talebin olmaması, çoklu baro sisteminin ‘ölü doğduğu’ yorumlarına neden oluyor.
‘ATATÜRK POSTERİ KRİZİ’ TEZİ
İstanbul 2 no’lu Barosu’nda bir öteki tez ise kimi AK Partili avukatlar ile MHP’li avukatlar ortasında “Atatürk posteri” krizi yaşandığı. Buna nazaran baronun adliyedeki stantlarında ve açılışında Atatürk posterine yer verilmemesi MHP’li avukatların yansısına neden oldu.
DURAKOĞLU: ÇOKLU BARONUN BAŞARIZ OLMASI 80 BARONUN ORTAYA KOYDUĞU DİRENİŞİN SONUCU
İstanbul Barosu Lideri Mehmet Durakoğlu, çoklu baro sisteminin yasalaşmasının üzerinden geçen bir yılı kıymetlendirdi. Durakoğlu’na nazaran İstanbul’dan öteki Ankara ve İzmir’de yeni baro kurulamamasının en büyük nedeni çoklu baro sistemine karşı çıkarken 80 baro olarak ortaya koydukları direniş.
Mehmet Durakoğlu. Durakoğlu, “Hem avukatlar ikinci bir baroyu kendi kentlerinde kabul etmedi hem de yurttaşlar bu türlü bir teşebbüste bulunanların karşısına dikildi. Sistem baştan meyyit doğdu. Aslında İstanbul’da da kurulan baro, oraya üye olan insanların özgür iradeleriyle oluşmadı. Kamuda çalışan avukatlara yapılan baskının çok önemli sonuçları oldu. Ben İstanbul Barosu Lideri olarak söylüyorum: Bana ‘geçmek zorundayım; aksi taktirde mukavelemi fesih edecekler’ diye gelen avukatlar oldu” dedi.
‘AK PARTİ İKTİDARDAN GİTTİĞİ AN TÜRKİYE’DE ÇOKLU BARO OLMAYACAK’
Durakoğlu, “Aslına bakarsanız özgür irade değerlendirmesi bakımından İstanbul’da kurulmuş bir baro yoktur” diyerek şu tabirlere yer verdi:
“Baronun kuruluşunun üzerinden bir yıl geçmesine rağmen üye sayısı 2 bin 300’de kaldı, son yaptığı genel heyette seçimlere bin 300 kişiyi getirebildi. Sonuç itibariyle baroya üye olan gerçek sayı da budur. Bu süreçte çoklu baronun asıl emelinin siyasallaşma olduğu çok net bir biçimde ortaya çıktı. AK Parti, iktidardan gittiği anda yok olacak. Türkiye’de ikinci baro yoktur, olmayacaktır da. Bir gerçek var: Hukuksuzluk geleceğe taşınamıyor. Ben bu süreçte çok büyük bir pişmanlık olduğunu, başaramadıklarını değerlendirdiklerini görüyorum. Ankara’da verdikleri uğraşın sonucunu alamadılar. İstanbul’da başarmış üzere göründükleri uğraşın sonucu alamadıklarını görüyorum.”
Gazete Duvar
